زکات: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
(ابرابزار)
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
 
خط ۱: خط ۱:
{{اسلام}}
{{شیعه}}
'''زکات''' یکی از [[فروع دین|فروع فقهی]] و دینی در [[اسلام]] است.
'''زکات''' یکی از [[فروع دین|فروع فقهی]] و دینی در [[اسلام]] است.


== مفهوم و اهمیت آن در اسلام ==
== مفهوم و اهمیت آن در اسلام ==
زکات یکی از ارکان اصلی دین اسلام است که در [[قرآن]] کریم و حدیث نبوی بارها بر آن تاکید شده است. این فریضه مالی، به معنای پرداخت قسمتی از دارایی فرد به فقرا و نیازمندان است و به نوعی، ابزاری برای کاهش فقر و برقراری عدالت اجتماعی در جامعه اسلامی محسوب می‌شود. زکات به عنوان یک عمل عبادی، علاوه بر اثرات دنیوی، در آخرت نیز برای فرد پاداش‌هایی در پی دارد.
زکات یکی از ارکان اصلی دین اسلام است که در [[قرآن]] کریم و حدیث نبوی بارها بر آن تأکید شده است. این فریضه مالی، به معنای پرداخت قسمتی از دارایی فرد به فقرا و نیازمندان است و به نوعی، ابزاری برای کاهش فقر و برقراری عدالت اجتماعی در جامعه اسلامی محسوب می‌شود. زکات به عنوان یک عمل عبادی، علاوه بر اثرات دنیوی، در آخرت نیز برای فرد پاداش‌هایی در پی دارد.


== مفهوم زکات ==
== مفهوم زکات ==
زکات در لغت به معنای «پاکیزگی» و «افزایش» است. این مفهوم به این معناست که مال فرد با پرداخت زکات پاک می‌شود و موجب برکت و رشد مالی او می‌شود. در اصطلاح شرعی، زکات به معنای اختصاص درصدی از مال به نیازمندان است که میزان آن معمولاً ۲.۵٪ از دارایی‌های نقدی و سرمایه‌ای است که فرد در طول یک سال نگه داشته است.
زکات در لغت به معنای «پاکیزگی» و «افزایش» است. این مفهوم به این معناست که مال فرد با پرداخت زکات پاک می‌شود و موجب برکت و رشد مالی او می‌شود. در اصطلاح شرعی، زکات به معنای اختصاص درصدی از مال به نیازمندان است که میزان آن معمولاً ۲٫۵٪ از دارایی‌های نقدی و سرمایه‌ای است که فرد در طول یک سال نگه داشته است.


== اهمیت زکات در اسلام ==
== اهمیت زکات در اسلام ==
اسلام، زکات را نه تنها به عنوان یک تکلیف دینی بلکه به عنوان ابزاری برای اصلاح جامعه و تقویت همبستگی میان افراد جامعه می‌داند. پرداخت زکات به افراد نیازمند، به‌ویژه فقرا و یتیمان، موجب کاهش فاصله‌های طبقاتی و ایجاد یک جامعه متوازن و عادلانه می‌شود. در قرآن کریم، زکات به عنوان یکی از ویژگی‌های مومن حقیقی ذکر شده است:
اسلام، زکات را نه تنها به عنوان یک تکلیف دینی بلکه به عنوان ابزاری برای اصلاح جامعه و تقویت همبستگی میان افراد جامعه می‌داند. پرداخت زکات به افراد نیازمند، به‌ویژه فقرا و یتیمان، موجب کاهش فاصله‌های طبقاتی و ایجاد یک جامعه متوازن و عادلانه می‌شود. در قرآن کریم، زکات به عنوان یکی از ویژگی‌های مؤمن حقیقی ذکر شده است:


آنها که در اموالشان حق معینی برای نیازمندان و مسافران قائل هستند." ([[الذاریات]]: 19)
«و آنها که در اموالشان حق معینی برای نیازمندان و مسافران قائل هستند.» ([[الذاریات]]: ۱۹)


== شرایط و موارد واجب زکات ==
== شرایط و موارد واجب زکات ==
برای پرداخت زکات، شرایط خاصی وجود دارد. ابتدا، فرد باید صاحب مال معینی باشد و آن مال باید به اندازه مشخصی برسد که معمولاً به آن "نصاب" گفته می‌شود. همچنین، برای پرداخت زکات، باید سال هجری قمری بر آن مال بگذرد. تنها دارایی‌های معینی مانند پول نقد، [[طلا]] و [[نقره]] مشمول پرداخت زکات هستند.
برای پرداخت زکات، شرایط خاصی وجود دارد. ابتدا، فرد باید صاحب مال معینی باشد و آن مال باید به اندازه مشخصی برسد که معمولاً به آن «نصاب» گفته می‌شود. همچنین، برای پرداخت زکات، باید سال هجری قمری بر آن مال بگذرد. تنها دارایی‌های معینی مانند پول نقد، [[طلا]] و [[نقره]] مشمول پرداخت زکات هستند.


علاوه بر مال نقدی، زکات شامل مواردی مانند محصولات کشاورزی، [[دام‌|دام‌ها]]، طلا و نقره، و سایر دارایی‌هایی است که فرد در اختیار دارد. به‌ویژه در مورد کشاورزی، زکات بر محصولات کشاورزی که به دست می‌آید، بسته به نوع محصول، متفاوت است. زکات در این موارد باید به مقدار معینی از محصول تعلق گیرد که مطابق با [[فتوا|فتوای]] مختلف علما متغیر است.
علاوه بر مال نقدی، زکات شامل مواردی مانند محصولات کشاورزی، [[دام]]‌ها، طلا و نقره، و سایر دارایی‌هایی است که فرد در اختیار دارد. به‌ویژه در مورد کشاورزی، زکات بر محصولات کشاورزی که به دست می‌آید، بسته به نوع محصول، متفاوت است. زکات در این موارد باید به مقدار معینی از محصول تعلق گیرد که مطابق با [[فتوا|فتوای]] مختلف علما متغیر است.


== اثرات اجتماعی و فردی زکات ==
== اثرات اجتماعی و فردی زکات ==
پرداخت زکات نه تنها بر رشد فردی اثر دارد بلکه بر جامعه نیز تاثیرات عمیقی می‌گذارد. از نظر فردی، پرداخت زکات موجب افزایش تواضع، کاهش حب دنیا و تقویت حس مسئولیت اجتماعی در فرد می‌شود. از منظر اجتماعی، این فریضه به توزیع عادلانه‌تر ثروت کمک می‌کند و موجب می‌شود که افراد غنی نسبت به فقرای جامعه احساس مسئولیت کنند.<ref>{{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=حداد عادل|نام=غلامعلی|مدخل=ری - زیارات|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام جلد 21 (ری - زیارت) (‎9 صفحه - از 470 تا 478)|سال=1395|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=صادقی فدکی ، سید جعفر|پیوند مدخل=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1847797/%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA?q=%D8%B2%DA%A9%D8%A7%D8%AA&score=134217744.0&rownumber=8}}</ref>
پرداخت زکات نه تنها بر رشد فردی اثر دارد بلکه بر جامعه نیز تأثیرات عمیقی می‌گذارد. از نظر فردی، پرداخت زکات موجب افزایش تواضع، کاهش حب دنیا و تقویت حس مسئولیت اجتماعی در فرد می‌شود. از منظر اجتماعی، این فریضه به توزیع عادلانه‌تر ثروت کمک می‌کند و موجب می‌شود که افراد غنی نسبت به فقرای جامعه احساس مسئولیت کنند.<ref>{{پک|صادقی فدکی، سید جعفر|1395|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=ری - زیارت}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پک|صادقی فدکی ، سید جعفر|1395|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=ری - زیارت}}
{{پانویس}}


== منابع ==
== منابع ==
<references />
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=حداد عادل|نام=غلامعلی|مدخل=ری - زیارات|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام جلد 21 (ری - زیارت) (‎9 صفحه - از 470 تا 478)|سال=1395|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=صادقی فدکی، سید جعفر|پیوند مدخل=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1847797/زکات?q=زکات&score=134217744.0&rownumber=8}}
 
{{موضوعات اسلام}}
{{شیعه-افقی}}
 
[[رده:زکات| ]]
[[رده:احکام فقهی اسلام]]
[[رده:اصطلاحات اسلامی]]
[[رده:اقتصاد اسلامی]]
[[رده:فروع دین اسلام]]
[[رده:واژه‌ها و عبارت‌های قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ آوریل ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۱۸

شیعه
درگاه تشیع
عقاید
فروعنمازروزهخمسزکاتحججهادامر به معروفنهی از منکرتولیتبری
عقاید برجستهمهدویت: غیبت (غیبت صغرا، غیبت کبراانتظار، ظهور و رجعتبداشفاعت و توسلتقیهعصمتمرجعیت، حوزه علمیه و تقلیدولایت فقیهمتعهشهادت ثالثهجانشینی محمدنظام حقوقی
شخصیت‌ها
چهارده معصوممحمدعلیفاطمهحسنحسینسجادباقرصادقکاظمرضاجواد (تقی) • هادی (نقی) • حسن (عسکری) • مهدی
صحابه محترم نزد شیعهمردان: سلمان فارسیمقداد بن اسودمیثم تمارابوذر غفاریعمار یاسربلال حبشیجعفر بن ابی‌طالبمالک اشترمحمد بن ابوبکرعقیلعثمان بن حنیفکمیل بن زیاداویس قرنیابوایوب انصاریجابر بن عبدالله انصاریابن‌عباسابن مسعودابوطالبحمزهیاسرهانی بن عروهعثمان بن مظعونعبدالله بن جعفرخباب بن ارتاسامة بن زیدخزیمة بن ثابتمصعب بن عمیرمالک بن نویرهزید بن حارثه
زنان: فاطمه بنت اسدحلیمهزینبام کلثوم بنت علیاسماء بنت عمیسام ایمنصفیه بنت عبدالمطلبسمیه
رجال و علماکشته‌شدگان کربلافهرست رجال حدیث شیعهاصحاب اجماعروحانیان شیعهعالمان شیعهمراجع تقلید
مکان‌های متبرک
مکه و مسجدالحراممدینه، مسجد النبی و بقیعبیت‌المقدس و مسجدالاقصینجف، حرم علی بن ابی‌طالب و مسجد کوفهکربلا و حرم حسین بن علیکاظمین و حرم کاظمینسامرا و حرم عسکریینمشهد و حرم علی بن موسی الرضا
دمشق و زینبیهقم و حرم فاطمه معصومهشیراز و شاه‌چراغکاشمر و حمزه بن حمزه بن موسی بن جعفر امامزاده سید مرتضی و آرامگاه سید حسن مدرسآستانه اشرفیه و سید جلال‌الدین اشرفری و حرم شاه عبدالعظیمامامزاده جعفر
مسجدامامزادهحسینیه
روزهای مقدس
عید فطرعید قربان (عید اضحی)عید غدیر خممحرّم (سوگواری محرمتاسوعا، عاشورا و اربعین) • عید مبعثمیلاد پیامبر • تولد ائمه • ایام فاطمیه
رویدادها
رویداد مباهلهرویداد غدیر خمسقیفه بنی‌ساعدهفدکرویداد خانه فاطمه زهراقتل عثمانجنگ جملنبرد صفیننبرد نهروانواقعه کربلامؤتمر علماء بغدادحدیث ثقلیناصحاب کساآیه تطهیر
کتاب‌ها
قرآننهج‌البلاغهصحیفه سجادیه
کتب اربعه: الاستبصاراصول کافیتهذیب الاحکاممن لایحضره الفقیه
مصحف فاطمهمصحف علیرساله حقوقاسرار آل محمد
وسائل‌الشیعهبحارالانوارالغدیرمفاتیح‌الجنان
تفسیر مجمع‌البیانتفسیر المیزانکتب شیعه
شاخه‌ها
دوازده‌امامی (اثنی‌عشری)اسماعیلیهزیدیهغلاهواقفیه
منابع اجتهاد
کتاب (قرآن)سنت (روایات پیامبر و ائمه)عقلاجماع

زکات یکی از فروع فقهی و دینی در اسلام است.

مفهوم و اهمیت آن در اسلام

زکات یکی از ارکان اصلی دین اسلام است که در قرآن کریم و حدیث نبوی بارها بر آن تأکید شده است. این فریضه مالی، به معنای پرداخت قسمتی از دارایی فرد به فقرا و نیازمندان است و به نوعی، ابزاری برای کاهش فقر و برقراری عدالت اجتماعی در جامعه اسلامی محسوب می‌شود. زکات به عنوان یک عمل عبادی، علاوه بر اثرات دنیوی، در آخرت نیز برای فرد پاداش‌هایی در پی دارد.

مفهوم زکات

زکات در لغت به معنای «پاکیزگی» و «افزایش» است. این مفهوم به این معناست که مال فرد با پرداخت زکات پاک می‌شود و موجب برکت و رشد مالی او می‌شود. در اصطلاح شرعی، زکات به معنای اختصاص درصدی از مال به نیازمندان است که میزان آن معمولاً ۲٫۵٪ از دارایی‌های نقدی و سرمایه‌ای است که فرد در طول یک سال نگه داشته است.

اهمیت زکات در اسلام

اسلام، زکات را نه تنها به عنوان یک تکلیف دینی بلکه به عنوان ابزاری برای اصلاح جامعه و تقویت همبستگی میان افراد جامعه می‌داند. پرداخت زکات به افراد نیازمند، به‌ویژه فقرا و یتیمان، موجب کاهش فاصله‌های طبقاتی و ایجاد یک جامعه متوازن و عادلانه می‌شود. در قرآن کریم، زکات به عنوان یکی از ویژگی‌های مؤمن حقیقی ذکر شده است:

«و آنها که در اموالشان حق معینی برای نیازمندان و مسافران قائل هستند.» (الذاریات: ۱۹)

شرایط و موارد واجب زکات

برای پرداخت زکات، شرایط خاصی وجود دارد. ابتدا، فرد باید صاحب مال معینی باشد و آن مال باید به اندازه مشخصی برسد که معمولاً به آن «نصاب» گفته می‌شود. همچنین، برای پرداخت زکات، باید سال هجری قمری بر آن مال بگذرد. تنها دارایی‌های معینی مانند پول نقد، طلا و نقره مشمول پرداخت زکات هستند.

علاوه بر مال نقدی، زکات شامل مواردی مانند محصولات کشاورزی، دام‌ها، طلا و نقره، و سایر دارایی‌هایی است که فرد در اختیار دارد. به‌ویژه در مورد کشاورزی، زکات بر محصولات کشاورزی که به دست می‌آید، بسته به نوع محصول، متفاوت است. زکات در این موارد باید به مقدار معینی از محصول تعلق گیرد که مطابق با فتوای مختلف علما متغیر است.

اثرات اجتماعی و فردی زکات

پرداخت زکات نه تنها بر رشد فردی اثر دارد بلکه بر جامعه نیز تأثیرات عمیقی می‌گذارد. از نظر فردی، پرداخت زکات موجب افزایش تواضع، کاهش حب دنیا و تقویت حس مسئولیت اجتماعی در فرد می‌شود. از منظر اجتماعی، این فریضه به توزیع عادلانه‌تر ثروت کمک می‌کند و موجب می‌شود که افراد غنی نسبت به فقرای جامعه احساس مسئولیت کنند.[۱]

پانویس

منابع

  • حداد عادل، غلامعلی (۱۳۹۵). «ری - زیارات». دانشنامه جهان اسلام جلد 21 (ری - زیارت) (‎9 صفحه - از 470 تا 478). به کوشش صادقی فدکی، سید جعفر. تهران: بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.