آیه ۱۳ سوره حجرات
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | حجرات | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۸ | ||||
| شماره آیه | ۱۳ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۳ سوره حجرات سیزدهمین آیه از چهل و نهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به مختلف آفریده شدن انسانها و تقوا معیار برتری در نزد خداوند است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا ۚ إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ای مردم! ما شما را از مرد و زنی آفریدهایم و شما را گروهها و قبیلههایی گرداندهایم تا همدیگر را بشناسید بیگمان گرامیترین شما نزد خدا پرهیزگارترین شماست بیگمان خداوند آگاه و باخبر است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«هان ای مردم همانا ما شما را از یک مرد و یک زن آفریدهایم و شما را به هیئت اقوام و قبایلی در آوردهایم تا با یکدیگر انس و آشنایی یابید، بیگمان گرامیترین شما در نزد خداوند پرهیزگارترین شماست، که خداوند دانای آگاه است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در آیه موردبحث، خلقت همه انسانها را از یک مرد و زن دانسته که سپس برای شناسایی از یکدیگر در تیرهها و قبیلههای گوناگون قرار داده شدهاند. در ادامه آیه معیار برتری انسانها در نزد خداوند تقوا داشتن بیان شده است. براساس متن آیه چنین آمده: «ای مردم! ما شما را از یک مرد و زنی آفریدیم و شما را تیرهها و قبیلهها قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. گرامیترین شما نزد خداوند با تقواترین شما است. خداوند دانا و آگاه است.» به گفته مکارم، شعوب (جمع شعب بر وزن صعب) به معنی «گروه عظیمی از مردم» و «قبائل» (جمع قبیله) است که دربارهٔ تفاوت آنها مفسران احتمالات مختلفی بیان کردهاند. جمعی گفتهاند دایره شعوب گستردهتر از دایره قبائل است، همانطور که «شعب» امروز بر یک «ملت» اطلاق میشود. بعضی «شعوب» را اشاره به «طوائف عجم» و «قبائل» را اشاره به «طوائف عرب» میدانند. بعضی دیگر «شعوب» را از نظر انتساب انسان به مناطق جغرافیایی و «قبائل» را ناظر به انتساب او به نژاد و خون شمردهاند. ولی از نظر مکارم، تفسیر اول از همه مناسبتر به نظر میرسد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره حجرات، چهل و نهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مجادله و پیش از سوره تحریم نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۱۳) از آن را مکی و الباقی را مدنی دانستهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۱۱۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۴۷۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۱۹۶–۱۹۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره حجرات»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۷۱.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
