آیه ۲۸ سوره جاثیه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | جاثیه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۷ | ||||
| شماره آیه | ۲۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۵ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۸ سوره جاثیه بیست و هشتمین آیه از چهل و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در آیه صحنههایی از روز قیامت ترسیم و توصیف شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَتَرَىٰ كُلَّ أُمَّةٍ جَاثِيَةً ۚ كُلُّ أُمَّةٍ تُدْعَىٰ إِلَىٰ كِتَابِهَا الْيَوْمَ تُجْزَوْنَ مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«هر ملّتی را میبینی که بر سر زانوها نشسته است، هر ملّتی بهسوی نامة اعمال خود فرا خوانده میشود، امروز جزا و سزای کارهایی که میکردهاید به شما داده میشود»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و بینی هر امتی را که [برای دادخواهی] به زانو درآمده، هر امتی با کتابش فراخوانده شود، [گویند] امروز در برابر آنچه کردهاید، جزا مییابید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: آیه موردبحث، صحنههایی از روز قیامت را اینگونه توصیف کرده است: «در آن روز هر امتی را میبینی که بر سر زانو نشسته است. هر امتی به سوی کتابش خوانده میشود و به آنها میگویند: امروز جزای آنچه را انجام میدادید به شما میدهند.» به گفته مکارم، از بعضی تعبیرات که در کلمات مفسران بزرگ آمده است، چنين استفاده میشود كه در گذشته ارباب دعوا در محضر قضات به این صورت مینشستند تا از دیگران مشخص شوند، در قیامت نیز همه در آنجا بر سر زانو مینشینند تا محاکمه آنها صورت پذیرد. همچنین ممکن است این تعبیر نشانه آمادگی آنها برای پذیرش هر فرمان و حکم باشد، چرا که افرادی که به حالت آماده باش نشستهاند، بر سر زانو مینشینند یا اینکه اشاره به ضعف و ناتوانی و هراس و وحشتی است که آنها را فرا میگیرد و جمع همه این معانی در مفهوم آیه نیز ممکن است. واژه «جاثیه» معانی دیگری نیز دارد؛ از جمله: جمعیت انبوه و متراکم یا گروه گروه و میتواند اشاره به تراکم انسانها در دادگاه روز قیامت یا نشستن هر امت و گروه به صورت جداگانه باشد، اما معنی اول مشهورتر و مناسبتر است. در مورد کلمه «کتاب» در آیه، نیز منظور همان نامه اعمالی است که تمام نیکیها و بدیها، زشتیها و زیباییهای گفتار و کردار انسانها در آن ثبت است.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره جاثیه، چهل و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره دخان و پیش از سوره احقاف نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۱۴) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره جاثیه، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۶۸۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۲۵۴.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۰۱.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۰۱.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۱: ۲۷۹-۲۸۰.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره جاثیه»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۰۰.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
