طلاق بائن: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
(− 7 رده، ±رده:واژگان حقوقی←رده:اصطلاحات حقوقی (هاتکت)، ابرابزار) |
||
| (۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''طلاق بائن''' یکی از انواع طلاق در [[فقه اسلامی]] و قانون مدنی [[ایران]] است که در آن، [[شوهر]] حق رجوع به [[زن در اسلام|زن]] را در زمان عده ندارد؛ یعنی اگر مرد و زن از هم جدا شوند، تا وقتی که زن در [[عده]] است، مرد نمیتواند بدون عقد جدید به زندگی برگردد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حقوق خانواده|سال=1386|نام=ناصر|نام خانوادگی=کاتوزیان|ناشر=شرکت سهامی انتشار|جلد=دوم|صفحه=بخش طلاق بائن و طلاق رجعی}}</ref> | |||
== | == تفاوت با طلاق رجعی == | ||
[[ | در [[طلاق رجعی]]، شوهر در مدت عده (سه ظهر برای زن غیرباردار) میتواند بدون عقد جدید به زن برگردد و زندگی را از سر بگیرد. اما در طلاق بائن این حق وود ندارد و اگر بخواهند دوباره با هم زندگی کنند باید عقد جدید بخوانند. | ||
=== مواردی که طلاق بائن است === | |||
طبق فقه اسلامی و ماده ۱۱۴۵قانون مدنی ایران، طلاق در موارد زیر بائن محسوب میشود: | طبق فقه اسلامی و ماده ۱۱۴۵قانون مدنی ایران، طلاق در موارد زیر بائن محسوب میشود: | ||
# طلاقی که قبل از نزدیکی (دخول) واقع شود:یعنی اگر عقد کرده باشند ولی هنوز رابطه زناشویی نداشته باشند، طلاق بائن است. | # طلاقی که قبل از نزدیکی (دخول) واقع شود:یعنی اگر عقد کرده باشند ولی هنوز رابطه زناشویی نداشته باشند، طلاق بائن است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=خبرگزاری دانشجو|نشانی=https://snn.ir/fa/news/1280472/اگر-ازدواج-به-رابطه-زناشویی-نرسد-تکلیف-مهریه-چه-می-شود|عنوان=طلاق قبل از رابطه زناشویی}}</ref> | ||
# طلاق [[زن یائسه]]:یعنی زنی که دیگر [[عادت ماهیانه]] نمیشود و امکان [[بارداری]] ندارد. | # طلاق [[زن یائسه]]:یعنی زنی که دیگر [[عادت ماهیانه]] نمیشود و امکان [[بارداری]] ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://snn.ir/fa/news/1280472/اگر-ازدواج-به-رابطه-زناشویی-نرسد-تکلیف-مهریه-چه-می-شود|عنوان=آثار طلاق بائن|وبگاه=خبرگزاری دانشجو}}</ref> | ||
# [[طلاق خلع]]: وقتی زن بخاطر کراهت از شوهر، مالی (مثل مهریه یا بخشی از آن) به شوهر میدهد تا طلاقش دهد. | # [[طلاق خلع]]: وقتی زن بخاطر کراهت از شوهر، مالی (مثل مهریه یا بخشی از آن) به شوهر میدهد تا طلاقش دهد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=پرتال امام خمینی|نشانی=http://www.imam-khomeini.ir/fa/c78_130376/کتاب/رساله_توضیح_المسائل_آیة_الله_العظمی_بروجردی_با_حواشی_امام_خمینی_س_/طلاق_بائن_و_طل|عنوان=احکام طلاق}}</ref> | ||
# [[طلاق مبارات]]:وقتی هردو (زن و شوهر) از هم کراهت دارند و زن در برابر جدایی مالی به مرد میدهد. | # [[طلاق مبارات]]:وقتی هردو (زن و شوهر) از هم کراهت دارند و زن در برابر جدایی مالی به مرد میدهد. | ||
# سه طلاقه شدن زن:اگر زنی سه بار متوالی از یک شوهر طلاق داده شود (و هربار عده اش تمام شود)، دیگر به آن شوهر [[حرام]] میشود تا با مرد دیگری [[ازدواج در اسلام|ازدواج]] کند و از او جدا شود([[ازدواج محلل]]). | # سه طلاقه شدن زن:اگر زنی سه بار متوالی از یک شوهر طلاق داده شود (و هربار عده اش تمام شود)، دیگر به آن شوهر [[حرام]] میشود تا با مرد دیگری [[ازدواج در اسلام|ازدواج]] کند و از او جدا شود([[ازدواج محلل]]).<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|وبگاه=مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref> | ||
== آثار و [[احکام]] طلاق بائن == | |||
* زن و شوهر از یکدیگر [[ارث]] نمیبرند.<ref>{{یادکرد ژورنال|جلدها=9|نام۱=قاسم|نام خانوادگی۱=مهرعلیزاده|سال=1399|صفحات=663|عنوان=دائرة المعارف بزرگ اسلامی|نشانی=https://lib.eshia.ir/12293/9/663/طلاق_بائن}}</ref><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=مرکز پژوهش اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref> | |||
* زن و شوهر از یکدیگر [[ارث]] نمیبرند. | |||
* زن در مدت عده [[نفقه]] ندارد (مگر زن باردار باشد). | * زن در مدت عده [[نفقه]] ندارد (مگر زن باردار باشد). | ||
* زن حق ازدواج با دیگری را ندارد تا پایان عده. | * زن حق ازدواج با دیگری را ندارد تا پایان عده. | ||
* برای بازگشت به زندگی مشترک، باید عقد جدید خوانده شود. | * برای بازگشت به زندگی مشترک، باید عقد جدید خوانده شود. | ||
== عده در طلاق بائن == | |||
در طلاق بائن هم زن باید عده نگه دارد (به جز در طلاق قبل از نزدیکی).<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی|نشانی=https://rc.majlis.ir/fa/law/show/97937|عنوان=قانون مدنی}}</ref>مدت عده معمولا: | |||
در طلاق بائن هم زن باید عده نگه دارد (به جز در طلاق قبل از نزدیکی). مدت عده معمولا: | |||
* سه ظهر (سه بار پاکی از حیض) برای زن غیر باردار | * سه ظهر (سه بار پاکی از حیض) برای زن غیر باردار | ||
* تا زمان وضع حمل برای زن باردار. | * تا زمان وضع حمل برای زن باردار. | ||
== | == جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی == | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|+ | |+ | ||
! | !ویژگیها | ||
!طلاق بائن | !طلاق بائن | ||
!طلاق رجعی | !طلاق رجعی | ||
|- | |- | ||
|امکان رجوع در عده | |امکان رجوع در عده | ||
|ندارد.مرد | |ندارد. مرد نمیتواند بدون عقد جدید به زن برگردد | ||
|دارد. مرد در مدت عده | |دارد. مرد در مدت عده میتواند بدون عقد جدید رجوع کند. | ||
|- | |- | ||
|نفقه زن در عده | |نفقه زن در عده | ||
|ندارد.(مگر زن باردار باشد) | |ندارد. (مگر زن باردار باشد) | ||
|دارد. نفقه زن در عده بر عهده شوهر است. | |دارد. نفقه زن در عده بر عهده شوهر است. | ||
|- | |- | ||
|ارث بردن از یکدیگر در عده | |ارث بردن از یکدیگر در عده | ||
|ارث | |ارث نمیبرند | ||
|اگر یکی از | |اگر یکی از آنها در مدت عده فوت کند، دیگری ارث میبرد. | ||
|- | |- | ||
|لزوم عقد جدید برای بازگشت | |لزوم عقد جدید برای بازگشت | ||
|لازم است. باید دوباره عقد خوانده شود. | |لازم است. باید دوباره عقد خوانده شود. | ||
|لازم نیست.فقط با رجوع مرد، ازدواج برقرار | |لازم نیست. فقط با رجوع مرد، ازدواج برقرار میشود. | ||
|- | |- | ||
|عده | |عده | ||
| خط ۶۳: | خط ۵۶: | ||
|موارد وقوع | |موارد وقوع | ||
|قبل از نزدیکی، زن یائسه، طلاق خلع، طلاق مبارات، سه طلاقه شدن. | |قبل از نزدیکی، زن یائسه، طلاق خلع، طلاق مبارات، سه طلاقه شدن. | ||
|در سایر | |در سایر طلاقهایی که شرایط بائن را ندارند. | ||
|- | |- | ||
|مهریه | |مهریه | ||
|اگر مهریه داده نشده، زن نصف مهریه | |اگر مهریه داده نشده، زن نصف مهریه میگیرد (در طلاق قبل از نزدیکی) | ||
|اگر نزدیکی شده، زن تمام مهریه را | |اگر نزدیکی شده، زن تمام مهریه را میگیرد. | ||
|} | |} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس|۲}} | ||
{{موضوعات اسلام}} | |||
[[رده:احکام فقهی اسلام]] | [[رده:احکام فقهی اسلام]] | ||
[[رده:اصطلاحات حقوقی]] | |||
[[رده:اصطلاحات | |||
[[رده:اصطلاحات فقهی]] | [[رده:اصطلاحات فقهی]] | ||
[[رده:حقوق خانواده]] | [[رده:حقوق خانواده]] | ||
[[رده:طلاق در اسلام]] | [[رده:طلاق در اسلام]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۵۳
طلاق بائن یکی از انواع طلاق در فقه اسلامی و قانون مدنی ایران است که در آن، شوهر حق رجوع به زن را در زمان عده ندارد؛ یعنی اگر مرد و زن از هم جدا شوند، تا وقتی که زن در عده است، مرد نمیتواند بدون عقد جدید به زندگی برگردد.[۱]
تفاوت با طلاق رجعی
در طلاق رجعی، شوهر در مدت عده (سه ظهر برای زن غیرباردار) میتواند بدون عقد جدید به زن برگردد و زندگی را از سر بگیرد. اما در طلاق بائن این حق وود ندارد و اگر بخواهند دوباره با هم زندگی کنند باید عقد جدید بخوانند.
مواردی که طلاق بائن است
طبق فقه اسلامی و ماده ۱۱۴۵قانون مدنی ایران، طلاق در موارد زیر بائن محسوب میشود:
- طلاقی که قبل از نزدیکی (دخول) واقع شود:یعنی اگر عقد کرده باشند ولی هنوز رابطه زناشویی نداشته باشند، طلاق بائن است.[۲]
- طلاق زن یائسه:یعنی زنی که دیگر عادت ماهیانه نمیشود و امکان بارداری ندارد.[۳]
- طلاق خلع: وقتی زن بخاطر کراهت از شوهر، مالی (مثل مهریه یا بخشی از آن) به شوهر میدهد تا طلاقش دهد.[۴]
- طلاق مبارات:وقتی هردو (زن و شوهر) از هم کراهت دارند و زن در برابر جدایی مالی به مرد میدهد.
- سه طلاقه شدن زن:اگر زنی سه بار متوالی از یک شوهر طلاق داده شود (و هربار عده اش تمام شود)، دیگر به آن شوهر حرام میشود تا با مرد دیگری ازدواج کند و از او جدا شود(ازدواج محلل).[۵]
آثار و احکام طلاق بائن
- زن و شوهر از یکدیگر ارث نمیبرند.[۶][۷]
- زن در مدت عده نفقه ندارد (مگر زن باردار باشد).
- زن حق ازدواج با دیگری را ندارد تا پایان عده.
- برای بازگشت به زندگی مشترک، باید عقد جدید خوانده شود.
عده در طلاق بائن
در طلاق بائن هم زن باید عده نگه دارد (به جز در طلاق قبل از نزدیکی).[۸]مدت عده معمولا:
- سه ظهر (سه بار پاکی از حیض) برای زن غیر باردار
- تا زمان وضع حمل برای زن باردار.
جدول مقایسه طلاق بائن و طلاق رجعی
| ویژگیها | طلاق بائن | طلاق رجعی |
|---|---|---|
| امکان رجوع در عده | ندارد. مرد نمیتواند بدون عقد جدید به زن برگردد | دارد. مرد در مدت عده میتواند بدون عقد جدید رجوع کند. |
| نفقه زن در عده | ندارد. (مگر زن باردار باشد) | دارد. نفقه زن در عده بر عهده شوهر است. |
| ارث بردن از یکدیگر در عده | ارث نمیبرند | اگر یکی از آنها در مدت عده فوت کند، دیگری ارث میبرد. |
| لزوم عقد جدید برای بازگشت | لازم است. باید دوباره عقد خوانده شود. | لازم نیست. فقط با رجوع مرد، ازدواج برقرار میشود. |
| عده | دارد (جز در طلاق قبل از نزدیکی) | دارد |
| نوع رابطه عاطفی | جدایی کامل است | جدایی موقت است و احتمال بازگشت زیاد |
| موارد وقوع | قبل از نزدیکی، زن یائسه، طلاق خلع، طلاق مبارات، سه طلاقه شدن. | در سایر طلاقهایی که شرایط بائن را ندارند. |
| مهریه | اگر مهریه داده نشده، زن نصف مهریه میگیرد (در طلاق قبل از نزدیکی) | اگر نزدیکی شده، زن تمام مهریه را میگیرد. |
منابع
- ↑ کاتوزیان، ناصر (۱۳۸۶). حقوق خانواده. ج. دوم. شرکت سهامی انتشار. ص. بخش طلاق بائن و طلاق رجعی.
- ↑ «طلاق قبل از رابطه زناشویی». خبرگزاری دانشجو.
- ↑ «آثار طلاق بائن». خبرگزاری دانشجو.
- ↑ «احکام طلاق». پرتال امام خمینی.
- ↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.
- ↑ مهرعلیزاده، قاسم (۱۳۹۹). «دائرة المعارف بزرگ اسلامی». ۹ جلد: ۶۶۳.
- ↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهش اسلامی.
- ↑ «قانون مدنی». مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی.