آیه ۱۶ سوره ق: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات آیه}} | {{جعبه اطلاعات آیه}} | ||
'''آیه ۱۶ سوره ق''' شانزدهمین [[آیه]] از پنجاهمین [[سوره قرآن]] است و از آیات [[مکی و مدنی|مکی]] آن بهشمار میآید. | '''آیه ۱۶ سوره ق''' شانزدهمین [[آیه]] از پنجاهمین [[سوره قرآن]] است و از آیات [[مکی و مدنی|مکی]] آن بهشمار میآید. موضوع آیه احاطه علمی [[خداوند]] نسبت به بندگانش و نزدیکتر بودن به آنها از رگ گردن یا قلب است. | ||
== متن == | == متن == | ||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
== محتوا == | == محتوا == | ||
[[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه | [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه گزارش میکند: آیه موردبحث به علم بیپایان خداوند و احاطه علمی او اشاره دارد و چنین میگوید: «ما انسان را آفریدیم و [[وسوسه|وسوسههای]] [[نفس]] او را مىدانیم و ما به او از رگ قلبش نیز نزدیکتریم.» در لغت «توسوس» (از ماده وسوسه) به گفته [[راغب]] در ''[[مفردات]]'' به معنى افکار نامطلوبی است که از دل انسان میگذرد و اصل آن از کلمه «[[وسواس]]» گرفته شده که به معنی صدای زینت آلات و همچنین پیام و صدای مخفی است. منظور در اینجا این است که وقتی خداوند از خطورات قلبی آنها و وسوسههای زودگذری که از فکر آنها میگذرد آگاه است؛ مسلما از تمام عقاید، اعمال و گفتار آنها با خبر است و حساب همه را براى [[روز حساب]] نگه میدارد.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۷۴|ک=تفسیر نمونه|ص=۲۴۳-۲۴۶|ج=۲۲}}</ref> | ||
== شأن نزول و ترتیب == | == شأن نزول و ترتیب == | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
{{ناوبری آیات}} | {{ناوبری آیات}} | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
[[رده:آیههای مکی قرآن]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۲ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۲۱
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۶ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶ سوره ق شانزدهمین آیه از پنجاهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. موضوع آیه احاطه علمی خداوند نسبت به بندگانش و نزدیکتر بودن به آنها از رگ گردن یا قلب است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ ۖ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«همانا ما انسان را آفریدهایم و میدانیم آنچه را که نفسش به او وسوسه میکند و ما از شاهرگ گردن بدون نزدیکتریم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و به راستی که انسان را آفریدهایم و میدانیم که نفسش چه وسوسهای به او میکند، و ما به او از رگ جان نزدیکتریم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: آیه موردبحث به علم بیپایان خداوند و احاطه علمی او اشاره دارد و چنین میگوید: «ما انسان را آفریدیم و وسوسههای نفس او را مىدانیم و ما به او از رگ قلبش نیز نزدیکتریم.» در لغت «توسوس» (از ماده وسوسه) به گفته راغب در مفردات به معنى افکار نامطلوبی است که از دل انسان میگذرد و اصل آن از کلمه «وسواس» گرفته شده که به معنی صدای زینت آلات و همچنین پیام و صدای مخفی است. منظور در اینجا این است که وقتی خداوند از خطورات قلبی آنها و وسوسههای زودگذری که از فکر آنها میگذرد آگاه است؛ مسلما از تمام عقاید، اعمال و گفتار آنها با خبر است و حساب همه را براى روز حساب نگه میدارد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره ق، پنجاهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مرسلات و پیش از سوره بلد نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۳۸) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره ق، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۱۳۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۵۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۲۴۳-۲۴۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ق»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
