آیه ۵۰ سوره فصلت

آیه ۵۰ سوره فصلت

مشخصات قرآنی
نام سوره	فصلت
تعداد آیات سوره	۵۴
شماره آیه	۵۰
شماره جزء	۲۵
شماره حزب	۹۷
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۵۰ سوره فصلت پنجاهمین آیه از چهل و یکمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. موضوع آیه، معرفی و شرح صفات و خصوصیات انسان‌های مشرک است.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَلَئِنْ أَذَقْنَاهُ رَحْمَةً مِنَّا مِنْ بَعْدِ ضَرَّاءَ مَسَّتْهُ لَيَقُولَنَّ هَٰذَا لِي وَمَا أَظُنُّ السَّاعَةَ قَائِمَةً وَلَئِنْ رُجِعْتُ إِلَىٰ رَبِّي إِنَّ لِي عِنْدَهُ لَلْحُسْنَىٰ ۚ فَلَنُنَبِّئَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِمَا عَمِلُوا وَلَنُذِيقَنَّهُمْ مِنْ عَذَابٍ غَلِيظٍ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و اگر پس از رنجی که به او رسیده است از سوی خود رحمتی به او بچشانیم قطعاً خواهد گفت: این حق من است و گمان نمی‌برم قیامت برپا شود و اگر (به فرض اینکه) به‌سوی پروردگارم بازگردانده شوم، حتماً در پیشگاه او دارای مقام و منزلت خوبی هستم پس بی‌گمان کافران را به آنچه کرده‌اند خبر خواهیم داد و حتماً عذاب سخت و زیادی را به ایشان می‌چشانیم»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و اگر به او پس از رنجی که رسیده است، از سوی خود رحمتی بچشانیم، گوید این حق من است و گمان ندارم که قیامت برپا شود، و اگر هم به سوی پروردگارم بازگردانده شوم، همانا برای من در نزد او خوشی [/بهشت‌] خواهد بود، آنگاه کافران را از [نتیجه و حقیقت‌] کار و کردارشان آگاه سازیم و به آنان از عذاب سهمگین بچشانیم‌»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه غرور و از خود راضی بودن انسان‌های مشرک را به عنوان یکی از صفات ناپسند آنان برشمرده و چنین می‌گوید: «هر گاه ما به انسان رحمتی از سوی خود، بعد از ناراحتی که به او رسیده بچشانیم، می‌گوید: این به خاطر شایستگی من است و لایق چنین مقام و موهبتی بوده‌ام. {این غرور سرانجام او را به انکار آخرت می‌کشاند و} مى‌گويد: من باور ندارم قیامتی در کار باشد و به فرض که قیامتی در کار باشد، هر گاه من به سوی پروردگارم باز گردم پاداش‌های نیک و مواهب بسیار از برای من نزد او آماده است! ما به زودی کافران را از اعمالی که انجام داده‌اند، آگاه خواهیم کرد و از عذاب شدید به آنها می‌چشانیم.» به گزارش مکارم، نظیر این سخنان در مورد دو شخصیت قرآنی (داستان قارون و داستان ثروتمند سوره کهف) بیان شده است. (آیه ۷۸ سوره قصص و آیات ۳۵ و ۳۶ سوره کهف) همچنین در سوره هود، آیه دهم شبیه مضمون این آیه اینگونه مطرح شده است: «هر گاه به انسان نعمتی را پس از ناراحتی و شدت بچشانیم، می‌گوید: مشکلات و گرفتاری‌ها برای همیشه از من برطرف شد و دیگر بر نخواهد گشت، سپس غرق شادی و غفلت و کبر و غرور می‌شود.»

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره فصلت، چهل و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و یکمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره مؤمن و پیش از سوره شوری نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند. در سوره فصلت، یک آیه (آیه ۲۴) آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند. در این سوره، آیه سجده‌دار آمده است.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.