آیه ۱۴۸ سوره انعام

آیه ۱۴۸ سوره انعام

مشخصات قرآنی
نام سوره	انعام
تعداد آیات سوره	۱۶۵
شماره آیه	۱۴۸
شماره جزء	۸
شماره حزب	۳۰
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۱۴۸ سوره انعام صد و چهل و هشتمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. در این آیه ایرادات و بهانه‌های مشرکان و پاسخ قرآن به آنها بیان شده است.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 سَيَقُولُ الَّذِينَ أَشْرَكُوا لَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكْنَا وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِنْ شَيْءٍ ۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ حَتَّىٰ ذَاقُوا بَأْسَنَا ۗ قُلْ هَلْ عِنْدَكُمْ مِنْ عِلْمٍ فَتُخْرِجُوهُ لَنَا ۖ إِنْ تَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنْ أَنْتُمْ إِلَّا تَخْرُصُونَ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«مشرکان خواهند گفت: اگر خدا می‌خواست ما و پدرانمان شرک نمی‌ورزیدیم، و چیزی را حرام نمی‌کردیم، همین‌گونه کسانی که پیش از آنها بودند (پیامبرانشان را) تکذیب کردند، تا اینکه عذاب ما را چشیدند بگو: آیا نزد شما دانشی هست که آن را برای ما بیرون بیاورید؟ شما جز از گمان پیروی نکرده و فقط از روی گمان و تخمین کار می‌‌کنید»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«به زودی مشرکان خواهند گفت اگر خدا می‌خواست ما شرک نمی‌آوردیم، همچنین پدران ما، و چیزی را حرام نمی‌کردیم، پیشینیان آنان هم به همین‌گونه تکذیب پیشه کردند، تا آنکه عذاب ما را چشیدند، بگو آیا علم و اطلاعی دارید که به ما نشان دهید؟ [ولی حق این است که‌] جز از پندار پیروی نمی‌کنید، و جز دروغ نمی‌بافید»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن در این آیه به مسئله جبری که مشرکان در مورد کارها و اعمال‌شان قائل بودند، پاسخ می‌دهد. بنابه متن آیه، مشرکان چنین می‌گفتند: «اگر خدا می‌خواست نه ما مشرک می‌شدیم و نه پدران‌مان بت‌پرست بودند و نه چیزی را تحریم می‌کردیم. پس آنچه ما انجام دادیم، همه خواست خدا بوده است.» در ادامه آیه، قرآن در پاسخ‌شان می‌گوید: «تنها شما نیستید که بر خدا دروغ می‌بندید، بلکه اقوام گذشته نیز همین سخنان و عقاید را داشتند. اما گرفتار عواقب سوء رفتارشان شدند و با مجازات ما هلاک گردیدند.» (به گفته مکارم، یعنی آنها هم دروغ می‌گفتند و هم پیامبران الهی را تکذیب می‌کردند.) پس ای پیامبر به آنها بگو آیا برای ادعاهای‌تان دلیل قطعی و مسلمی دارید؟! اما شما به‌طور قطع دلیلی بر این سخنان خود ندارید و تنها از گمان و خیال باطل خود پیروی می‌کنید.»

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.