آیه ۱۲۴ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۲۴ | ||||
| شماره جزء | ۸ | ||||
| شماره حزب | ۲۹ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۲۴ سوره انعام صد و بیست و چهارمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در آیه موردبحث بر این نکته تأکید شده که انتخاب پیامبر به دست خداست و مردم در این کار وظیفه و حقی ندارند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَإِذَا جَاءَتْهُمْ آيَةٌ قَالُوا لَنْ نُؤْمِنَ حَتَّىٰ نُؤْتَىٰ مِثْلَ مَا أُوتِيَ رُسُلُ اللَّهِ ۘ اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ ۗ سَيُصِيبُ الَّذِينَ أَجْرَمُوا صَغَارٌ عِنْدَ اللَّهِ وَعَذَابٌ شَدِيدٌ بِمَا كَانُوا يَمْكُرُونَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و هرگاه آیه و دلیلی پیش آنها بیاید، میگویند: هرگز ایمان نمیآوریم مگر اینکه مانند آنچه که به پیامبران خدا داده شده است به ما نیز داده شود خداوند بهتر میداند که رسالت خود را کجا قرار دهد، به زودی کسانی را که مرتکب گناه و جنایت شدند، به سزای نیرنگشان در پیشگاه خدا شکنجه و خواری خواهد رسید، و به سبب نیرنگی که میورزیدند عذاب سختی به ایشان میرسد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چون نشانهای [از جانب خداوند] بر ایشان بیاید گویند هرگز به آن ایمان نمیآوریم، مگر آنکه مانند آنچه به پیامبران الهی داده شده، به ما نیز داده شود، خداوند بهتر میداند که رسالت خویش را در کجا [و بر چه کسی] قرار دهد، به زودی گناهکاران را به سزای مکری که ورزیده بودند، از جانب خداوند خواری و عذابی شدید خواهد رسید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه بر انتصابی بودن پیامبر از جانب خداوند اشاره دارد. در ابتدای آیه سخنان بزرگان کافر و مشرک مطرح شده که آنها میگفتند: «ما هرگز ایمان نمیآوریم مگر اینکه به ما نیز همان مقاماتی که به فرستادگان خدا داده شده، اعطا شود.» قرآن در پاسخ به آنان چنین بیان میکند: «خداوند بهتر از همه میداند که رسالت را در کجا قرار دهد.» (یعنی مقام رسالت و رهبری مردم به سن و مال و اینگونه رقابتهای کودکانه میان قبایل نیست.) در آخر آیه نیز به سرنوشت کسانی که این ادعاها را داشتند، اشاره شده و میگوید: «به زودی این گناهکاران به خاطر مکر و فریبشان که مردم را گمراه میسازند، گرفتار کوچکی و حقارت در نزد خدا و عذاب شدیدی خواهند شد.» به گزارش مکارم، در تفسیر مجمعالبیان در شأن نزول آیه آمده است که این آیه دربارهٔ ولید بن مغیره بود که به پیامبر میگفت: «اگر نبوت راست باشد، من از تو به آن سزاوارترم. چون هم سنم از تو بیشتر است و هم مالم.» برخی مفسران نیز شأن نزول آیه را درمورد ابوجهل دانستهاند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۱۳۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۴۶۱.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۴۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۴۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۴۳۰–۴۳۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.