آیه ۱۸ سوره فتح
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فتح | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۱۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۸ سوره فتح هجدهمین آیه از چهل و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به ماجرای «بیعت رضوان» و خشنودی خداوند از شرکت کنندگان در این بیعت است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنْزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به درستی که خداوند از مؤمنان راضی گردید هنگامیکه زیر آن درخت با تو بیعت میکردند، پس آنچه را که در دلهایشان بود دانست، در نتیجه بر آنان آرامش فرود آورد و وفتح نزدیکی را پاداششان کرد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به راستی که خداوند از مؤمنان، چون با تو در زیر آن درخت بیعت کردند، خشنود شد، و میدانست که در دلهایشان چیست، و آنگاه آرامش [خود] را بر آنان نازل کرد و به پیروزیای نزدیک پاداششان داد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن صراحتاً در این آیه از خشنودی خداوند از شرکت کنندگان در «بیعت رضوان» سخن گفته و چنین میآورد: «خداوند از مؤمنانی که در زیر درخت با تو بیعت کردند راضی و خشنود شد؛ {چراکه} خداوند میدانست آنچه در درون قلب آنها از صداقت و ایمان و آمادگی وفاداری نسبت به این پیمان نهفته است، لذا سکینه و آرامش را بر آنها نازل کرد و فتح نزدیکی به عنوان پاداش نصیب آنها کرد.» به گفته مکارم، از تعبیر «فتحاً قریباً» معلوم میشود که منظور از آن «فتح خیبر» بوده است که به فاصله کوتاهی پس از «صلح حدیبیه» رخ داد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فتح، چهل و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یازدهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره جمعه و پیش از سوره مائده نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره فتح، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۷۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۴۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۶۷–۶۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فتح»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
