آیه ۹۰ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۹۰ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۹۰ سوره انعام نودمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به هدایت خاص الهی دربارهٔ پیامبران گذشته است که از پیامبر خواسته میشود آنها را سرمشق و الگوی خود در راه هدایت مردم قرار دهد. همچنین آیه اشاره دارد به این نکته که اصول کلی دعوت همه انبیای الهی یکی است، اما در شیوه و روشها با یکدیگر تفاوت دارند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
أُولَٰئِكَ الَّذِينَ هَدَى اللَّهُ ۖ فَبِهُدَاهُمُ اقْتَدِهْ ۗ قُلْ لَا أَسْأَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا ۖ إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرَىٰ لِلْعَالَمِينَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«ایشان کسانی هستند که خداوند آنان را هدایت نموده است، پس به هدایت آنان اقتدا کن بگو: از شما مزدی نمیخواهم، این قرآن چیزی جز یاد آوری و پند برای جهانیان نیست»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«اینان کسانی هستند که خداوند هدایتشان کرده است، پس به هدایت آنان اقتداء کن، بگو برای آن از شما مزدی نمیطلبم، این جز پندآموزی برای جهانیان نیست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به برنامه پیامبران گذشته اشاره دارد و به پیامبر اسلام میگوید: «آنها کسانی هستند که شامل هدایت الهی بودند و تو نیز به هدایت آنان اقتدا کن.» به گزارش مکارم، دربارهٔ منظور از هدایتی که در آیه به آن اشاره شده، احتمالاتی مطرح شده که برخی مفسران احتمال دادهاند منظور همان صبر و پایداری در راه حق و در برابر مشکلات است. برخی نیز گفتهاند منظور توحید و تبلیغ دین است. اما به نظر مکارم، هدایت مفهوم وسیعتری دارد که هم شامل توحید و سایر اصول اعتقادی است و هم شامل صبر و استقامت و هم اصول اخلاقی و تربیتی میشود. سپس به پیامبر چنین فرمان داده شده است که به مردم بگوید: «هیچگونه اجر و پاداشی در برابر رسالت خود نمیخواهد؛ همانطور که پیامبران گذشته چنین بودهاند و علاوه بر آنکه قرآن یک یادآوری و هشدار به همه جهانیان است.» به باور مکارم از جمله انتهایی آیه چنین برداشت میشود که آیین اسلام تنها مربوط به یک قوم و یک منطقه نیست؛ بلکه آیینی جهانی و همگانی است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۵۶.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۳۳۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۳۸.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۳۸.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۳۳۵–۳۳۶.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
