آیه ۲۳ سوره نور
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | نور | ||||
| تعداد آیات سوره | ۶۴ | ||||
| شماره آیه | ۲۳ | ||||
| شماره جزء | ۱۸ | ||||
| شماره حزب | ۷۱ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۳ سوره نور بیست و سومین آیه از بیست و چهارمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. در این آیه بار دیگر به مسئله قذف و تهمت به زنان پاکدامن مؤمن اشاره شده و برطبق متن آیه کسانیکه مرتکب چنین عملی شوند، در دنیا و آخرت از رحمت خداوند دورند (مورد لعن خدا هستند) و عذاب سنگین و بزرگی در انتظار آنان است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
إِنَّ الَّذِينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَنَاتِ الْغَافِلَاتِ الْمُؤْمِنَاتِ لُعِنُوا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«همانا كسانیكه زنان پاكدامن و بیخبر و مؤمن را به زنا متهم میسازند در دنيا و آخرت نفرين شدهاند، و عذابي بزرگ دارند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«بیگمان کسانی که به زنان پاکدامن بیخبر مؤمن، تهمت زنا میزنند، در دنیا و آخرت ملعونند و عذابی سهمگین [در پیش] دارند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن بار دیگر بر مسئله قذف و متهم ساختن زنان پاکدامن با ایمان اشاره دارد و با قاطعیت میگوید: «کسانیکه زنان پاکدامن و بیخبر از آلودگی و مؤمن را به نسبتهای ناروا متهم سازند، در دنیا و آخرت مورد لعن خدا قرار میگیرند و عذاب بزرگی در انتظارشان است.» به گزارش مکارم، در آیه سه صفت برای این زنان بیان شده است: محصنات (زنان پاکدامن) غافلات (دور از هرگونه آلودگی) مؤمنات (زنان با ایمان) و به این ترتیب قرآن نشان میدهد که تا چه حد نسبت ناروا دادن به این افراد ظالمانه، ناجوانمردانه و درخور عذاب عظیم است. دربارهٔ واژه «غافلات» دو احتمال دیگر در اینجا مطرح شده است: اول اینکه منظور از آن، زنانی هستند که آنقدر نسبت به آلودگیهای جنسی بی اعتنا هستند، گویی اینکه اصلاً از آن خبر ندارند و کاملاً تصور گناه از فکر و ذهن آنها بیرون است. احتمال دیگر آن است که منظور زنانی است که از نسبتهای ناروایی که به آنها داده شده بیاطلاعند و به همین دلیل به دنبال دفاع از خود نیستند؛ لذا در این آیه مطلب تازهای در مورد اینگونه اتهامات مطرح میشود و در اینجا سخن از شایعه سازانی است که خود را از مجازات و حد شرعی پنهان داشتهاند. مکارم دربارهٔ «لعن» نیز آورده که این لغت به معنای دوری از رحمت خداوند است و در مورد کافران و مرتکبین گناهان کبیره صدق میکند و در روایات، مکرراً کلمه «لعن» دربارهٔ بعضی گناهان کبیره به کار رفته است. مانند شرابخواری و …[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره نور، بیست و چهارمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حشر و پیش از سوره حج نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره نور، شش یا هفت آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۳۵۳.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۱۲۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۵۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۵۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۴۱۷–۴۱۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره نور»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۱۳۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
