آیه ۵۴ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۵۴ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵۴ سوره انعام پنجاه و چهارمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه یک اصل کلی دربارهٔ برخورد با گناهکاران بیان شده است که بر اساس آن به پیامبر اسلام دستور داده میشود تمام مؤمنان را هرچند گناهکار هم باشند؛ از خود طرد نکند و آنها را به نزد خود بپذیرد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَإِذَا جَاءَكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِنَا فَقُلْ سَلَامٌ عَلَيْكُمْ ۖ كَتَبَ رَبُّكُمْ عَلَىٰ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ ۖ أَنَّهُ مَنْ عَمِلَ مِنْكُمْ سُوءًا بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابَ مِنْ بَعْدِهِ وَأَصْلَحَ فَأَنَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و هرگاه کسانی که به آیات ما ایمان دارند پیش تو آمدند، بگو: سلام بر شما، پروردگارتان رحمت را بر خویشتن واجب نموده است، هرکس از شما ارزوی نادانی کار بدی انجام دهد سپس توبه نماید، و به اصلاح بپردازد، همانا او آمرزنده و مهربان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و چون کسانی که به آیات ما ایمان دارند، به نزد تو آیند، بگو سلام بر شما، پروردگارتان رحمت را بر خود مقرر داشته است، هرکس از شما که از روی نادانی مرتکب کار ناشایستی شود، سپس توبه و درستکاری کند و به صلاح آید [بداند که] خداوند آمرزگار مهربان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه یک دستور کلی به پیامبر اسلام داده شده است مبنی بر اینکه همه افراد مؤمن را از خود طرد نکند و در پیش خود بپذیرد؛ اگرچه آنها گناهکار باشند. در آیه چنین آمده است که هرگاه کسانیکه به آیات ما ایمان دارند، به نزد تو میآیند، بر آنها سلام کن که خداوند بر خودش رحمت را فرض و واجب کرده است. در جمله سوم آیه نیز که در حقیقت تفسیر رحمت الهی است، با لحن مهرآمیزی میگوید: «هر کس از شما از روی جهالت کاری کند. سپس توبه و اصلاح کند، خداوند بر او آمرزنده و مهربان است.» به گفته مکارم منظور از جهالت در اینجا غلبه و طغیان شهوت است که مرتکب عملی ناشایست میشود و چون این کار از روی عداوت و دشمنی نیست، سپس سعی میکند اصلاح و جبران نماید.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۹۵.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۳۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۳۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۲۵۹–۲۶۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
| آیات |
|
|---|---|
