زنان اسوه در اسلام
معرفی زنان اسوه قرآنی
زنان به عنوان الگوهای متعالی ایمان، استقامت و پاکدامنی در قرآن معرفی شده است. این اسوههای قرآنی، چراغ راهی برای زنان امروز هستند تا با الهام از آنها، در مسیر تعالی و ایفای نقشهای سازنده در جامعه گام بردارند و در تفسیر قرآن «اسوه» به معنای الگو و سرمشق نیکو به کار رفته است.
1.حضرت مریم (س)؛ نماد پاکدامنی و تسلیم
حضرت مریم (س)، از معدود بانوانی است که نامش به صراحت در قرآن آمده و سورهای به نام او نامگذاری شده است. او نماد عفت، پاکدامنی بیمثال و اوج بندگی و تسلیم در برابر اراده الهی است. زندگی او نشان میدهد که چگونه میتوان با توکل مطلق به خداوند و دوری از گناه، به مقامی چنان رفیع دست یافت که مورد خطاب فرشتگان قرار گیرد. مریم (س) همچنین الگویی از مادری صبور و با ایمان است که در برابر تردیدها و تهمتها، با اعتماد به پروردگار، رسالت مادری خود را به کمال انجام داد.[۱]
2.آسیه (همسر فرعون)؛ تجسم ایمان در اوج کفر
آسیه، همسر فرعون، الگویی بیبدیل از ایمان راسخ در شرایطی است که همه چیز بر ضد ایمان است. او در کاخ ظلم و ستم فرعون، در محیطی مملو از کفر و انحراف، به پروردگار موسی (ع) ایمان آورد و تا پای جان بر عقیده خود ایستاد. قرآن کریم او را «ضربالمثلی برای مؤمنان» معرفی میکند (تحریم: ۱۱). آسیه به ما میآموزد که ایمان، جوهری درونی است که هیچ قدرت ظاهری و هیچ فشار خارجی نمیتواند آن را متزلزل کند و برای رسیدن به قرب الهی، باید از تعلقات دنیوی و طاغوتی رها شد.[۲]
3.هاجر (همسر حضرت ابراهیم ع)؛ اسوه توکل و تلاش
داستان هاجر، نمادی از توکل بیپایان به خداوند و تلاش خستگیناپذیر است. هنگامی که ابراهیم (ع) او و فرزند خردسالش اسماعیل را در بیابان بیوباران مکه تنها گذاشت، هاجر با توکل بر خدا و تلاش برای یافتن آب (سعی صفا و مروه)، نه تنها جان خود و فرزندش را نجات داد، بلکه سرچشمه زمزم را پدید آورد و بنیانگذار یکی از بزرگترین شعائر الهی (سعی بین صفا و مروه) شد. زندگی او به ما میآموزد که در سختترین شرایط نیز نباید امید از دست داد و با توکل و تلاش میتوان به گشایشهای الهی دست یافت.[۳]
4.دختران شعیب (س)؛ نمونه حیا و کار و مشارکت اجتماعی
داستان دختران شعیب (ع)، تصویری از حیا، عفت و در عین حال مشارکت فعال و مسئولیتپذیری اجتماعی زنان ارائه میدهد که در قرآن (قصص:27-23) آمده است. آنها با وجود رعایت حریمها، به کمک پدر سالخورده خود میشتابند و مسئولیت چراندن گوسفندان را بر عهده میگیرند. این ماجرا نشان میدهد که حیا و عفاف مانع از فعالیتهای سازنده اجتماعی نیست، بلکه در کنار آن میتواند به شخصیت زن، وقار و ارزش بیشتری بخشد.
5.ملکه سبا (بلقیس)؛ الگوی عقلانیت و حقپذیری
ملکه سبا، بلقیس، نمونهای از یک رهبر هوشمند، مدبر و عاقل است که با شنیدن دعوت حق حضرت سلیمان (ع)، ابتدا با خردورزی و مشورت با بزرگان قوم خود، به بررسی وضعیت میپردازد و در نهایت با حقپذیری و تسلیم در برابر حقیقت، به دین الهی میگرود. داستان او نشان میدهد که عقلانیت، تدبیر و شجاعت در پذیرش حقیقت، از ویژگیهای بارز یک رهبر موفق است و زنان نیز میتوانند در عرصه سیاست و اجتماع نقشهای کلیدی و تأثیرگذار ایفا کنند.[۴]