آیه ۱ سوره نور
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | نور | ||||
| تعداد آیات سوره | ۶۴ | ||||
| شماره آیه | ۱ | ||||
| شماره جزء | ۱۸ | ||||
| شماره حزب | ۷۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۱ سوره نور یکمین آیه از بیست و چهارمین سوره قرآن است و از آیات مدنی آن بهشمار میآید. نخستین آیه این سوره ناظر به محتوای تمام سوره است که در آن به نزول سوره؛ وجوب احکام و وجود آیات بینات در قرآن اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ سُورَةٌ أَنْزَلْنَاهَا وَفَرَضْنَاهَا وَأَنْزَلْنَا فِيهَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«به نام خداوند بخشندة مهربان، اين سورهاي است كه آن را نازل كرده، و آنرا واجب نمودهايم، و آيههاي روشني در آن فرستادهايم، شايد يادآور شويد و پند پذيريد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«به نام خداوند بخشنده مهربان، این سورهای است که فرو فرستادهایمش و [احکام] آن را واجب گرداندهایم، و در آن آیاتی روشنگر نازل کردهایم باشد که پند گیرید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در اولین آیه سوره نور، به نزول این سوره از جانب خداوند، واجب نمودن احکام و وجود «آیات بینات» در قرآن اشاره شده است. دربارهٔ واژه «سوره» آن را (از ماده سور) به معنای ارتفاع و بلندی بنا گفتهاند و سپس به دیوارهای بلند شهر گفته شده و به تدریج این کلمه به قطعه و بخش چیزی (مانند بخشهای از قرآن که از بقیه جدا شده) اطلاق گردیده است. از نظر مکارم، عبارت «آیات بینات» ممکن است اشاره به حقایقی از توحید، معاد و نبوت باشد که در آن مطرح است و در اینجا در برابر «فرضنا» که اشاره به احکام دین دارد؛ بیان شده است؛ یعنی به عبارتی یکی اشاره به «عقائد» است و دیگری اشاره به «احکام». جمله «لعلکم تذکرون» هم این واقعیت را میرساند که ریشه همه اعتقادات و برنامههای اسلام در درون فطرت انسان نهفته است و با تذکر، یادآوری میشود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره نور، بیست و چهارمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، صد و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حشر و پیش از سوره حج نازل شد. این سوره را مدنی دانستهاند. در سوره نور، شش یا هفت آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۳: ۳۰۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۵: ۱۰۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۵۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۵۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۴: ۳۵۷–۳۵۸.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره نور»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۱۳۳.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
