حزب قرآن
حزب قرآن یکی از تقسیم‌بندی‌های فرعی قرآن است. بر اساس این تقسیم‌بندی، هر جزء به چهار حزب و هر حزب به چهار ربع حزب تقسیم می‌شود و بنابراین، قرآن جمعاً ۳۰ جزء، ۱۲۰ حزب و ۲۴۰ ربع دارد.
در اصطلاح
حزب، یکی از تقسیم‌های شکلی قرآن است. بر اساس این تقسیم‌بندی، هر جزء از قرآن، به چهار قسمت دیگر تقسیم می‌شود که هر یک از این چهار قسمت، جزء نامیده می‌شود. بر این اساس و با احتساب ۳۰ جزء قرآن، ۱۲۰ حزب در قرآن تقسیم‌بندی شده است. در برخی مصحف‌ها، هر جزء به دو بخش تقسیم شده است که مجموعاً ۶۰ حزب را شکل داده‌اند. هر حزب خود به چهار ربع تقسیم می‌شود که به آنها ربع‌های ۲۴۰گانه قرآن گفته می‌شود.[۱]
تاریخچه تقسیم‌بندی قرآن
تقسیم‌بندی قرآن از دوران صدر اسلام و در زمان حیات محمد انجام می‌گرفت. بر اساس گزارشی که احمد بن حنبل در مسند خویش گزارش می‌کند، در روزگاران محمد، قرآن را به صورت توالی آیات دسته‌بندی می‌کردند. این دسته‌بندی بنابر نیازها متفاوت بوده و از سه، پنج، هفت، یازده و سیزده آیه در تقسیم‌بندی یاد شده است.[۲] این تقسیم‌بندی به منظور سهولت در آموزش، حفظ و قرائت انجام می‌شد و بر مبنای حجم آیات قران این تقسیم‌بندی شکل گرفته است.[۳]
بر اساس گزارش صبحی صالح به نقل از زرکشی، سرچشمه تقسیم‌بندی قران به جزء و حزب، از مدارس علمیه اسلامی ریشه می‌گیرد.[۴]
فهرست احزاب قرآن
پانویس
ارجاعات
منابع
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۴). فرهنگ‌نامه علوم قرآنی. قم: پژوهش‌های علوم و فرهنگ اسلامی.