آیه ۱۰۴ سوره بقره
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | بقره | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۸۶ | ||||
| شماره آیه | ۱۰۴ | ||||
| شماره جزء | ۱ | ||||
| شماره حزب | ۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۰۴ سوره بقره، صد و چهارمین آیه از دومین سوره قرآن است. این آیه را مدنی دانسته‌اند. در متن آیه به مسلمانان توصیه شده است تا برای جلوگیری از سوء استفاده یهودیان از معنای واژه «راعنا»، از واژه «انظرنا» استفاده شود. در این آیه برای کافران و مسخره‌کنندگان، عذابی دردناک وعده داده شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَقُولُوا رَاعِنَا وَقُولُوا انْظُرْنَا وَاسْمَعُوا ۗ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید! مگویید؟ «رَعِنَا» و بگویید: «انظُرنَا» و گوش فرا دهید، و برای کافران عذاب دردناکی است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«ای کسانی که ایمان آورده‌اید نگویید 'راعنا' و بگویید 'انظرنا' و گوش شنوا داشته باشید و کافران عذابی دردناک [در پیش] دارند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که آیه در بیان توصیه‌ایست به مسلمانان که برای جلوگیری از سوء استفاده یهودیان صادر شده است. بر اساس این آیه، مسلمانان بهتر است به جای استفاده از لغت «راعنا»، از لغت «انظرنا» استفاده کنند. در انتهای آیه تأکید شده است که به این توصیه عمل شود و برای کافران و استهزاکنندگان عذابی دردناک وعده داده شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره بقره، دومین سوره قرآن است که به خاطر دربرداشتن داستان گاو بنی‌اسرائیل، به نام بقره شناخته می‌شود. این سوره با ۲۸۵ یا ۲۸۷ آیه، بزرگ‌ترین سوره قرآن است. این سوره اولین سوره‌ایست که با حروف مقطعه شروع می‌شود. بیشترین احکام فقهی قرآن نیز در این سوره قرار دارد. این سوره هشتاد و هفتمین و به نقلی هشتاد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام است که پس از سوره مطففین و پیش از سوره انفال نازل شده است. در ترتیب مصحف اما بعد از سوره حمد و قبل از سوره آل‌عمران قرار گرفته است. تمام آیات این سوره در مدینه نازل شده‌اند، بجز آیه ۲۸۱ سوره که در ماجرای حجةالوداع نازل شده است. وجود ۲۶ ناسخ یا منسوخ در این سوره گزارش شده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳: ۶۳۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱: ۶۳۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱: ۳۸۴–۳۸۵.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره بقره»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۲۷۹۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
