آیه ۹۹ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۹۹ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۸ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۹۹ سوره انعام نود و نهمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه به نزول باران، انواع گیاهان و چگونگی رشد و رویش آنها اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَهُوَ الَّذِي أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِنْ طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۗ انْظُرُوا إِلَىٰ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمْ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و او خدایی است که از آسمانها آبی فرو فرستاده است، و به وسیله آن هر چیزی را رویاندیم، و از آن (گیاه) جوانه سبزی را بیرون آوردیم، و از آن، دانه متراکمی بیرون میآوریم، و از شکوفههای درخت خرما خوشههای آویزان و نزدیک به هم، و باغهایی از انگور و زیتون و انار پدید میآوریم که همگون و یا ناهمگونند به میوه آن بنگرید آنگاه که میوه میدهد، و به رسیدن آن بنگرید، همانا در این دلایلی است برای قومی که ایمان میآورند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و اوست که از آسمان، آبی فروفرستاد و بدان هرگونه گیاه برآوردیم و از آن جوانه سبز رویاندیم و از آن دانههای درهم رسته بیرون آوریم، و از شکوفه خرما خوشههای دسترس و باغهای انگور و [درختان] زیتون و انار [پدید آوردیم] که همانند و ناهمانند هستند، به میوههای آن چون میوه دهد و برسد بنگرید، در این برای اهل ایمان، مایههای عبرت است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در آخرین آیهای که به بیان دلایل توحید میپردازد؛ به نزول باران و رویش گیاهان اشاره دارد. بنابر متن آیه چنین آمده است که «خداوند کسی است که از آسمان آب را فرومیفرستد که به واسطه آن همه نوع روییدنیها از زمین خارج میشوند.» سپس به موارد مهمی از رشد گیاهان اشاره دارد و میگوید: «ما به وسیله آن ساقههای سبز گیاهان را از زمین خارج میکنیم و از دانه کوچک و خشک ساقهای باطراوت و سبز آفریدیم. از آن ساقه سبز، دانههای روی هم چیده شده بیرون میآوریم. همچنین به وسیله باران است که از درختان نخل خوشه سربسته بیرون میآید که پس از شکافته شدن رشتههای باریک، دانههای خرما که به سمت پایین متمایلند، خارج میشوند.» در ادامه آیه به این مطلب تأکید میشود که به وسیله باران است که باغهایی از انگور، زیتون و انار به وجود میآیند که این درختها با هم شباهت دارند و از جهاتی با هم شبیه نیستند. سپس قرآن به میوه آن درختان اشاره دارد که ای انسانها به ساختمان میوه درختان نگاه کنید و در کیفیت رسیدن آنها تفکر کنید که در تمام اینها نشانههای روشنی از قدرت و حکمت خداوند برای انسانهای اهل یقین قرار داده شده است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۸۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۳۶۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۴۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۴۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۳۶۸-۳۷۴.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.