آیه ۲۴ سوره فتح
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فتح | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۲۴ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۴ سوره فتح بیست و چهارمین آیه از چهل و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. اشاره این آیه بر این نکته است که خداوند کسی است که دست کافران و مشرکان مکه را از سر مسلمانان کوتاه کرد و به آنها عزت بخشید.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَهُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ ۚ وَكَانَ اللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«او همان خدایی است که در درون مکّه دست کافران را از شما و دست شما را از ایشان کوتاه کرد، بعد از آنکه شما را بر آنان پیروز گردانید و خداوند به آنچه میکنید بیناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و هموست که پس از آنکه شما را بر ایشان پیروزی داد، در میان مکه دستان ایشان را از شما، و دستان شما را از ایشان بازداشت، و خداوند به آنچه میکنید بیناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در این آیه چنین آمده است که «او (خداوند) کسی است که دست کافران را از شما در دل مکه بازداشت و دست شما را از آنها، بعد از آنکه شما را بر آنها پیروز کرد و خداوند نسبت به آنچه انجام میدهید بینا است.» به گزارش مکارم، ماجرای «صلح حدیبیه» یک مصداق روشن برای «فتح المبین» است که قرآن برای آن نام برده است، چراکه جمعیتی محدود بدون تجهیزات کافی جنگی در سرزمین دشمن، آنها را مرعوب کنند، بهطوریکه پیشنهاد صلح بدهند و مسلمانان بدون هیچ خونریزی بر آنها پیروز شوند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فتح، چهل و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یازدهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره جمعه و پیش از سوره مائده نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره فتح، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۸۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۴۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۸۸–۹۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فتح»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
