آیه ۹۱ سوره انعام

آیه ۹۱ سوره انعام

مشخصات قرآنی
نام سوره	انعام
تعداد آیات سوره	۱۶۵
شماره آیه	۹۱
شماره جزء	۷
شماره حزب	۲۸
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۹۱ سوره انعام نود و یکمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن به‌شمار می‌آید. اشاره آیه به سخن منکران نزول کتاب آسمانی (قرآن) است که آنها به پیامبر اسلام می‌گفتند: «خداوند هیچ کتابی را بر هیچ انسانی نازل نکرده است.» سپس در ادامه آیه به این سخن نادرست پاسخ داده می‌شود.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَمَا قَدَرُوا اللَّهَ حَقَّ قَدْرِهِ إِذْ قَالُوا مَا أَنْزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٍ مِنْ شَيْءٍ ۗ قُلْ مَنْ أَنْزَلَ الْكِتَابَ الَّذِي جَاءَ بِهِ مُوسَىٰ نُورًا وَهُدًى لِلنَّاسِ ۖ تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا ۖ وَعُلِّمْتُمْ مَا لَمْ تَعْلَمُوا أَنْتُمْ وَلَا آبَاؤُكُمْ ۖ قُلِ اللَّهُ ۖ ثُمَّ ذَرْهُمْ فِي خَوْضِهِمْ يَلْعَبُونَ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و خداوند را آنگونه که شایسته شأن و منزلت اوست نشناختند، وقتی که گفتند: خداوند بر هیچ انسانی چیزی نازل نکرده است، بگو: چه کسی آن کتابی را نازل کرده که موسی آورده است؟ (همان کتابی که) نور و هدایت است و شما آن را در کاغذهایی می‌نویسید، (مقداری از آن را) آشکار می‌کنید، و بسیاری را پنهان می‌کنید و چیزهایی به شما آموخته شد که شما و پدرانتان آن را نمی‌دانستید، بگو: خدا (همه را فرستاده) سپس آنها را بگذار تا در باطل خود فرو روند»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و خداوند را چنانکه سزاوار ارج اوست، ارج نگذاشتند چرا که گفتند خداوند هیچ چیز بر هیچ بشری نازل نکرده است، بگو کتابی را که موسی آورد و روشنگر و رهنمودی برای مردم بود و آن را بر کاغذها نوشته بودید و [بعضی را] آشکار و بسیاری از آن را پنهان می‌دارید چه کسی نازل کرده است؟ و آنچه شما و پدرانتان نمی‌دانستید به شما در آموخته‌اند، بگو خدا [آن را نازل کرده است‌]، سپس آنان را در کند و کاوشان رها کن که بازی کنند»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: در شأن نزول آیه از ابن‌عباس نقل شده که جمعی از یهود به محمد گفتند: «آیا به راستی خداوند بر تو کتابی فروفرستاده است؟!» سپس در پاسخ به آنان این آیه نازل می‌شود. در آیه چنین آمده است: «به آنان بگو چه کسی بر موسی کتابی که نور و هدایت برای مردم بود، نازل کرد؟ همان کتابی که شما آن را به صفحات پراکنده تبدیل کردید، برخی از آن را آشکار می‌کنید و برخی از آن را پنهان می‌دارید. در این کتاب مطالبی آمده بود که نه شما و نه پدران‌تان از آن اطلاعی داشتید و تنها با تعلیم الهی به آن دست پیدا کردید.» در پایان آیه نیز به پیامبر دستور داداه شده که خدا را یاد کند و آنها را در سخنان باطل و لجاجت‌شان به حال خود رها کند. به گزارش مکارم، دربارهٔ مکی و مدنی بودن این آیه در نزد مفسران اختلاف است. بعضی آن را مدنی و دربارهٔ یهود می‌دانند و برخی نیز آن را مکی و این سخنان را به مشرکان مکه نسبت می‌دهند. اما از نظر مکارم، با توجه به شأن نزول آیه، لحن و ضمایر آن، این آیه مدنی است و درمورد گفتگوی یهودیان مدینه با پیامبر اسلام بوده است.

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.