آیه ۱ سوره مسد
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | مسد | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۳۰ | ||||
| شماره حزب | ۱۲۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره مسد یکمین آیه از صد و یازدهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. نخستین آیه سوره در پاسخ به سخنان زشت «ابولهب» عموی پیامبر اسلام نازل شده است. این آیه دربارهٔ او که از دشمنان سرسخت اسلام بود؛ می‌گوید: «بریده باد هر دو دست ابولهب!»
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ تَبَّتْ يَدَا أَبِي لَهَبٍ وَتَبَّ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، شکسته باد دو دستان ابولهب و (ابولهب) هلاک باد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، زیانکار باد دستان ابولهب، و خود او هم زیانکار شد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند که نخستین آیه سوره در پاسخ به سخنان زشت «ابولهب» عموی پیامبر اسلام نازل شده است. این آیه دربارهٔ او که از دشمنان سرسخت اسلام بود؛ می‌گوید: «بریده باد هر دو دست ابولهب!» به گزارش مکارم، شأن نزول آیه بدین جهت است: «هنگامیکه محمد قوم خود را از عذاب الهی انذار می‌کرد و در حال دعوت علنی مردم به دین اسلام بود؛ ابولهب به او گفت: زیان و هلاکت بر تو باد! آیا برای گفتن همین حرف‌ها ما را جمع کرده‌ای؟! پس این آیات در جواب به توهین او نازل گشت.» در لغت «تبّ» به معنای زیان مستمر و مداوم یا به معنی زیانی که باعث هلاکت گردد؛ گفته شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره مسد، صد و یازدهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یازدهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره حمد و پیش از سوره تکویر نازل شد. این سوره را مکی دانسته‌اند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۳۲: ۳۴۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۲۰: ۶۶۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۶۰۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۶۰۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۷: ۴۱۶–۴۱۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره مسد»، فرهنگ‌نامه علوم قرآن، ۳۰۷۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
