ابن ابیاصیبعه (طبیب)
| ابن ابیاُصَیْبِعه | |
|---|---|
| متولد | پس از ۱۱۹۴م/ ۵۹۰ق دمشق |
| وفات | ژانویه ۱۲۷۰م/ جمادیالاول ۶۶۸ق صرخد، حوران |
| حرفه | نویسنده، شاعر، پزشک |
| آثار | ۱. عیون الأنباء فی طبقات الأطباء
|
ابن ابیاصیبعه (۶۰۰–۶۶۸ ق) پزشک و مورخ سده هفتم هجری بود که در دمشق زاده شد و پس از تحصیل نزد استادانی چون ابندخوار و یعقوب بن صقلاب، در بیمارستانهای دمشق و مصر به طبابت پرداخت. اثر برجسته او عیون الأنباء فی طبقات الأطباء مهمترین منبع تاریخی دربارهٔ پزشکان مسلمان و غیرمسلمان است و شرح حال حدود چهارصد پزشک را دربردارد.
زندگی
موفّقالدین ابوالعباس احمد بن قاسم بن خلیفه سعدی خزرجی (۶۰۰–۶۶۸ ق) از پزشکان برجسته مسلمان در سده هفتم هجری بود. جدّ او در سال ۵۹۶ ق به دمشق مهاجرت کرد و خود او نیز در همین شهر به دنیا آمد. اطلاعاتی از زندگی وی را میتوان در میان نوشتههایش دربارهٔ معاصرانش یافت.[۱]
خانواده ابن ابیاصیبعه در حرفه پزشکی فعالیت داشتند و همین زمینه خانوادگی، علاقه او به این علم را تقویت کرد. وی در آغاز نزد یعقوب بن صقلاب در دمشق به فراگیری طب پرداخت و همراه استاد خود در اردوگاه سلطان حضور داشت و از دانش او بهره برد. سپس در دمشق اقامت گزید و نزد ابن دخوار به تحصیل ادامه داد. مدتی در بیمارستان بزرگ دمشق بهعنوان پزشک و مدرس طب فعالیت داشت.[۲]
در دورهای نامشخص، ابن ابیاصیبعه از دمشق به مصر رفت و در بیمارستان ناصری بهعنوان چشمپزشک (کحّال) منصوب شد. بعدها بهعنوان طبیب اختصاصی امیر عزالدین ایدمر به شام رفت و همانجا درگذشت. از معاصران مشهور او، عبداللطیف بغدادی و ابنبیطار بودند که ابن ابیاصیبعه با آنان رابطه نزدیکی داشت و دانش گیاهشناسی را از ابن بیطار آموخت.[۳]
آثار
اثر برجسته او، عیون الأنباء فی طبقات الأطباء، اثری در تاریخ پزشکان است که به نام وزیر ابوالحسن بن غزال سامری تألیف شده و مشتمل بر پانزده فصل است. این کتاب علاوه بر معرفی پزشکان یونانی و دیگر ملتها، شرح زندگی حدود چهارصد پزشک عربی یا کسانی که به زبان عربی در زمینه پزشکی تألیف کردهاند را دربرمیگیرد و از مهمترین منابع تراجم پزشکان در تمدن اسلامی بهشمار میرود.[۴]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابن ابیاصیبعه». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
- اهالی دمشق
- پزشکان سده ۱۳ (میلادی)
- پزشکان سدههای میانه اسلامی
- پزشکان عرب قرون وسطی
- تاریخنگاران اهل سوریه
- تاریخنگاران سده ۱۳ (میلادی)
- چشمپزشکان اهل سوریه
- درگذشتگان ۱۲۷۰ (میلادی)
- درگذشتگان ۶۶۸ (قمری)
- زادگان ۱۱۹۴ (میلادی)
- زادگان ۱۲۰۳ (میلادی)
- زادگان ۵۹۰ (قمری)
- شاعران اهل سوریه
- عربهای سده ۱۳ (میلادی)
- نویسندگان اهل سوریه
- نویسندگان عربی سده ۱۳ (میلادی)


