آیه ۱۸ سوره ق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۸ سوره ق هجدهمین آیه از پنجاهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در آیه به این نکته اشاره شده است که سخنان انسانها نیز توسط دو فرشته نویسنده ثبت و ضبط میشود.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
مَا يَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«هیچ سخنی را بر زبان نمیآورد مگر آنکه نزدش نگهبانی آماده (حضور) دارد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«سخنی به زبان نمیآورد، مگر آنکه نگهبان حاضر و ناظری نزد اوست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در بیان انجام وظایف فرشتگان نویسنده اعمال چنین میآورد: «هیچ سخنی را انسان تلفظ نمیکند مگر اینکه نزد آن فرشتهای مراقب و آماده براى انجام ماموریت است.» در لغت «رقيب» به معنی مراقب و «عتید» به معنی کسی است که مهیای انجام کار است. به گزارش مکارم، غالب مفسران معتقدند که «رقیب و عتید» همان دو فرشتهای است كه در آیه قبل به عنوان «متلقیان» از آنها یاد شده است. فرشته سمت راست نامش «رقیب» و فرشته سمت چپ نامش «عتید» است، گرچه آیه مورد بحث صراحتی در این مطلب ندارد؛ ولی با ملاحظه مجموع آیات چنین تفسیری بعید به نظر نمیرسد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره ق، پنجاهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مرسلات و پیش از سوره بلد نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۳۸) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره ق، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۱۳۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۵۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۲۴۹-۲۵۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ق»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
