آیه ۵۹ سوره انعام
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انعام | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۶۵ | ||||
| شماره آیه | ۵۹ | ||||
| شماره جزء | ۷ | ||||
| شماره حزب | ۲۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵۹ سوره انعام پنجاه و نهمین آیه از ششمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به علم و قدرت خداوند و دایره حکم و فرمان اوست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَا إِلَّا هُوَ ۚ وَيَعْلَمُ مَا فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ۚ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ إِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فِي ظُلُمَاتِ الْأَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و کلیدهای غیب نزد او است و کسی جز او آن را نمیداند، و بر آنچه که در خشکی و دریاست آگاه است، و هیچ برگی از درختی فرو نمیافتد مگر آن را میداند، و هیچ دانهای در تاریکیهای زمین، و هیچتر و خشکی نیست مگر اینکه در لوح محفوظ ثبت است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و کلیدهای [گنجینههای] غیب نزد اوست و هیچکس جز او آن را نمیداند، و آنچه در خشکی و دریاست میداند و هیچ برگی [از درخت] نمیافتد مگر آنکه آن را میداند، و هیچ دانهای در تاریکیهای [توبرتوی] زمین و هیچ تر و خشکی نیست مگر آنکه در کتاب مبینی [مسطور] است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در ابتدای آیه به علم خداوند اشاره دارد و خزانههای علم (یا کلیدهای غیب) را در نزد خداوند دانسته است. سپس به علم و آگاهی خداوند بر تمام آنچه در دریاها و خشکیهاست، اشاره میکند و برای تأکید میافزاید که حتی برگی بدون اجازه او از درخت نمیافتد و جدا نمیشود. همچنین بیان میکند که هیچ تر و خشکی نیست مگر اینکه در «کتاب مبین» ثبت و ضبط است. به گفته مکارم، «مفاتح» به معنای کلید و گاهی به معنی خزینه گفته شده است. اما در این آیه بیشتر احتمال دارد که به معنای کلیدها باشد؛ زیرا هدف در این آیه بیان علم خداست و این معنا با کلید متناسبتر به نظر میرسد. دربارهٔ «کتاب مبین» نیز گفته شده که منظور همان مقام علم خداوند است و بر «لوح محفوظ» قابل تطبیق است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انعام، ششمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، پنجاه و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره حجر و پیش از سوره صافات نازل شد. از مجموع آیات این سوره، نه آیه از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در نقلی دیگر، تمام آیات سوره انعام به یکباره و در مکه نازل شده است. در سوره انعام، نه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۱۳: ۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۷: ۱۵۷.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۱۳۴.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۱۳۴.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۵: ۲۶۸–۲۷۲.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انعام»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۸۲.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.