آیه ۲۶ سوره فتح
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | فتح | ||||
| تعداد آیات سوره | ۲۹ | ||||
| شماره آیه | ۲۶ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۳ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۶ سوره فتح بیست و ششمین آیه از چهل و هشتمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به تعصب و حمیت جاهلیت مشرکان و کافران مکه و نزول سکینه بر دلهای مؤمنان است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَكِينَتَهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ وَعَلَى الْمُؤْمِنِينَ وَأَلْزَمَهُمْ كَلِمَةَ التَّقْوَىٰ وَكَانُوا أَحَقَّ بِهَا وَأَهْلَهَا ۚ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آنگاه که کافران تعصّب و نخوّت جاهلیّت را در دلهایشان جای دادند آنگاه خداوند آرامش خود را بر پیامبرش و (نیز) بر مؤمنان نازل کرد و آنانرا به کلمة تقوا ملزم ساخت و آنان به آن سزاوارتر و اهل آن بودند و خداوند به همه چیز داناست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«چنین بود که کافران در دلهایشان حمیت -حمیت جاهلیتآوردند، ولی خداوند آرامشش را بر پیامبرش و بر مؤمنان نازل کرد و آنان را پایبند حکم تقوا ساخت، و به آن سزاوارتر و اهل آن بودند، و خداوند به همهچیز داناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در ادامه آیات گذشته که به ماجرای «حدیبیه» اشاره دارد؛ قرآن در این آیه تعصب و خشم جاهلیت را مانع ایمان آوردن کافران دانسته است. براساس متن آیه چنین آمده است: «بهخاطر بیاورید هنگامیکه کافران در دلهای خود خشم جاهلیت را قرار دادند، خداوند سکینه و آرامش را بر رسول خدا و مؤمنان نازل کرد. آنها را به کلمه تقوی ملزم ساخت؛ درحالیکه آنها از هر کس سزاوارتر و شايستهتر و اهل و محل آن بودند و خداوند به هر چیزی عالم و آگاه بوده و هست.» در لغت «حمیت» (در اصل از ماده حمی) به معنی حرارتی است که از آتش یا خورشید یا بدن انسان و مانند آن به وجود میآید. لذا به حالت خشم و همچنین نخوت و تعصب خشمآلود نیز «حمیت» میگویند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره فتح، چهل و هشتمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و یازدهمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره جمعه و پیش از سوره مائده نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره فتح، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۸۴.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۴۲۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۹۵-۹۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره فتح»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
