آیه ۲۳ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۲۳ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۳ سوره انعام بیست و سومین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه پاسخ مشرکان به خداوند در قیامت بیان شده است که آنان به دروغ سوگند یاد میکنند که مشرک نبودهاند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ إِلَّا أَنْ قَالُوا وَاللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشْرِكِينَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«سپس وقتی که با این سؤال مورد امتحان قرار میگیرند پاسخشان جز این نیست که میگویند: سوگند به خداوندی که پروردگار ماست ما مشرک نبودهایم»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آنگاه عاقبت شرک آنان جز این نیست که میگویند سوگند به خدا، پروردگارمان که ما مشرک نبودیم»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که قرآن در ادامه آیه قبل، پاسخ مشرکان را چنین بیان کرده است: «آنها که چاره و پاسخی ندارند، به دروغ سوگند یاد میکنند که به خدا قسم ما هیچگاه مشرک نبودیم.» به گفته مکارم، «فتنه» در لغت آن است که طلا را در آتش میاندازند تا باطن آن معلوم و ناخالصی از آن جدا شود. دربارهٔ معنای آن در این آیه، نیز در میان مفسران اختلاف نظر هست. برخی آن را به معنای معذرت و بعضی به معنی پاسخ و گروهی به معنای شرک گرفتهاند. اما این احتمال هست که منظور از آن همان دلباختگی به چیزی است؛ یعنی نتیجه دل بستن به بتپرستی و شرک باعث شده تا حقیقت را نبینند و در قیامت چون پردهها کنار میرود؛ آنها خطای خود را میفهمند و از اعمالشان بیزاری میجویند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۲: ۵۰۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۵۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۳۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۳۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۱۸۵–۱۸۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.