بدون جعبه اطلاعات

حاکم نیشابوری: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه زندگینامه
| اندازه جعبه      =
| عنوان            = ابوعبدالله حاکم نیشابوری
| نام              = محمد بن عبدالله
| تصویر            =
| اندازه تصویر      =
| عنوان تصویر      =
| زادروز            = ۳ مارس ۹۳۳ {{-}}۳ ربیع‌الاول ۳۲۱
| زادگاه            = [[نیشابور]]
| تاریخ مرگ        = ۱ سپتامبر ۱۰۱۴{{-}}۳ صفر ۴۰۵
| مکان مرگ          =[[نیشابور]]
| محل زندگی        =
| ملیت              =
| نژاد              = [[ایرانی‌ها|ایرانی فارسی]]
| تحصیلات            = [[علم حدیث]]، [[فقه شافعی]]
| پیشه              = [[قاضی]]، [[محدث]]، [[سفیر]]
| سال‌های فعالیت    = آغاز حدیث‌آموزی از ۹ سالگی (۳۳۰ (قمری)-تا پایان عمر)
| شناخته‌شده برای    = تاریخ‌نویسی محلّی، وضع‌کنندهٔ «[[مصطلح‌الحدیث|علم درایة]]»، تقسیم صحابهٔ به دوازده گروه
| نقش‌های برجسته    = قضاوت [[نسا]] در ۳۵۹ (قمری)؛ سفیر [[سامانیان]] نزد [[آل بویه]]
| سبک              =
| تأثیرگذاران      = [[مسلم بن حجاج]]، [[ابوبکر بیهقی]]، [[ابن فورک]]
| تأثیرپذیرفتگان    =
| شهر خانگی        = [[نیشابور]]
| دین              = [[اسلام]]
| مذهب              = [[سنی]]، [[شافعی]] با گرایش‌های [[تصوف|صوفیانه]]
| منصب              = قاضی
| مکتب              = محدثان سدهٔ چهارم قمری
| آثار              = [[المستدرک علی الصحیحین|مستدرک علی الصحیحین]]. [[تاریخ نیشابور (الحاکم)|تاریخ النَیسابورییّن]] وغیره
| خویشاوندان سرشناس =
}}
'''محمد بن عبدالله بن حمدویه بن نعیم ضبی طهمانی نیشابوری'''، ملقب به '''ابن‌بیّع''' و مشهور به '''حاکم نیشابوری''' از بزرگان حافظان [[حدیث]] و از مصنفان برجسته این حوزه به‌شمار می‌آید. تولد و درگذشت او در [[نیشابور]] بوده و در سال ۳۴۱ هجری به [[عراق]] سفر کرد و از آنجا به [[حج]] رفت. او همچنین در [[خراسان]] و [[ماوراءالنهر]] سفرهای علمی متعددی انجام داد و از نزدیک به دو هزار استاد حدیث فرا گرفت. او در سال ۳۵۹ هجری منصب قضاء نیشابور را بر عهده داشت و پس از آن، قضاء [[گرگان]] به او پیشنهاد شد، اما از پذیرش آن خودداری کرد. همچنین در میان [[سلاطین سامانی]] و امیران [[آل‌بویه]] به‌عنوان سفیر فعالیت داشت و این وظیفه را به‌گونه‌ای مؤثر انجام می‌داد. منابع، او را از آگاه‌ترین افراد در علم حدیث و تشخیص روایت‌های صحیح از نادرست معرفی کرده‌اند. محمد بن عبدالله نیشابوری آثار فراوانی در علم حدیث و دیگر علوم تألیف کرد. به‌گفته [[ابن‌عساکر]]، آنچه از تألیفات او به دست مردم رسیده، به حدود هزار و پانصد جزء می‌رسد. از جمله آثار او ''تاریخ نیشابور'' است که به‌گفته سبکی، از سودمندترین کتاب‌های تاریخی برای دانشمندان دینی به‌شمار می‌آید و جامعیت علمی مؤلف را نشان می‌دهد. از دیگر آثار او می‌توان به ''المستدرک علی الصحیحین'' در چهار جلد، ''اکلیل، المدخل، تراجم الشیوخ، الصحیح'' و کتاب‌های دیگر اشاره کرد.<ref>{{پک|اختری|۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=حاکم شرع}}</ref>
'''محمد بن عبدالله بن حمدویه بن نعیم ضبی طهمانی نیشابوری'''، ملقب به '''ابن‌بیّع''' و مشهور به '''حاکم نیشابوری''' از بزرگان حافظان [[حدیث]] و از مصنفان برجسته این حوزه به‌شمار می‌آید. تولد و درگذشت او در [[نیشابور]] بوده و در سال ۳۴۱ هجری به [[عراق]] سفر کرد و از آنجا به [[حج]] رفت. او همچنین در [[خراسان]] و [[ماوراءالنهر]] سفرهای علمی متعددی انجام داد و از نزدیک به دو هزار استاد حدیث فرا گرفت. او در سال ۳۵۹ هجری منصب قضاء نیشابور را بر عهده داشت و پس از آن، قضاء [[گرگان]] به او پیشنهاد شد، اما از پذیرش آن خودداری کرد. همچنین در میان [[سلاطین سامانی]] و امیران [[آل‌بویه]] به‌عنوان سفیر فعالیت داشت و این وظیفه را به‌گونه‌ای مؤثر انجام می‌داد. منابع، او را از آگاه‌ترین افراد در علم حدیث و تشخیص روایت‌های صحیح از نادرست معرفی کرده‌اند. محمد بن عبدالله نیشابوری آثار فراوانی در علم حدیث و دیگر علوم تألیف کرد. به‌گفته [[ابن‌عساکر]]، آنچه از تألیفات او به دست مردم رسیده، به حدود هزار و پانصد جزء می‌رسد. از جمله آثار او ''تاریخ نیشابور'' است که به‌گفته سبکی، از سودمندترین کتاب‌های تاریخی برای دانشمندان دینی به‌شمار می‌آید و جامعیت علمی مؤلف را نشان می‌دهد. از دیگر آثار او می‌توان به ''المستدرک علی الصحیحین'' در چهار جلد، ''اکلیل، المدخل، تراجم الشیوخ، الصحیح'' و کتاب‌های دیگر اشاره کرد.<ref>{{پک|اختری|۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=حاکم شرع}}</ref>


خط ۱۰: خط ۴۰:
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی}}


{{حاکم نیشابوری}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
{{اهالی خراسان باستان}}
[[رده:حاکم نیشابوری| ]]
[[رده:اشاعره]]
[[رده:اهالی ایران در سده ۱۰ (میلادی)]]
[[رده:اهالی ایران در سده ۱۱ (میلادی)]]
[[رده:اهالی نیشابور]]
[[رده:اهالی نیشابور]]
[[رده:فقیهان سنی]]
[[رده:تاریخ‌نگاران اهل ایران]]
[[رده:تاریخ‌نگاران اهل نیشابور]]
[[رده:خاک‌سپاری‌ها در نیشابور]]
[[رده:دانشوران فارسی‌زبان سنی]]
[[رده:درگذشتگان ۱۰۱۴ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان به علت سکته]]
[[رده:رجال شناسان]]
[[رده:زادگان ۹۳۳ (میلادی)]]
[[رده:سفیران ایران در سده‌های میانه]]
[[رده:شافعیان ایران]]
[[رده:فقیهان اهل ایران]]
[[رده:فقیهان شافعی]]
[[رده:قاضی‌های اهل ایران]]
[[رده:قاضی‌های اهل ایران]]
[[رده:محدثان اهل ایران]]
[[رده:محدثان اهل ایران]]
[[رده:محدثان نیشابور]]
[[رده:محققان سامانیان]]

نسخهٔ ‏۲۱ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۳:۳۲

ابوعبدالله حاکم نیشابوری
محمد بن عبدالله
متولد۳ مارس ۹۳۳
۳ ربیع‌الاول ۳۲۱
نیشابور
وفات۱ سپتامبر ۱۰۱۴
۳ صفر ۴۰۵
نیشابور
نژادایرانی فارسی
تحصیلاتعلم حدیث، فقه شافعی
حرفهقاضی، محدث، سفیر
سال‌های فعالیتآغاز حدیث‌آموزی از ۹ سالگی (۳۳۰ (قمری)-تا پایان عمر)
شناخته‌شده برایتاریخ‌نویسی محلّی، وضع‌کنندهٔ «علم درایة»، تقسیم صحابهٔ به دوازده گروه
آثارمستدرک علی الصحیحین. تاریخ النَیسابورییّن وغیره
شهر تولدنیشابور
دیناسلام
مذهبسنی، شافعی با گرایش‌های صوفیانه
منصبقاضی
مکتبمحدثان سدهٔ چهارم قمری

محمد بن عبدالله بن حمدویه بن نعیم ضبی طهمانی نیشابوری، ملقب به ابن‌بیّع و مشهور به حاکم نیشابوری از بزرگان حافظان حدیث و از مصنفان برجسته این حوزه به‌شمار می‌آید. تولد و درگذشت او در نیشابور بوده و در سال ۳۴۱ هجری به عراق سفر کرد و از آنجا به حج رفت. او همچنین در خراسان و ماوراءالنهر سفرهای علمی متعددی انجام داد و از نزدیک به دو هزار استاد حدیث فرا گرفت. او در سال ۳۵۹ هجری منصب قضاء نیشابور را بر عهده داشت و پس از آن، قضاء گرگان به او پیشنهاد شد، اما از پذیرش آن خودداری کرد. همچنین در میان سلاطین سامانی و امیران آل‌بویه به‌عنوان سفیر فعالیت داشت و این وظیفه را به‌گونه‌ای مؤثر انجام می‌داد. منابع، او را از آگاه‌ترین افراد در علم حدیث و تشخیص روایت‌های صحیح از نادرست معرفی کرده‌اند. محمد بن عبدالله نیشابوری آثار فراوانی در علم حدیث و دیگر علوم تألیف کرد. به‌گفته ابن‌عساکر، آنچه از تألیفات او به دست مردم رسیده، به حدود هزار و پانصد جزء می‌رسد. از جمله آثار او تاریخ نیشابور است که به‌گفته سبکی، از سودمندترین کتاب‌های تاریخی برای دانشمندان دینی به‌شمار می‌آید و جامعیت علمی مؤلف را نشان می‌دهد. از دیگر آثار او می‌توان به المستدرک علی الصحیحین در چهار جلد، اکلیل، المدخل، تراجم الشیوخ، الصحیح و کتاب‌های دیگر اشاره کرد.[۱]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «حاکم شرع». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.