آیه ۴۵ سوره فرقان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فرقان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۷ | ||||
| شماره آیه | ۴۵ | ||||
| شماره جزء | ۱۹ | ||||
| شماره حزب | ۷۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴۵ سوره فرقان چهل و پنجمین آیه از بیست و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه به سایه به عنوان یکی از نعمتهای الهی اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
أَلَمْ تَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آيا در (كار) پروردگارت ننگريستهاي كه چگونه سايه را گسترانيده است؟ و اگر میخواست آن را ساكن میكرد، سپس خورشيد را دليل (گسترش) آن قرار داديم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آیا نیندیشیدهای که پروردگارت چگونه سایه را میگسترد، و اگر میخواست آن را ساکن میگرداند، سپس خورشید را نمایانگر آن میگردانیم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن از این آیه به بعد به چند نعمت از نعمتهای خداوند اشاره دارد و در آیه نخست به سایه پرداخته شده است. بنابر متن آیه به حرکت و گسترش سایهها توجه کنید که این مسئله در زندگی شما اهمیت دارد و اگر خدا میخواست میتوانست آن را ساکن قرار میداد. به گزارش مکارم، دربارهٔ اینکه منظور از این سایه کدام یک از سایههاست، مفسران نظرات گوناگونی دارند. گروهی معتقدند این سایه همان سایه هنگام طلوع فجر است و گروهی میگویند: منظور تمام سایه شب است که از لحظه غروب آفتاب شروع میشود. نظر برخی دیگر اینست که منظور سایهای است که در بعد از ظهر برای اجسام ایجاد میشود و به تدریج گستردهتر و کشیدهتر میگردد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فرقان، بیست و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، چهل و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره یس و پیش از سوره فاطر نازل شد. از مجموع آیات این سوره، سه آیه (آیات ۶۸ تا ۷۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره فرقان، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۴: ۴۶۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۳۰۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۶۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۶۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۵: ۱۱۰–۱۱۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فرقان»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۲۷.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
