آیه ۵ سوره احقاف
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | احقاف | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۵ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۱ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره احقاف پنجمین آیه از چهل و ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید.در آیه به پوچ بودن باور مشرکان و هیچکاره بودن معبودهای ساختگی برای پرستندگانشان اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَمَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ يَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَنْ لَا يَسْتَجِيبُ لَهُ إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ وَهُمْ عَنْ دُعَائِهِمْ غَافِلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و کیست گمراهتر از کسیکه بهجای خاوند کسی را (به دعا) بخواند که تا روز قیامت (دعای) او را اجابت نکند و آنان از دعاهایشان بیخبرند؟!»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و کیست گمراهتر از کسی که موجودی را به دعا خواند که تا روز قیامت پاسخش را ندهد، و ایشان از دعای آنان بیخبرند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه برای نشان دادن بیاساس بودن اعتقاد مشرکان و بت پرستان چنین میگوید: «چه کسی گمراهتر است از آنها که موجودی غیر از خدا را پرستش میکنند که اگر تا قیامت هم آنان را بخوانند پاسخشان نمیگویند؟ و از دعا و ندای آنها غافلند!» به گزارش مکارم، در این آیه منظور از «ممن یدعوا من دون الله» تمام معبودهای ساختگی (اعم از بیجان و جاندار، ذوی العقول و غیر ذوی العقول) است و تعبیرهای مناسب «ذوی العقول» در آیه، به اصطلاح از باب «تغلیب» است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره احقاف، چهل و ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و ششمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره جاثیه و پیش از سوره ذاریات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، سه آیه (آیات ۱۰، ۱۵، ۳۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۷.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۲۸۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۰۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۰۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۱: ۳۰۳-۳۰۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره احقاف»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۴۷.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
