طلاق بائن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۵۳

طلاق بائن یکی از انواع طلاق در فقه اسلامی و قانون مدنی ایران است که در آن، شوهر حق رجوع به زن را در زمان عده ندارد؛ یعنی اگر مرد و زن از هم جدا شوند، تا وقتی که زن در عده است، مرد نمی‌تواند بدون عقد جدید به زندگی برگردد.^[۱]

تفاوت با طلاق رجعی

در طلاق رجعی، شوهر در مدت عده (سه ظهر برای زن غیرباردار) می‌تواند بدون عقد جدید به زن برگردد و زندگی را از سر بگیرد. اما در طلاق بائن این حق وود ندارد و اگر بخواهند دوباره با هم زندگی کنند باید عقد جدید بخوانند.

مواردی که طلاق بائن است

طبق فقه اسلامی و ماده ۱۱۴۵قانون مدنی ایران، طلاق در موارد زیر بائن محسوب می‌شود:

طلاقی که قبل از نزدیکی (دخول) واقع شود:یعنی اگر عقد کرده باشند ولی هنوز رابطه زناشویی نداشته باشند، طلاق بائن است.^[۲]
طلاق زن یائسه:یعنی زنی که دیگر عادت ماهیانه نمی‌شود و امکان بارداری ندارد.^[۳]
طلاق خلع: وقتی زن بخاطر کراهت از شوهر، مالی (مثل مهریه یا بخشی از آن) به شوهر می‌دهد تا طلاقش دهد.^[۴]
طلاق مبارات:وقتی هردو (زن و شوهر) از هم کراهت دارند و زن در برابر جدایی مالی به مرد می‌دهد.
سه طلاقه شدن زن:اگر زنی سه بار متوالی از یک شوهر طلاق داده شود (و هربار عده اش تمام شود)، دیگر به آن شوهر حرام می‌شود تا با مرد دیگری ازدواج کند و از او جدا شود(ازدواج محلل).^[۵]

آثار و احکام طلاق بائن

زن و شوهر از یکدیگر ارث نمی‌برند.^[۶]^[۷]
زن در مدت عده نفقه ندارد (مگر زن باردار باشد).
زن حق ازدواج با دیگری را ندارد تا پایان عده.
برای بازگشت به زندگی مشترک، باید عقد جدید خوانده شود.

عده در طلاق بائن

در طلاق بائن هم زن باید عده نگه دارد (به جز در طلاق قبل از نزدیکی).^[۸]مدت عده معمولا:

سه ظهر (سه بار پاکی از حیض) برای زن غیر باردار
تا زمان وضع حمل برای زن باردار.

جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی


ویژگی‌ها	طلاق بائن	طلاق رجعی
امکان رجوع در عده	ندارد. مرد نمی‌تواند بدون عقد جدید به زن برگردد	دارد. مرد در مدت عده می‌تواند بدون عقد جدید رجوع کند.
نفقه زن در عده	ندارد. (مگر زن باردار باشد)	دارد. نفقه زن در عده بر عهده شوهر است.
ارث بردن از یکدیگر در عده	ارث نمی‌برند	اگر یکی از آن‌ها در مدت عده فوت کند، دیگری ارث می‌برد.
لزوم عقد جدید برای بازگشت	لازم است. باید دوباره عقد خوانده شود.	لازم نیست. فقط با رجوع مرد، ازدواج برقرار می‌شود.
عده	دارد (جز در طلاق قبل از نزدیکی)	دارد
نوع رابطه عاطفی	جدایی کامل است	جدایی موقت است و احتمال بازگشت زیاد
موارد وقوع	قبل از نزدیکی، زن یائسه، طلاق خلع، طلاق مبارات، سه طلاقه شدن.	در سایر طلاق‌هایی که شرایط بائن را ندارند.
مهریه	اگر مهریه داده نشده، زن نصف مهریه می‌گیرد (در طلاق قبل از نزدیکی)	اگر نزدیکی شده، زن تمام مهریه را می‌گیرد.

منابع

↑ کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۶). حقوق خانواده. ج. دوم. شرکت سهامی انتشار. ص. بخش طلاق بائن و طلاق رجعی.
↑ «طلاق قبل از رابطه زناشویی». خبرگزاری دانشجو.
↑ «آثار طلاق بائن». خبرگزاری دانشجو.
↑ «احکام طلاق». پرتال امام خمینی.
↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
↑ مهرعلیزاده، قاسم (۱۳۹۹). «دائرة المعارف بزرگ اسلامی». ۹ جلد: ۶۶۳.
↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهش اسلامی.
↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

[1] کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۶). حقوق خانواده. ج. دوم. شرکت سهامی انتشار. ص. بخش طلاق بائن و طلاق رجعی.

[2] «طلاق قبل از رابطه زناشویی». خبرگزاری دانشجو.

[3] «آثار طلاق بائن». خبرگزاری دانشجو.

[4] «احکام طلاق». پرتال امام خمینی.

[5] «قانون مدنی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

[6] مهرعلیزاده، قاسم (۱۳۹۹). «دائرة المعارف بزرگ اسلامی». ۹ جلد: ۶۶۳.

[7] «قانون مدنی». مرکز پژوهش اسلامی.

[8] «قانون مدنی». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+'''طلاق بائن''' یکی از انواع طلاق در [[فقه اسلامی]] و قانون مدنی [[ایران]] است که در آن، [[شوهر]] حق رجوع به [[زن در اسلام|زن]] را در زمان عده ندارد؛ یعنی اگر مرد و زن از هم جدا شوند، تا وقتی که زن در [[عده]] است، مرد نمی‌تواند بدون عقد جدید به زندگی برگردد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حقوق خانواده|سال=1386|نام=ناصر|نام خانوادگی=کاتوزیان|ناشر=شرکت سهامی انتشار|جلد=دوم|صفحه=بخش طلاق بائن و طلاق رجعی}}</ref>
-جایگاه [[حجاب اسلامی|حجاب]] در کرامت [[زن در اسلام|زن]] از نگاه [[قرآن]] و [[حدیث|روایات]]
+== تفاوت با طلاق رجعی ==
+در [[طلاق رجعی]]، شوهر در مدت عده (سه ظهر برای زن غیرباردار) می‌تواند بدون عقد جدید به زن برگردد و زندگی را از سر بگیرد. اما در طلاق بائن این حق وود ندارد و اگر بخواهند دوباره با هم زندگی کنند باید عقد جدید بخوانند.
-مقدمه
+=== مواردی که طلاق بائن است ===
+طبق فقه اسلامی و ماده ۱۱۴۵قانون مدنی ایران، طلاق در موارد زیر بائن محسوب می‌شود:
+# طلاقی که قبل از نزدیکی (دخول) واقع شود:یعنی اگر عقد کرده باشند ولی هنوز رابطه زناشویی نداشته باشند، طلاق بائن است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=خبرگزاری دانشجو|نشانی=https://snn.ir/fa/news/1280472/اگر-ازدواج-به-رابطه-زناشویی-نرسد-تکلیف-مهریه-چه-می-شود|عنوان=طلاق قبل از رابطه زناشویی}}</ref>
+# طلاق [[زن یائسه]]:یعنی زنی که دیگر [[عادت ماهیانه]] نمی‌شود و امکان [[بارداری]] ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://snn.ir/fa/news/1280472/اگر-ازدواج-به-رابطه-زناشویی-نرسد-تکلیف-مهریه-چه-می-شود|عنوان=آثار طلاق بائن|وبگاه=خبرگزاری دانشجو}}</ref>
+# [[طلاق خلع]]: وقتی زن بخاطر کراهت از شوهر، مالی (مثل مهریه یا بخشی از آن) به شوهر می‌دهد تا طلاقش دهد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=پرتال امام خمینی|نشانی=http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_130376/کتاب/رساله_توضیح_المسائل_آیة_الله_العظمی_بروجردی_با_حواشی_امام_خمینی_س_/طلاق_بائن_و_طل|عنوان=احکام طلاق}}</ref>
+# [[طلاق مبارات]]:وقتی هردو (زن و شوهر) از هم کراهت دارند و زن در برابر جدایی مالی به مرد می‌دهد.
+# سه طلاقه شدن زن:اگر زنی سه بار متوالی از یک شوهر طلاق داده شود (و هربار عده اش تمام شود)، دیگر به آن شوهر [[حرام]] می‌شود تا با مرد دیگری [[ازدواج در اسلام|ازدواج]] کند و از او جدا شود([[ازدواج محلل]]).<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|وبگاه=مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref>
-در آموزه‌های اسلام، [[حجاب اسلامی|حجاب]] نه‌تنها پوششی ظاهری، بلکه نمادی از عفاف، وقار و کرامت انسانی زن است. قرآن کریم، زن را موجودی صاحب ارزش و شایسته احترام معرفی می‌کند و دستور به حجاب را برای حفظ این ارزش‌ها می‌داند.
+== آثار و [[احکام]] طلاق بائن ==
-در آیه ۵۹ سوره احزاب آمده است:
+* زن و شوهر از یکدیگر [[ارث]] نمی‌برند.<ref>{{یادکرد ژورنال|جلدها=9|نام۱=قاسم|نام خانوادگی۱=مهرعلیزاده|سال=1399|صفحات=663|عنوان=دائرة المعارف بزرگ اسلامی|نشانی=https://lib.eshia.ir/12293/9/663/طلاق_بائن}}</ref><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=مرکز پژوهش اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref>
+* زن در مدت عده [[نفقه]] ندارد (مگر زن باردار باشد).
+* زن حق ازدواج با دیگری را ندارد تا پایان عده.
+* برای بازگشت به زندگی مشترک، باید عقد جدید خوانده شود.
-«يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ، ذَٰلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ»
+== عده در طلاق بائن ==
-که نشان می‌دهد فلسفه‌ی اصلی حجاب، شناخته شدن زن به عنوان انسانی محترم و محفوظ از نگاه آلوده است، نه ابزار محدودیت او.
+در طلاق بائن هم زن باید عده نگه دارد (به جز در طلاق قبل از نزدیکی).<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref>مدت عده معمولا:
+* سه ظهر (سه بار پاکی از حیض) برای زن غیر باردار
+* تا زمان وضع حمل برای زن باردار.
+== جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی ==
+{| class="wikitable"
+|+
+!ویژگی‌ها
+!طلاق بائن
+!طلاق رجعی
+|-
+|امکان رجوع در عده
+|ندارد. مرد نمی‌تواند بدون عقد جدید به زن برگردد
+|دارد. مرد در مدت عده می‌تواند بدون عقد جدید رجوع کند.
+|-
+|نفقه زن در عده
+|ندارد. (مگر زن باردار باشد)
+|دارد. نفقه زن در عده بر عهده شوهر است.
+|-
+|ارث بردن از یکدیگر در عده
+|ارث نمی‌برند
+|اگر یکی از آن‌ها در مدت عده فوت کند، دیگری ارث می‌برد.
+|-
+|لزوم عقد جدید برای بازگشت
+|لازم است. باید دوباره عقد خوانده شود.
+|لازم نیست. فقط با رجوع مرد، ازدواج برقرار می‌شود.
+|-
+|عده
+|دارد (جز در طلاق قبل از نزدیکی)
+|دارد
+|-
+|نوع رابطه عاطفی
+|جدایی کامل است
+|جدایی موقت است و احتمال بازگشت زیاد
+|-
+|موارد وقوع
+|قبل از نزدیکی، زن یائسه، طلاق خلع، طلاق مبارات، سه طلاقه شدن.
+|در سایر طلاق‌هایی که شرایط بائن را ندارند.
+|-
+|مهریه
+|اگر مهریه داده نشده، زن نصف مهریه می‌گیرد (در طلاق قبل از نزدیکی)
+|اگر نزدیکی شده، زن تمام مهریه را می‌گیرد.
+|}
----
+== منابع ==
+{{پانویس|۲}}
-کرامت زن در نگاه قرآن و اهل‌بیت (ع)
+{{موضوعات اسلام}}
+[[رده:احکام فقهی اسلام]]
-اسلام زن را دارای کرامت ذاتی می‌داند؛ چنان‌که در آیه ۷۰ سوره اسراء می‌فرماید:
+[[رده:اصطلاحات حقوقی]]
+[[رده:اصطلاحات فقهی]]
-«وَلَقَدْ كَرَّمْنَا بَنِي آدَمَ»
+[[رده:حقوق خانواده]]
-کرامتی که شامل زن و مرد به‌طور یکسان است. حجاب، جلوه‌ی بیرونی همین کرامت است؛ زیرا زن با حفظ حجاب، ارزش درونی خود را بر نگاه ظاهربین دیگران ترجیح می‌دهد. حضرت فاطمه زهرا (س) در حدیثی فرمودند:
+[[رده:طلاق در اسلام]]
-«خَيرٌ للنِّساءِ أن لا يَرَينَ الرِّجالَ ولا يَراهُنَّ الرِّجالُ»
-که بیانگر اهمیت حیا و عفاف در حفظ مقام انسانی زن است. از نگاه اهل‌بیت (ع)، زن زمانی به شکوفایی حقیقی می‌رسد که گوهر وجودش از آلودگی‌های نگاه و رفتار ناپسند مصون بماند.
----
-نتیجه‌گیری:
-با نگاهی جامع به آیات و روایات، روشن می‌شود که {{حجاب}}، عامل مصونیت {{زن}}، استواری خانواده و سلامت جامعه است. جامعه‌ای که زنانش با ایمان و وقار رفتار می‌کنند، از آسیب‌های اخلاقی و فرهنگی در امان می‌ماند. شهید مطهری در کتاب مسئله حجاب می‌گوید:
-«اسلام می‌خواهد زن در جامعه محترم باشد و حجاب، وسیله‌ی حفظ این احترام است.»
-بنابراین، حجاب نه نشانه‌ی ضعف، بلکه جلوه‌ای از قدرت درونی و کرامت الهی زن است؛ پوششی که زن را از «ابزار بودن» می‌رهاند و او را در جایگاه «انسانی صاحب اراده و ارزش» قرار می‌دهد.
----
-منابع
-. قرآن کریم – سوره احزاب، آیه ۵۹؛ سوره اسراء، آیه ۷۰.
-. طباطبایی، محمدحسین. تفسیر المیزان.
-. مطهری، مرتضی. مسئله حجاب.
-[[رده:حجاب]]
-[[رده:حجاب اسلامی]]
-[[رده:زن در قرآن]]
-[[رده:زن]]

طلاق بائن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۵۳

فهرست

تفاوت با طلاق رجعی

مواردی که طلاق بائن است

آثار و احکام طلاق بائن

عده در طلاق بائن

جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی

منابع

منوی ناوبری

طلاق بائن: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۵۳

تفاوت با طلاق رجعی

مواردی که طلاق بائن است

آثار و احکام طلاق بائن

عده در طلاق بائن

جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی

منابع

منوی ناوبری

جستجو