آیه ۲۰ سوره محمد
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | محمد | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۸ | ||||
| شماره آیه | ۲۰ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۲ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۰ سوره محمد بیستمین آیه از چهل و هفتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به موضعگیریهای مؤمنان و منافقان در برابر دستور جهاد است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَيَقُولُ الَّذِينَ آمَنُوا لَوْلَا نُزِّلَتْ سُورَةٌ ۖ فَإِذَا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ وَذُكِرَ فِيهَا الْقِتَالُ ۙ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ ۖ فَأَوْلَىٰ لَهُمْ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و مؤمنان میگویند: چرا سورهای فرو فرستاده نشد؟ زمانیکه سورهای با معنایی روشن نازل شود و در آن کارزار ذکر گردد بیمار دلان را میبینی همچون کسی به تو نگاه میکنند که به سبب مرگ بیهوش شده باشد پس برایشان بهتر است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و [بعضی از] مؤمنان گویند چرا سورهای [شامل حکم جهاد] فرو فرستاده نمیشود، آنگاه چون سورهای از محکمات فرو فرستاده میشود و در آن کارزار [با مشرکان] یاد میشود، بیماردلان را بینی که به تو با نگاه کسی که از [سکرات] مرگ بیهوش شده باشد، مینگرند، بدا به حال ایشان»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه اشاره دارد به نحوه برخورد مؤمنان و منافقان در مقابل فرمان جهاد و ابتدا میگوید: «مؤمنان پیوسته میگویند چرا سورهای {دربارهٔ جهاد} نازل نمیشود؟!» اما منافقان هنگامیکه سوره محکمی (در این زمینه) نازل میگردد؛ حال آنها را مانند کسی میبینی که در آستانه مرگ است، با نگاهی مات و مبهوت و چشمانی که حدقهها از کار ایستاده به تو مینگرند و از شنیدن نام جنگ چنان وحشت و اضطراب وجودشان را فراگرفته که نزدیک است قالب تهی کنند. در پایان آیه به این گروه منافقان گفته میشود: «وای بر آنها که مرگ و نابودی برای آنها از زندگی بهتر است.» به گزارش مکارم، منظور از سوره محکمة به نظر برخی مفسران سورههایی است که در آن مسئله جهاد مطرح شده اما دلیلی برای این تفسیر وجود ندارد. بلکه بهنظر میرسد منظور از «محکم» در اینجا به معنای مستحکم و استوار و قاطع است. تعبیر به «الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ» {کسانی که در قلبهایشان بیماری است} تعبیری است که در لسان قرآن معمولاً برای «منافقان» بهکار میرود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره محمد، چهل و هفتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، نود و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حدید و پیش از سوره رعد نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره محمد، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۵۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۳۵۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۰۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۰۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۱: ۴۶۱–۴۶۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره محمد»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۶۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
