آیه ۱۵۲ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۱۵۲ | ||||
| شماره جزء | ۸ | ||||
| شماره حزب | ۳۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱۵۲ سوره انعام صد و پنجاه و دومین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. در این آیه به چهار فرمان الهی و احکام دین اسلام اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْيَتِيمِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ حَتَّىٰ يَبْلُغَ أَشُدَّهُ ۖ وَأَوْفُوا الْكَيْلَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ ۖ لَا نُكَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ۖ وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ كَانَ ذَا قُرْبَىٰ ۖ وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا ۚ ذَٰلِكُمْ وَصَّاكُمْ بِهِ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و به مال یتیم نزدیک نشوید مگر به بهترین روش، تا اینکه به رشد کامل برسد، و پیمانه و ترازو را به کمال و دادگرانه مراعات بدارید، هیچکس را جز به اندازه توانش مکلّف نمیسازیم و هنگامی که سخنی گفتید، دادگری کنید گرچه (درباره) خویشاوند (شما) باشد و به پیمان خدا وفا کنید و اینها چیزهایی است که خداوند شما را به آن سفارش نموده است تا پند گیرید»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و به مال یتیم نزدیک نشوید، مگر به شیوهای که بهتر باشد، تا زمانی که به کمال بلوغش برسد، و در کار پیمانه و ترازو به داد و درستی رفتار کنید، ما بر هیچ کس هیچ تکلیفی نمیکنیم مگر به اندازه توانش، و چون [به داوری یا شهادت] سخن گویید به عدالت عمل کنید ولو او [اصحاب دعوی] خویشاوند [شما] باشد، و به عهد الهی وفا کنید، این چنین به شما سفارش کرده است، باشد که پند گیرید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به چهار حکم دیگر اشاره دارد و میگوید: «هیچگاه به جز به قصد اصلاح به مال یتیمان نزدیک نشوید تا هنگامیکه به بلوغ برسند. کم فروشی نکنید و پیمانه و وزن را به درستی بدهید. به هنگام شهادت یا هر سخن دیگری عدالت را رعایت کنید و از مسیر حق منحرف نشوید. به عهد الهی وفا کنید و پیمانشکن نباشید. به گزارش مکارم دربارهٔ «عهد الهی» احتمالاتی گوناگونی از مفسران آمده است. اما مفهوم آیه، همه پیمانهای الهی و تکالیف الهی و هرگونه عهد و نذر و قسم را شامل میشود. در پایان آیه، نیز قرآن میگوید: «اینها اموری هستند که خدا به شما توصیه کرده تا متذکر شوید.»[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۱۷۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۵۱۰.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۴۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۴۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۶: ۳۰–۳۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.