آیه ۱۳۸ سوره انعام

آیه ۱۳۸ سوره انعام

مشخصات قرآنی
نام سوره	انعام
تعداد آیات سوره	۱۶۵
شماره آیه	۱۳۸
شماره جزء	۸
شماره حزب	۲۹
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۱۳۸ سوره انعام صد و سی و هشتمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در آیه مورد بحث به چند حکم از احکام مشرکان اشاره شده است که آنها با فکر کوتاه خود قرار داده بودند و نسبت به بت‌های خود اجرا می‌کردند.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَقَالُوا هَٰذِهِ أَنْعَامٌ وَحَرْثٌ حِجْرٌ لَا يَطْعَمُهَا إِلَّا مَنْ نَشَاءُ بِزَعْمِهِمْ وَأَنْعَامٌ حُرِّمَتْ ظُهُورُهَا وَأَنْعَامٌ لَا يَذْكُرُونَ اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا افْتِرَاءً عَلَيْهِ ۚ سَيَجْزِيهِمْ بِمَا كَانُوا يَفْتَرُونَ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و ـ به زعم خودشان ـ گفتند: اینها چهارپایان و کشتزار(های) ممنوع است، که جز کسی که ما می‌خواهیم نباید از آن بخورد، و چهارپایانی است که (سوار شدن بر) پشت آنها حرام شده است و چهارپایانی (داشتند) که هنگام ذبح نام خدا را بر آن نمی‌بردند بر خدا دروغ می‌بندند، و به زودی آنها را به خاطر دروغی که می‌بندند مجازات خواهد کرد»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و به پندار خویش گفتند این چارپایان و زراعت حرام است، و جز کسی که ما بخواهیم هیچ کس نباید از آن بخورد، و چارپایانی که سواری آنها حرام شده است، و چارپایانی است که نام خدا را [هنگام ذبح‌] بر آنها نمی‌برند، [این احکام را] از روی افتراء به خداوند قائل شدند، [خداوند] به زودی به خاطر افترایی که بستند جزای‌شان را خواهد داد»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه به چند حکم خرافی مشرکان اشاره دارد. اولین حکمی که در اینجا بیان شده این است که آنها سهمی را که برای بت‌ها قرار داده بودند، بر همه ممنوع می‌کردند و تنها بخشی از آن برای خدمه و متولیان بتخانه‌ها حلال بود. دومین حکم این بود که سوار شدن بر آن چهارپایی که سهم بت قرار می‌گرفت، حرام بود. سوم آنکه آنها نام خدا را بر قسمتی از چهارپایان نمی‌بردند. سپس آنها این احکام را به دروغ به خداوند نسبت می‌دادند. درپایان آیه، قرآن چنین می‌گوید: «خداوند به زودی کیفر آنها را نسبت به این افترائات و تهمت‌ها خواهد داد.»

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.