آیه ۵۴ سوره فرقان
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فرقان | ||||
| تعداد آیات سوره | ۷۷ | ||||
| شماره آیه | ۵۴ | ||||
| شماره جزء | ۱۹ | ||||
| شماره حزب | ۷۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵۴ سوره فرقان پنجاه و چهارمین آیه از بیست و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به ریشه خلقت انسان یعنی آب و گسترش نسل او از طریق نسب و سبب میباشد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا ۗ وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرًا
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و او ذاتي است كه از آب انساني را آفريد، آنگاه آنرا براي پيوند نسبي و سببي قرارداد، و پروردگارت تواناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و او کسی است که از آب انسانی آفرید، و او را دارای پیوند نسبی و سببی گردانید و پروردگار تو تواناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن پس از اشاره به باران و آبهای شور و شیرین در آیات پیشین، در این آیه به آفرینش انسان از آب اشاره میکند. به گفته مکارم، از آب صورتگری کردن و انسان آفریدن دلیل بر قدرت بینهایت خداوند است. برخی مفسران منظور از آب در اینجا را آب نطفه دانستهاند که همه انسانها به قدرت خداوند به وسیله آن آفریده میشوند. سپس در ادامه آیه به گسترش نسل انسانها از دو طریق نسب و صهر (داماد) اشاره شده که در فقه از آن به «نسب» و «سبب» تعبیر شده است. در پایان آیه بار دیگر بر قدیر بودن پروردگار تأکید میشود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فرقان، بیست و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، چهل و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره یس و پیش از سوره فاطر نازل شد. از مجموع آیات این سوره، سه آیه (آیات ۶۸ تا ۷۰) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره فرقان، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۴: ۴۷۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۳۰۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۶۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۶۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۵: ۱۲۵–۱۲۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فرقان»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۸۲۷.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.