آیه ۱۶ سوره فصلت
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فصلت | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۴ | ||||
| شماره آیه | ۱۶ | ||||
| شماره جزء | ۲۴ | ||||
| شماره حزب | ۹۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶ سوره فصلت شانزدهمین آیه از چهل و یکمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. آیه به شرح نزول عذاب بر قوم عاد پرداخته است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
فَأَرْسَلْنَا عَلَيْهِمْ رِيحًا صَرْصَرًا فِي أَيَّامٍ نَحِسَاتٍ لِنُذِيقَهُمْ عَذَابَ الْخِزْيِ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَخْزَىٰ ۖ وَهُمْ لَا يُنْصَرُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«پس در روزهای شوم باد سرد و سختی را بر آنان فرو فرستادیم تا عذاب خوار و پستکنندهای در زندگی این دنیا به ایشان بچشانیم، و بیگمان عذاب آخرت رسواکنندهتر است و آنان یاری نمیشوند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آنگاه بر ایشان بادی سخت سرد، در روزهای شوم، فرستادیم که به آنان عذاب رسواگر را در زندگانی دنیا بچشانیم و عذاب اخروی رسواگرتر است، و آنان یاری نیابند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن ماجرای فروفرستادن عذاب بر «قوم عاد» را چنین بیان کرده است: «سرانجام تند بادی {شدید و پر صدا و هولانگیز و سرد و سخت} در روزهایی شوم {و پرغبار} بر آنها فرستادیم تا عذاب خوار کننده را در زندگی دنیا به آنها بچشانیم و عذاب آخرت از آن هم خوار کنندهتر است. هيچکس به یاری آنها نمیشتابد و از هیچ سو یاری نمیشوند.» به گزارش مکارم، این تند باد بنابر متن آیات دیگر قرآن، چنان آنها را از زمین بلند میکرد و به زمین میکوبید که بمانند تنههای درخت خرما که از ریشه کنده شده باشند، بهنظر میرسیدند. این تند باد هفت شب و هشت روز بر آنها وزید و تمام زندگی آنان را درهم کوبید و جز ویرانهای از آن قصرهای باشکوه باقی نماند. در لغت «صَرصَر» (در اصل از ماده صَر) به معنی محکم بستن است که به بادهای بسیار سرد یا پر سر و صدا یا مسموم و کشنده گفته شده است. به گفته مکارم، شاید تند باد عجیبی که قوم عاد را در هم کوبید، دارای همه این صفات سهگانه بوده است. همچنین «ایام نحسات» به معنی روزهای نحس و شوم است و بعضی آن را به معنی روزهای پر گرد و غبار یا روزهای بسیار سرد دانستهاند که جمع اين سه معنی نیز در آیات مورد بحث ممکن است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فصلت، چهل و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مؤمن و پیش از سوره شوری نازل شد. این سوره را مکی دانستهاند. در سوره فصلت، یک آیه (آیه ۲۴) آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند. در این سوره، آیه سجدهدار آمده است.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۵۵۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۷: ۵۶۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۷۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۷۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۰: ۲۳۷-۲۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فصلت»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۶.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
