آیه ۱۳ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۳ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۳ سوره انعام سیزدهمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه به این نکته تأکید شده که هر آنچه در شب و روز قرار دارد، مالک آنها خداوند (الله) است و او به همه احوال و اسرار آفریدگانش شنوا و داناست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَلَهُ مَا سَكَنَ فِي اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ ۚ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و از آن او است آنچه که در شب و روز قرار دارد، و او شنوا و دانا است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و آنچه در شب و روز آرام [و تکاپو] دارد از آن اوست، و او شنوای داناست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در ادامه آیه قبل، در این آیه به مالکیت خداوند در پهنه زمان اشاره دارد. چراکه تعبیر به شب و روز اشاره به زمان است و قرآن میگوید: «همه موجوداتی که دارای زمانند، مالک آنها خداوند است.» به گفته مکارم، منظور از «سکن» به معنای توقف و قرار گرفتن در چیزی است؛ چه در حال حرکت باشد چه ساکن. ضمن اینکه احتمال دارد که منظور از «سکون» در برابر حرکت باشد و لذا ذکر یکی از آنها ما را بینیاز از دیگری میکند. از نظر مکارم، در این صورت آیه میتواند اشاره به استدلالی بر معاد باشد. چراکه هر چیزی که در حرکت و سکون باشد، حادث است و ازلی نخواهد بود. ولی چون خداوند جسم ندارد، پس دارای حرکت و سکون نیست. به همین جهت ازلی و ابدی است. در پایان آیه نیز به دو نام از اسماء الحسنی الهی اشاره شده است. «سمیع» به معنی شنونده و «علیم» به معنای دانا که این دو صفت نشان میدهند که خداوند از تمام اسرار و رازها آگاه و مطلع است و گستردگی موجودات مانع شنیدن و آگاهی او از حال آفریدگانش نمیشود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۲: ۴۹۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۳۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۲۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۲۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۱۶۷–۱۶۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.