آیه ۱۶ سوره طه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | طه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۳۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۶ | ||||
| شماره جزء | ۱۶ | ||||
| شماره حزب | ۶۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۶ سوره طه، شانزدهمین آیه از بیستمین سوره قرآن است. این آیه را از آیات مکی دانستهاند. موضوع آیه دستور به ایستادگی در برابر کسانی است که به روز قیامت ایمان ندارند و از هوا و هوسهای خود پیروی میکنند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنْهَا مَنْ لَا يُؤْمِنُ بِهَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ فَتَرْدَىٰ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«پس کسي که به آن ايمان ندارد و از هوي و هوس خود پيروي کرده است تو را از (باور داشتن به) آن باز ندارد، پس آنگاه هلاک ميشوي»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«مبادا کسی که به آن ایمان ندارد و از هوی و هوس خویش پیروی میکند، تو را از آن باز دارد و به هلاکت افتی»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به یک اصل اساسی اشاره دارد که ضامن اجرای دیگر برنامههای اعتقادی و تربیتی است. قرآن در بیان ماجرای اولین وحی به موسی چنین میگوید: «الله به او فرمان داد که در برابر افرادی که مؤمن به رستاخیز نیستند و تابع نفس و هوسهای خود هستند؛ بایستد که در صورت عدم پایبندی به این اصل، سرانجام کار هلاکت و نابودی خواهد بود.» به گفته مکارم، نکته جالب در آیه اینست که جمله «لایؤمن» به صورت صیغه مضارع و «اتبع هواه» به صورت صیغه ماضی آمده و اشاره دارد به این مطلب که عدم ایمان منکران قیامت از پیروی هوای نفس آنها نشأت میگیرد. آنها میخواهند آزاد باشند و هر چه که دلشان خواست انجام دهند؛ لذا قصدشان از انکار قیامت هم خدشه وارد نشدن به هوا و هوسهای نفسانیشان است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره طه، بیستمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، چهل و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مریم و پیش از سوره واقعه نازل شد. از مجموع آیات این سوره، دو آیه (آیات ۱۳۰ و ۱۳۱) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره طه، سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۲: ۲۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۱۸۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۱۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۱۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳: ۱۷۱–۱۷۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره طه»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۸۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.