ابنفوطی: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (Shahroudi صفحهٔ ابنصابونی را بدون برجایگذاشتن تغییرمسیر به ابنفوطی منتقل کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ابنفُوَطی'''، که با نامهای '''ابنصابونی''' و '''کمالالدین عبدالرزاق بن احمد بن محمد''' نیز شناخته میشود، از دانشمندان برجسته سده هفتم هجری، در زمینه حدیث، [[علم تاریخ|تاریخ]] و [[فلسفه|حکمت]] فعالیت داشت. پس از سقوط [[بغداد]] به دست [[هولاکوخان|هلاکو]]، نزد [[خواجه نصیرالدین طوسی]] پرورش یافت و در [[رصدخانه مراغه]] همکاری کرد. از مهمترین آثار او میتوان به ''مجمع الآداب'' و ''تاریخ عالم'' اشاره کرد. | |||
== زندگی == | == زندگی == | ||
ابنصابونی، کمالالدین عبدالرزاق بن احمد بن محمد، که با نام «ابن فُوطی» نیز شناخته میشود، از دانشمندان سرشناس در زمینه [[حدیث]]، [[تاریخ]] و [[حکمت]] در سده هفتم هجری بود. او در سال ۶۴۲ قمری زاده شد و در سال ۷۲۳ قمری درگذشت. به گفته برخی منابع، از نوادگان [[معن بن زائده شیبانی]] بوده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | |||
پس از حمله [[هلاکو]] به [[بغداد]] و سقوط این شهر، ابن فوطی به اسارت درآمد و در شمار غنایم جنگی به خواجه [[نصیرالدین طوسی]] واگذار شد. وی در کنار خواجه به فراگیری علوم و فنون پرداخت و بهسبب خوشنویسی ممتازش، نسخهبرداری از آثار طوسی و دیگر کتابها را بر عهده گرفت. هنگامی که نصیرالدین طوسی رصدخانه [[مراغه]] را بنیان گذاشت، | پس از حمله [[هلاکو]] به [[بغداد]] و سقوط این شهر، ابن فوطی به اسارت درآمد و در شمار غنایم جنگی به خواجه [[نصیرالدین طوسی]] واگذار شد. وی در کنار خواجه به فراگیری علوم و فنون پرداخت و بهسبب خوشنویسی ممتازش، نسخهبرداری از آثار طوسی و دیگر کتابها را بر عهده گرفت. هنگامی که نصیرالدین طوسی رصدخانه [[مراغه]] را بنیان گذاشت، ابنفوطی از دستیاران او در این پروژه علمی بود.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | ||
پس از آن، به بغداد بازگشت و به سمت کتابدار مدرسه [[مستنصریه]] منصوب شد. این موقعیت به او امکان داد تا به مطالعه گسترده منابع تاریخی بپردازد و فعالیت علمی و تألیفاتی خود را توسعه دهد.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | پس از آن، به بغداد بازگشت و به سمت کتابدار مدرسه [[مستنصریه]] منصوب شد. این موقعیت به او امکان داد تا به مطالعه گسترده منابع تاریخی بپردازد و فعالیت علمی و تألیفاتی خود را توسعه دهد.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | ||
== آثار == | |||
از آثار برجسته او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | از آثار برجسته او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | ||
* مجمع الآداب فی معجم الأسماء علی معجم | * ''مجمع الآداب فی معجم الأسماء علی معجم الألقاب''، در پنجاه مجلد؛ | ||
* درر الأصداف فی غرر | * ''درر الأصداف فی غرر الأوصاف''، در بیست مجلد؛ | ||
* تلقیح الأفهام فی المؤتلف و | * ''تلقیح الأفهام فی المؤتلف و المختلف''؛ | ||
* تاریخ عالم از آغاز آفرینش تا سقوط | * ''تاریخ عالم از آغاز آفرینش تا سقوط بغداد''؛ | ||
* الدرر الناصعه فی شعراء المائه | * ''الدرر الناصعه فی شعراء المائه السابعه''؛ | ||
* الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه. | * ''الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه''. | ||
او همچنین اشعاری به زبان فارسی و عربی سروده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | او همچنین اشعاری به [[زبان فارسی]] و [[زبان عربی|عربی]] سروده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنصابونی}}</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۲۶: | خط ۲۷: | ||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | {{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | ||
{{تاریخنگاران دوره اسلامی}} | |||
[[رده:اهالی بغداد]] | |||
[[رده:اهالی مرو]] | |||
[[رده:تاریخنگاران اهل عراق]] | |||
[[رده:تاریخنگاران سده ۱۳ (میلادی)]] | |||
[[رده:تاریخنگاران سده ۱۴ (میلادی)]] | |||
[[رده:تاریخنگاران عرب]] | |||
[[رده:تاریخنگاران مسلمان عرب]] | |||
[[رده:تاریخنگاران مسلمان]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۱۳۲۳ (میلادی)]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۷۲۳ (قمری)]] | |||
[[رده:زادگان ۱۲۴۴ (میلادی)]] | |||
[[رده:عربهای سده ۱۳ (میلادی)]] | |||
[[رده:عربهای سده ۱۴ (میلادی)]] | |||
[[رده:کتابداران اهل ایران]] | |||
[[رده:کتابدارها]] | |||
[[رده:مسلمانان اهل عراق]] | |||
[[رده:نویسندگان اهل بغداد]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۴۳
ابنفُوَطی، که با نامهای ابنصابونی و کمالالدین عبدالرزاق بن احمد بن محمد نیز شناخته میشود، از دانشمندان برجسته سده هفتم هجری، در زمینه حدیث، تاریخ و حکمت فعالیت داشت. پس از سقوط بغداد به دست هلاکو، نزد خواجه نصیرالدین طوسی پرورش یافت و در رصدخانه مراغه همکاری کرد. از مهمترین آثار او میتوان به مجمع الآداب و تاریخ عالم اشاره کرد.
زندگی
ابنصابونی، کمالالدین عبدالرزاق بن احمد بن محمد، که با نام «ابن فُوطی» نیز شناخته میشود، از دانشمندان سرشناس در زمینه حدیث، تاریخ و حکمت در سده هفتم هجری بود. او در سال ۶۴۲ قمری زاده شد و در سال ۷۲۳ قمری درگذشت. به گفته برخی منابع، از نوادگان معن بن زائده شیبانی بوده است.[۱]
پس از حمله هلاکو به بغداد و سقوط این شهر، ابن فوطی به اسارت درآمد و در شمار غنایم جنگی به خواجه نصیرالدین طوسی واگذار شد. وی در کنار خواجه به فراگیری علوم و فنون پرداخت و بهسبب خوشنویسی ممتازش، نسخهبرداری از آثار طوسی و دیگر کتابها را بر عهده گرفت. هنگامی که نصیرالدین طوسی رصدخانه مراغه را بنیان گذاشت، ابنفوطی از دستیاران او در این پروژه علمی بود.[۲]
پس از آن، به بغداد بازگشت و به سمت کتابدار مدرسه مستنصریه منصوب شد. این موقعیت به او امکان داد تا به مطالعه گسترده منابع تاریخی بپردازد و فعالیت علمی و تألیفاتی خود را توسعه دهد.[۳]
آثار
از آثار برجسته او میتوان به موارد زیر اشاره کرد:[۴]
- مجمع الآداب فی معجم الأسماء علی معجم الألقاب، در پنجاه مجلد؛
- درر الأصداف فی غرر الأوصاف، در بیست مجلد؛
- تلقیح الأفهام فی المؤتلف و المختلف؛
- تاریخ عالم از آغاز آفرینش تا سقوط بغداد؛
- الدرر الناصعه فی شعراء المائه السابعه؛
- الحوادث الجامعه و التجارب النافعه فی المائه السابعه.
او همچنین اشعاری به زبان فارسی و عربی سروده است.[۵]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابنصابونی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
ردهها:
- اهالی بغداد
- اهالی مرو
- تاریخنگاران اهل عراق
- تاریخنگاران سده ۱۳ (میلادی)
- تاریخنگاران سده ۱۴ (میلادی)
- تاریخنگاران عرب
- تاریخنگاران مسلمان عرب
- تاریخنگاران مسلمان
- درگذشتگان ۱۳۲۳ (میلادی)
- درگذشتگان ۷۲۳ (قمری)
- زادگان ۱۲۴۴ (میلادی)
- عربهای سده ۱۳ (میلادی)
- عربهای سده ۱۴ (میلادی)
- کتابداران اهل ایران
- کتابدارها
- مسلمانان اهل عراق
- نویسندگان اهل بغداد