آیه ۴ سوره نجم
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | نجم | ||||
| تعداد آیات سوره | ۶۲ | ||||
| شماره آیه | ۴ | ||||
| شماره جزء | ۲۷ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۵ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴ سوره نجم چهارمین آیه از پنجاه و سومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. این آیه اشاره دارد به این مطلب که هر آنچه پیامبر آورده وحی الهی است و از جانب خداوند بر او فرستاده شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَىٰ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«آن (چیزی که با خود آورده و با شما درمیان نهاده است) جز وحیی نیست که (بر او) فرستاده میشو»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«آن جز وحیی نیست که به او فرستاده میشود»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که در ادامه آیه قبل، در این آیه با صراحت کامل گفته میشود: «هر آنچه پیامبر آورده، تنها وحی است که از سوی خداوند به او فرستاده شده است.» به گفته مکارم، منظور این آیه فقط قرآن و آیات آن نیست؛ بلکه شامل سنت پیامبر هم میشود که براساس این آیه و آیه قبل؛ پیامبر از روی هوای نفس سخن نمیگوید و آنچه آورده یا بیان میکند، همه وحی الهی بر اوست. سپس مکارم در ادامه روایتی را میآورد که در آن به ماجرای «سد الابواب» و اعتراض مردم مدینه به پیامبر نقل شده است. در این روایت پیامبر اسلام در مقابل اعتراض مردم آیات ۱ تا ۴ سوره نجم را میخواند و به آنان میگوید: «من به فرمان خداوند عمل کردم و از روی هوای نفس یا نظر شخصی نبوده است.» به گفته مکارم، این حدیث نشان میدهد که نه تنها سخنان پیامبر بر طبق وحی است؛ بلکه کردار و اعمال او نیز چنین است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره نجم، پنجاه و سومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، بیست و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره اخلاص و پیش از سوره عبث نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۳۲) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۲۳۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۹: ۳۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۲۶.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۲۶.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۴۸۰-۴۸۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره نجم»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۱۱۱.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.