حکمت متعالیه

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو

حکمت متعالیه، یک مکتب فلسفی است که مؤسس آن ملاصدرا است.

معرفی

اَلْحِکمَةُ الْمُتَعالیة فِی الْاَسْفارِ العَقلیّة الاَربَعَة مشهور به اَلاْسْفارُ الاْرْبَعَة از کتب مشهور فلسفی صدرالدین شیرازی مشهور به ملاصدرا است.

این حکیم متأله و فیلسوف ایرانی[۱] در سدهٔ ۹۷۹–۱۰۵۰ قمری زیسته و این کتاب را در سال‌های آخر عمرش نگاشته است[۲]

عناصر

برهان، عرفان و قرآن عنصر اصلی حکمت متعالیه را تشکیل می‌دهد[۳]

روش

مکتب ملاصدرا، از لحاظ روش شبیه مکتب اشراقی است یعنی به استدلال و کشف و شهود تواماً معتقد است، ولی از نظر اصول و از نظر استنتاجات با آن متفاوت است.

ویژگی

  • در مکتب ملاصدرا بسیاری از مسائل مورد اختلاف مشاء و اشراق، یا مورد اختلاف فلسفه و عرفان، یا مورد اختلاف فلسفه و کلام برای همیشه حل شده است.
  • فلسفه ملاصدرا یک فلسفه التقاطی نیست، بلکه یک نظام خاص فلسفی است که هرچند روش‌های فکری گوناگون اسلامی در پیدایش آن مؤثر بودند اما باید آن را نظام فکری مستقلی دانست.[۴]

  • جامعیّت حکمت متعالیه در این است که هم اهل شهود را سیراب می‌کند و هم اهل بحث را به علم یقینی نائل می‌سازد.[۵]

منابع

  1. «ملاصدرا».
  2. «الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الاربعة».
  3. «حکمت متعالیه».
  4. مطهری، مرتضی. منطق و فلسفه.
  5. «حکمت متعالیه».