عبدالله بن حسین بن علی: تفاوت میان نسخهها
(− رده:شهیدان کربلا (هاتکت)) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{حسین بن علی}}'''عبدالله بن حسین بن علی بن ابیطالب'''، یکی از فرزندان [[حسین بن علی]] گزارش شدهاست که در [[نبرد کربلا]] کشته شدهاست. گزارش شدهاست که وی از [[اماسحاق|ام اسحاق دختر طلحه]] در روز عاشورا به دنیا آمد. مادر او را [[رباب بنت امرء القیس|رباب دختر امرء القیس]] نیز گزارش کردهاند. به جهت اختلاف در سن، نام مادر، نام خودش و نام قاتل او، این احتمال که او همان [[علیاصغر]] باشد مردود دانسته شدهاست. بر اثر گزارشها وی بر اثر اصابت تیر در آغوش حسین بن علی کشته شد. در اینکه این کودک یا کودک دیگر حسین علی اصغر بر روی سینه حسین بن علی دفن شدهاست اختلاف است. قاتلان او را [[عبدالله بن عقبه|عبدالله بن عقبه غنوی]]، [[هانی بن ثبیب|هانی بن ثبیب حضرمی]] و [[حرمله|حرمله بن کاهل]] گزارش کردهاند. آوردهاند که وی در آغوش پدرش بود که تیری گلوی او را برید.<ref>{{پک|بینش|مقیمی فرد|رحمتی|جمشیدی|۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}{{سخ}}{{پک|سنگری|۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref> | {{جعبه اطلاعات افراد | ||
| نام = عبدالله بن حسین | |||
| نام_تصویر = Moharram(173)-shohada.jpg | |||
| جایگزین تصویر = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد | |||
| توضیح_تصویر = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است. | |||
| تاریخ_مرگ = ۱۰ محرم ۶۱ ه.ق | |||
| محل_مرگ = [[کربلا]]، [[عراق]] | |||
| آرامگاه = [[حرم امام حسین]] | |||
| مادر = [[رباب بنت امرءالقیس]] یا [[اماسحاق]] | |||
| پدر = [[حسین بن علی]] | |||
}} | |||
'''هشدار:''' صفحهای که از [[الگو:جعبه زندگینامه]] با پارامتر نامعلوم "جایگزین تصویر" استفاده میکند (این پیام فقط در حالت پیشنمایش ظاهر میشود).'''عبدالله بن حسین بن علی بن ابیطالب'''، یکی از فرزندان [[حسین بن علی]] گزارش شدهاست که در [[نبرد کربلا]] کشته شدهاست. گزارش شدهاست که وی از [[اماسحاق|ام اسحاق دختر طلحه]] در روز عاشورا به دنیا آمد. مادر او را [[رباب بنت امرء القیس|رباب دختر امرء القیس]] نیز گزارش کردهاند. به جهت اختلاف در سن، نام مادر، نام خودش و نام قاتل او، این احتمال که او همان [[علیاصغر]] باشد مردود دانسته شدهاست. بر اثر گزارشها وی بر اثر اصابت تیر در آغوش حسین بن علی کشته شد. در اینکه این کودک یا کودک دیگر حسین علی اصغر بر روی سینه حسین بن علی دفن شدهاست اختلاف است. قاتلان او را [[عبدالله بن عقبه|عبدالله بن عقبه غنوی]]، [[هانی بن ثبیب|هانی بن ثبیب حضرمی]] و [[حرمله|حرمله بن کاهل]] گزارش کردهاند. آوردهاند که وی در آغوش پدرش بود که تیری گلوی او را برید.<ref>{{پک|بینش|مقیمی فرد|رحمتی|جمشیدی|۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}{{سخ}}{{پک|سنگری|۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref> | |||
== نام و تبار == | |||
منابع نام او را عبدالله بن حسین بن علی گزارش کردهاند. منابع همچنین از وی با عنوان عبدالله رضیع (به معنای عبدالله شیرخوار) یاد کردهاند۔ پدر او [[حسین بن علی]] است و بنابراین از کشتگان بنیهاشم در این نبرد کربلا به حساب رفته است۔<ref>{{پک|بینش|مقیمی فرد|رحمتی|جمشیدی|۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> | |||
پدرش، فرزند [[فاطمه زهرا]] دختر [[محمد]] و [[علی بن ابیطالب]] — خلیفه چهارم از [[خلفای راشدین]] — است. حسین امام سوم [[شیعه دوازدهامامی|شیعیان دوازدهامامی]] است که به سال ۶۱ ه.ق در [[نبرد کربلا]]، به دست سپاهیان [[عمر بن سعد|عمر سعد]] و به فرمان [[یزید]]، کشته شد.<ref name="ReferenceB">{{پک|بلوکباشی|بهرامیان|ف=حسین (ع)، امام|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۷۸|پاکتچی|حاجمنوچهری|مسعودی آرانی|۱۳۹۲}}</ref> بهنوشتهٔ [[ویلفرد مادلونگ]]، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان [[اهل بیت|اهلبیت]] شناخته میشوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش میشد. محمّد در واقعههایی مانند رویداد [[مباهله|مُباهِله]] و [[حدیث کسا|حدیث آلعبا]] از این خانواده یاد کرده است. در [[قرآن]] نیز در موارد متعددی مانند [[آیه تطهیر|آیهٔ تَطهیر]]، از [[اهل بیت|اهلبیت]] به بزرگی یاد شده است.<ref>{{پک|Madelung|2004|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=14–15}}</ref> [[حسن مجتبی|حسن]] و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر اسلام بودند که نسلهای بعدی از آنها بهوجود آمدند. ازاینرو، هر شخصی که میگوید نسب او به پیامبر میرسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخواندههای خود، نظیر [[محمد حنفیه|محمدِ حَنَفیّه]]، هم تفاوت دارند.<ref>{{پک|Haider|2016|ف=al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib|ک=EI3|زبان=en}}</ref> افزون بر [[دوازده امام|امامان شیعهٔ دوازدهامامی]]، همهٔ [[فهرست امامان اسماعیلیه|امامان اسماعیلیه]] نیز بهواسطهٔ [[جعفر صادق]]، از نسل حسین بن علی هستند.<ref>{{پک|دفتری|۱۳۷۷|ف=اسماعیلیه|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۸۱–۶۸۶|رف=دائرةالمعارف}}</ref> | |||
در گزارش نام مادر او، منابع دچار اختلافند؛ مادر عبدالله را اماسحاق فرزند طلحه بن عبیدالله گزارش کردهاند۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> اماسحاق پیشتر همسر حسن مجتبی بود که پس از کشته شدن حسن، به عقد حسین بن علی درآمد۔ اُمّاسحاق دختر [[طلحه|طَلحه]] — صحابی مشهور [[محمد]] — بود و به گزارش برخی منابع تاریخی، از حسین صاحب دختری بهنام فاطمه شد.<ref>{{پک|Madelung|2004|ف=Ḥosayn b. ʿAli i. Life|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> برخی منابع فاطمه را همان دختر خردسال مشهور حسین بن علی، رقیه میدانند که کمی بعد از نبرد کربلا، در شام درگذشت۔<ref>{{پک|وکیلی|۱۳۹۲|ف=رقیه بنت الحسین|ک=دانشنامه جهان اسلام|ص=۲۴۴–۲۴۵|ج=۲۰}}</ref> گروهی دیگر از منابع، نام مادر او را رباب فرزند امرءالقیس میدانند۔ نسب کامل مادرش، رباب بن امرءالقیس بن عدی بن جابر بن کعب بن علیم بن جناب بن کلب عنوان شده است۔<ref>{{پک|سنگری|۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref>{{شجرهنامه حسین بن علی}} | |||
== سرگذشت == | |||
گفته میشود که عبدالله در هنگام نماز ظهر روز عاشورا کمی پیش از آغاز نبرد کربلا در سال ۶۱ ه۔ق در ناحیه کربلا از عراق به دنیا آمده است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> آثاری چون ''[[تاریخ یعقوبی]]''، ''[[ذخیرةالدارین]]'' و ''[[اکلیل المصائب]]'' عبدالله را متولد شده در روز عاشورا دانستهاند۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref> | |||
منابع شیعی گزارش میکنند که حسین بن علی، کودکش را در آغوش گرفت و نامش را عبدالله گذاشت در همین هنگام تیری به سمت کودک پرتاب شد و کودک کشته شد۔ منابع شیعی همچنین گزارش میکنند که حسین بن علی دست بر زیر گلوی کودک گرفت و خونهای جاری شده از محل اصابت تیر را در دست خود جمع کرد و به آسمان پاشید۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> | |||
او از کشتگان نبرد کربلاست که نام او در زیارت ناحیه مقدسه نیامده است۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> این احتمال داده شده است که جسد عبدالله را به همراه جسد حسین بن علی در یکجا دفن کرده باشند۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینهداران آفتاب|ص=۱۳۶۹|ج=۲}}</ref> | |||
== تشابه با علیاصغر == | |||
برخی منابع، با توجه به تشابه آنچه بر عبدالله و علیاصغر گذشته است، این دو را یک نفر در نظر گرفتهاند۔ با این وجود کسانی چون مولف کتاب فرسان الهیجا بر این باورند که چون عبدالله کنیه و لقب نیست، نمیتوان کسی که نامش عبدالله گزارش شده است، با کسی که نامش علیاصغر عنوان شده، یکی در نظر گرفته شود۔ عبدالحسین بینش نیز بر این باور است که وجه افتراق این دو کودک، متعدد است و میتوان این دو را دو کودک متفاوت از هم در نظر گرفت۔ او این وجوه افتراق را نام کودک، نام مادر، محل تولد، سن و نام قاتل میداند۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۳۴–۲۳۵}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
=== ارجاعات === | |||
[[رده:فرزندان حسین بن علی]] | [[رده:فرزندان حسین بن علی]] | ||
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]] | [[رده:کشتگان با سلاح برنده]] | ||
| خط ۱۴: | خط ۴۴: | ||
[[رده:کشتگان در جنگ]] | [[رده:کشتگان در جنگ]] | ||
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]] | [[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]] | ||
<references /> | |||
=== منابع === | |||
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}} | |||
* | |||
{{حسین بن علی-افقی}}{{واقعه کربلا}}{{درجهبندی|نیازمند پیوند=بله|نیازمند رده=بله|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=بله|نیازمند ویراستاری=بله|مقابله نشده با دانشنامهها=بله|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
نسخهٔ ۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۳۷
| عبدالله بن حسین | |
|---|---|
-shohada.jpg) ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است. | |
| وفات | ۱۰ محرم ۶۱ ه.ق کربلا، عراق |
| آرامگاه | حرم امام حسین |
| والدین |
|
هشدار: صفحهای که از الگو:جعبه زندگینامه با پارامتر نامعلوم "جایگزین تصویر" استفاده میکند (این پیام فقط در حالت پیشنمایش ظاهر میشود).عبدالله بن حسین بن علی بن ابیطالب، یکی از فرزندان حسین بن علی گزارش شدهاست که در نبرد کربلا کشته شدهاست. گزارش شدهاست که وی از ام اسحاق دختر طلحه در روز عاشورا به دنیا آمد. مادر او را رباب دختر امرء القیس نیز گزارش کردهاند. به جهت اختلاف در سن، نام مادر، نام خودش و نام قاتل او، این احتمال که او همان علیاصغر باشد مردود دانسته شدهاست. بر اثر گزارشها وی بر اثر اصابت تیر در آغوش حسین بن علی کشته شد. در اینکه این کودک یا کودک دیگر حسین علی اصغر بر روی سینه حسین بن علی دفن شدهاست اختلاف است. قاتلان او را عبدالله بن عقبه غنوی، هانی بن ثبیب حضرمی و حرمله بن کاهل گزارش کردهاند. آوردهاند که وی در آغوش پدرش بود که تیری گلوی او را برید.[۱]
نام و تبار
منابع نام او را عبدالله بن حسین بن علی گزارش کردهاند. منابع همچنین از وی با عنوان عبدالله رضیع (به معنای عبدالله شیرخوار) یاد کردهاند۔ پدر او حسین بن علی است و بنابراین از کشتگان بنیهاشم در این نبرد کربلا به حساب رفته است۔[۲]
پدرش، فرزند فاطمه زهرا دختر محمد و علی بن ابیطالب — خلیفه چهارم از خلفای راشدین — است. حسین امام سوم شیعیان دوازدهامامی است که به سال ۶۱ ه.ق در نبرد کربلا، به دست سپاهیان عمر سعد و به فرمان یزید، کشته شد.[۳] بهنوشتهٔ ویلفرد مادلونگ، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان اهلبیت شناخته میشوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش میشد. محمّد در واقعههایی مانند رویداد مُباهِله و حدیث آلعبا از این خانواده یاد کرده است. در قرآن نیز در موارد متعددی مانند آیهٔ تَطهیر، از اهلبیت به بزرگی یاد شده است.[۴] حسن و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر اسلام بودند که نسلهای بعدی از آنها بهوجود آمدند. ازاینرو، هر شخصی که میگوید نسب او به پیامبر میرسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخواندههای خود، نظیر محمدِ حَنَفیّه، هم تفاوت دارند.[۵] افزون بر امامان شیعهٔ دوازدهامامی، همهٔ امامان اسماعیلیه نیز بهواسطهٔ جعفر صادق، از نسل حسین بن علی هستند.[۶]
در گزارش نام مادر او، منابع دچار اختلافند؛ مادر عبدالله را اماسحاق فرزند طلحه بن عبیدالله گزارش کردهاند۔[۷] اماسحاق پیشتر همسر حسن مجتبی بود که پس از کشته شدن حسن، به عقد حسین بن علی درآمد۔ اُمّاسحاق دختر طَلحه — صحابی مشهور محمد — بود و به گزارش برخی منابع تاریخی، از حسین صاحب دختری بهنام فاطمه شد.[۸] برخی منابع فاطمه را همان دختر خردسال مشهور حسین بن علی، رقیه میدانند که کمی بعد از نبرد کربلا، در شام درگذشت۔[۹] گروهی دیگر از منابع، نام مادر او را رباب فرزند امرءالقیس میدانند۔ نسب کامل مادرش، رباب بن امرءالقیس بن عدی بن جابر بن کعب بن علیم بن جناب بن کلب عنوان شده است۔[۱۰]
سرگذشت
گفته میشود که عبدالله در هنگام نماز ظهر روز عاشورا کمی پیش از آغاز نبرد کربلا در سال ۶۱ ه۔ق در ناحیه کربلا از عراق به دنیا آمده است۔[۱۱][۱۲] آثاری چون تاریخ یعقوبی، ذخیرةالدارین و اکلیل المصائب عبدالله را متولد شده در روز عاشورا دانستهاند۔[۱۳]
منابع شیعی گزارش میکنند که حسین بن علی، کودکش را در آغوش گرفت و نامش را عبدالله گذاشت در همین هنگام تیری به سمت کودک پرتاب شد و کودک کشته شد۔ منابع شیعی همچنین گزارش میکنند که حسین بن علی دست بر زیر گلوی کودک گرفت و خونهای جاری شده از محل اصابت تیر را در دست خود جمع کرد و به آسمان پاشید۔[۱۴]
او از کشتگان نبرد کربلاست که نام او در زیارت ناحیه مقدسه نیامده است۔[۱۵] این احتمال داده شده است که جسد عبدالله را به همراه جسد حسین بن علی در یکجا دفن کرده باشند۔[۱۶]
تشابه با علیاصغر
برخی منابع، با توجه به تشابه آنچه بر عبدالله و علیاصغر گذشته است، این دو را یک نفر در نظر گرفتهاند۔ با این وجود کسانی چون مولف کتاب فرسان الهیجا بر این باورند که چون عبدالله کنیه و لقب نیست، نمیتوان کسی که نامش عبدالله گزارش شده است، با کسی که نامش علیاصغر عنوان شده، یکی در نظر گرفته شود۔ عبدالحسین بینش نیز بر این باور است که وجه افتراق این دو کودک، متعدد است و میتوان این دو را دو کودک متفاوت از هم در نظر گرفت۔ او این وجوه افتراق را نام کودک، نام مادر، محل تولد، سن و نام قاتل میداند۔[۱۷]
پانویس
ارجاعات
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
سنگری، آینهداران آفتاب، ۲: ۱۳۶۹. - ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- ↑ بلوکباشی و دیگران، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۸.
- ↑ Madelung, Succession to Muhammad, 14–15.
- ↑ Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- ↑ دفتری، «اسماعیلیه»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۸۱–۶۸۶.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- ↑ Madelung, “Ḥosayn b. ʿAli i. Life”, Iranica.
- ↑ وکیلی، «رقیه بنت الحسین»، دانشنامه جهان اسلام، ۲۰: ۲۴۴–۲۴۵.
- ↑ سنگری، آینهداران آفتاب، ۲: ۱۳۶۹.
- ↑ سنگری، آینهداران آفتاب، ۲: ۱۳۶۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- ↑ سنگری، آینهداران آفتاب، ۲: ۱۳۶۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
- ↑ سنگری، آینهداران آفتاب، ۲: ۱۳۶۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۳۴–۲۳۵.
منابع
- بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.