آیه ۲۵۶ سوره بقره: تفاوت میان نسخهها
(ایجاد مقاله آیات) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات آیه}} | {{جعبه اطلاعات آیه}} | ||
'''آیه ۲۵۶ سوره بقره'''، دویست و پنجاه و ششمین [[آیه]] از دومین [[سوره|سوره قرآن]] است. این آیه را [[مکی و مدنی|مدنی]] دانستهاند. متن آیه در مسئله [[توحید]] و قبول [[دین]] است و بر اساس آن اکره و اجبار در پذیرش دین وجود ندارد و راه درست از بیراهه مشخص است. بر اساس این آیه، [[کفر]] به [[طاغوت]] و [[ایمان]] به [[الله]]، موجب چنگ زدن به دستگیرهای است که جدایی از آن ممکن نیست. | |||
== متن == | == متن == | ||
متن [[آیه]] را [[فخر رازی]]، از مفسران [[سنی|سنی مذهب]] و [[علامه طباطبایی|محمدحسین طباطبایی]]، مفسر [[شیعه]]، چنین گزارش کردهاند:<ref>{{پک|رازی|۱۴۲۰|ک=تفسیر کبیر|ص=۱|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۹۵|ک=تفسیر المیزان|ص= | متن [[آیه]] را [[فخر رازی]]، از مفسران [[سنی|سنی مذهب]] و [[علامه طباطبایی|محمدحسین طباطبایی]]، مفسر [[شیعه]]، چنین گزارش کردهاند:<ref>{{پک|رازی|۱۴۲۰|ک=تفسیر کبیر|ص=۱|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۹۵|ک=تفسیر المیزان|ص=۵۲۱|ج=۲}}</ref> | ||
<blockquote>{{آیه خودکار|تزئینی=بله}}</blockquote> | <blockquote>{{آیه خودکار|تزئینی=بله}}</blockquote> | ||
== ترجمه == | == ترجمه == | ||
[[محمدگل گمشادزهی]]، مترجم سنی [[حنفی|حنفی مذهب]] در ترجمه آیه آورده است:<ref>{{پک|گمشادزهی|۱۳۹۴|ک=ترجمه معانی قرآن کریم|ص= | [[محمدگل گمشادزهی]]، مترجم سنی [[حنفی|حنفی مذهب]] در ترجمه آیه آورده است:<ref>{{پک|1=گمشادزهی|2=۱۳۹۴|ک=ترجمه معانی قرآن کریم|ص=۴۲}}</ref> | ||
<blockquote>{{color|Brown|{{ترجمه خودکار|مترجم=گمشادزهی}}}}</blockquote> | <blockquote>{{color|Brown|{{ترجمه خودکار|مترجم=گمشادزهی}}}}</blockquote> | ||
[[بهاءالدین خرمشاهی]]، مترجم شیعه [[شیعه دوازدهامامی|امامی مذهب]] در ترجمه این آیه آورده است:<ref>{{پک|خرمشاهی|۱۳۹۳|ک=ترجمه خرمشاهی|ص= | [[بهاءالدین خرمشاهی]]، مترجم شیعه [[شیعه دوازدهامامی|امامی مذهب]] در ترجمه این آیه آورده است:<ref>{{پک|1=خرمشاهی|2=۱۳۹۳|ک=ترجمه خرمشاهی|ص=۴۲}}</ref> | ||
<blockquote>{{color|Brown|{{ترجمه خودکار|مترجم=خرمشاهی}}}}</blockquote> | <blockquote>{{color|Brown|{{ترجمه خودکار|مترجم=خرمشاهی}}}}</blockquote> | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه | [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه گزارش میکند که در ادامه [[آیه ۲۵۵ سوره بقره|آیه پیشین]]، پس از توصیف [[الله]]، به بیان ادامه مباحث در این آیه با موضوع [[توحید]] پرداخته شده است. بر اساس این آیه، در قبول [[دین]] هیچ اکراهی نیست، چرا که راه درست از بیراهه آشکار است. در ادامه گفته شده است که کفر به [[طاغوت]] و ایمان به الله، دستآویز شدن به دستگیره محکمی را در پی خواهد داشت که امکان گسستن از آن وجود ندارد. در پایان آیه نیز الله با دو وصف [[سمیع]] و [[علیم]] به معنای شنوا و دانا معرفی شده است.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۷۴|ک=تفسیر نمونه|ص=۲۷۹–۲۸۱|ج=۲}}</ref> | ||
== شأن نزول | == شأن نزول == | ||
به گزارش ''[[فرهنگنامه علوم قرآن]]''، [[سوره بقره]]، دومین سوره [[قرآن]] است که تمام آیات آن در [[مدینه]] نازل شدهاند، بجز [[آیه ۲۸۱ سوره بقره|آیه ۲۸۱]] سوره که در ماجرای [[حجةالوداع]] نازل شده است.<ref>{{پک|دفتر تبلیغات اسلامی|۱۳۸۸|ک=فرهنگنامه علوم قرآن|ص=۲۷۹۹|ف=سوره بقره}}</ref> | |||
مفسر شیعه، [[شیخ طبرسی|طبرسی]] در «[[تفسیر مجمعالبیان|مجمع البیان]]» در شأن نزول آیه نقل میکند: مردی از اهل [[مدینه]] به نام ابوحصین، دو پسر داشت، برخی از بازرگانانی که به مدینه کالا وارد میکردند، هنگام برخورد با این دو پسر آنان را به عقیده و آئین [[مسیحیت]] دعوت کردند، آن دو هم سخت تحت تأثیر قرار گرفته، به این کیش وارد شدند و هنگام مراجعت نیز به اتفاق بازرگانان به [[شام]] رهسپار گردیدند. ابوحصین از این جریان سخت ناراحت شد، به پیامبر اسلام اطلاع داد و از او خواست آنان را به مذهب خود برگرداند و سؤال کرد: آیا میتواند آنان را با اجبار به مذهب خویش بازگرداند؟ آیه فوق، نازل شد که: «در گرایش به مذهب اجبار و اکراهی نیست».<ref>{{پک|بحارالانوار|ج=۲۲|ص=۱۶}}</ref> در [[تفسیر المنار]] نقل شده: ابو حصین خواست دو فرزند خود را با اجبار به اسلام بازگرداند، آنان به عنوان شکایت نزد محمد آمدند. «ابوحصین» به محمد گفت: من چگونه به خود اجازه دهم فرزندانم وارد آتش گردند و من ناظر آن باشم، آیه مورد بحث به همین منظور نازل شد.<ref>{{پک|تفسیر المنار|ج=۳|ص=۳۱}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۷: | ||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طباطبایی|نام=محمدحسین|پیوند نویسنده=علامه طباطبایی|پیوند نویسنده۲=|پیوند ویراستار=|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|کوشش=|ویرایش=|سری=|سال=۱۳۹۵|ناشر=دفتر انتشارات اسلامی|مکان=قم|زبان=فارسی|گفتاورد=|پینوشت=|مترجم=سید محمدباقر موسوی همدانی|شابک=|پیوند=http://lib.eshia.ir/50081/1/7}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=طباطبایی|نام=محمدحسین|پیوند نویسنده=علامه طباطبایی|پیوند نویسنده۲=|پیوند ویراستار=|عنوان=ترجمه تفسیر المیزان|کوشش=|ویرایش=|سری=|سال=۱۳۹۵|ناشر=دفتر انتشارات اسلامی|مکان=قم|زبان=فارسی|گفتاورد=|پینوشت=|مترجم=سید محمدباقر موسوی همدانی|شابک=|پیوند=http://lib.eshia.ir/50081/1/7}} | ||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|پیوند نویسنده=ناصر مکارم شیرازی|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|ناشر=دارالکتب اسلامیه|مکان=تهران|زبان=فارسی|پیوند=http://lib.eshia.ir/50082/1/0}} | * {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|پیوند نویسنده=ناصر مکارم شیرازی|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|ناشر=دارالکتب اسلامیه|مکان=تهران|زبان=فارسی|پیوند=http://lib.eshia.ir/50082/1/0}} | ||
{{پایان پانویس}} | *{{یادکرد کتاب|نام=محمد|نام خانوادگی=رشید رضا|پیوند نویسنده=محمد رضا رشید|عنوان=تفسیر المنار|سال=۱۹۹۰|ناشر=هیئت عمومی کتاب مصر|جلد=۳|صفحه=۳۱|زبان=عربی|پیوند=https://lib.eshia.ir/41753/3/1}}{{پایان پانویس}} | ||
{{ناوبری آیات}} | {{ناوبری آیات}} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:آیههای با موضوع ایمان]] | |||
[[رده:آیههای با موضوع توحید]] | |||
[[رده:آیههای با موضوع دین]] | |||
[[رده:آیههای با موضوع صفات خدا]] | |||
[[رده:آیههای مدنی قرآن]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۳:۳۳
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۲۵۶ | ||||
| شماره جزء | ۳ | ||||
| شماره حزب | ۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۵۶ سوره بقره، دویست و پنجاه و ششمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانستهاند. متن آیه در مسئله توحید و قبول دین است و بر اساس آن اکره و اجبار در پذیرش دین وجود ندارد و راه درست از بیراهه مشخص است. بر اساس این آیه، کفر به طاغوت و ایمان به الله، موجب چنگ زدن به دستگیرهای است که جدایی از آن ممکن نیست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
لَا إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ ۖ قَدْ تَبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ ۚ فَمَنْ يَكْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَيُؤْمِنْ بِاللَّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَكَ بِالْعُرْوَةِ الْوُثْقَىٰ لَا انْفِصَامَ لَهَا ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ر دین اجباری نیست، به راستی که هدایت از گمراهی جدا شده است پس هرکس که به طاغوت کفر ورزد، و به خدا ایمان بیاورد، به راستی که به دستاویز محکمی چنگ زده است که گسستنی نیست و خداوند شنوای داناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«در کار دین اکراه روا نیست، چرا که راه از بیراهه به روشنی آشکار شده است، پس هرکس که به طاغوت کفر ورزد، و به خداوند ایمان آورد، به راستی که به دستاویز استواری دست زده است که گسستی ندارد و خداوند شنوای داناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که در ادامه آیه پیشین، پس از توصیف الله، به بیان ادامه مباحث در این آیه با موضوع توحید پرداخته شده است. بر اساس این آیه، در قبول دین هیچ اکراهی نیست، چرا که راه درست از بیراهه آشکار است. در ادامه گفته شده است که کفر به طاغوت و ایمان به الله، دستآویز شدن به دستگیره محکمی را در پی خواهد داشت که امکان گسستن از آن وجود ندارد. در پایان آیه نیز الله با دو وصف سمیع و علیم به معنای شنوا و دانا معرفی شده است.[۵]
شأن نزول
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که تمام آیات آن در مدینه نازل شدهاند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است.[۶]
مفسر شیعه، طبرسی در «مجمع البیان» در شأن نزول آیه نقل میکند: مردی از اهل مدینه به نام ابوحصین، دو پسر داشت، برخی از بازرگانانی که به مدینه کالا وارد میکردند، هنگام برخورد با این دو پسر آنان را به عقیده و آئین مسیحیت دعوت کردند، آن دو هم سخت تحت تأثیر قرار گرفته، به این کیش وارد شدند و هنگام مراجعت نیز به اتفاق بازرگانان به شام رهسپار گردیدند. ابوحصین از این جریان سخت ناراحت شد، به پیامبر اسلام اطلاع داد و از او خواست آنان را به مذهب خود برگرداند و سؤال کرد: آیا میتواند آنان را با اجبار به مذهب خویش بازگرداند؟ آیه فوق، نازل شد که: «در گرایش به مذهب اجبار و اکراهی نیست».[۷] در تفسیر المنار نقل شده: ابو حصین خواست دو فرزند خود را با اجبار به اسلام بازگرداند، آنان به عنوان شکایت نزد محمد آمدند. «ابوحصین» به محمد گفت: من چگونه به خود اجازه دهم فرزندانم وارد آتش گردند و من ناظر آن باشم، آیه مورد بحث به همین منظور نازل شد.[۸]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱: ۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲: ۵۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲: ۲۷۹–۲۸۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
- ↑ بحارالانوار، ۲۲: ۱۶.
- ↑ تفسیر المنار، ۳: ۳۱.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
- رشید رضا، محمد (۱۹۹۰). تفسیر المنار (به عربی). ج. ۳. هیئت عمومی کتاب مصر. ص. ۳۱.
