آیه ۲۱ سوره ق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴۵ | ||||
| شماره آیه | ۲۱ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۲۱ سوره ق بیست و یکمین آیه از پنجاهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در این آیه لحظه ورود انسانها به صحنه محشر توصیف شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و هرکسی در حالی میآید که سوقدهنده و گواهی، با خود دارد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و همراه هر کسی راهبری و شاهدی فراز آید»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن ورود انسانها به صحنه قیامت را اینگونه توصیف کرده است: «در آن روز هر انسانی (اعم از نیکوکار و بدکار) وارد عرصه محشر میشود، در حالی که همراه او سوق دهنده و گواهی است.» به گفته مکارم، «سائق» فرشتهای است که انسان را به سوی جلو و دادگاه عدل خدا میراند و «شهید» نیز فرشتهای است که بر اعمالش گواهی و شهادت میدهد. درباره اینکه «سائق و شهید» فرشته یا فرشتگانی هستند یا منظور کسی یا چیز دیگری است، در میان مفسران نظرات مختلفی وجود دارد؛ اما از نظر مکارم، ظاهر آيه چنان که غالب مفسران نیز فهمیدهاند این است كه دو فرشته با هر انسانی میآید؛ یکی او را سوق میدهد و دیگری گواه اعمال او است. علاوه بر آنکه گواهی بعضی از فرشتگان منافاتی با وجود گواهان دیگر در صحنه قیامت ندارد (گواهانی مانند پیامبران، اعضای بدن، نامه اعمال و زمان و مکانی که گناه در آنجا انجام گرفته است.) در هر صورت فرشته اول در حقیقت مانع از «فرار» است و فرشته دوم مانع از «انکار» و به این ترتیب هر انسانی در آن روز گرفتار اعمال خویش است و راه گریزی از جزاء و کیفر آنها وجود ندارد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره ق، پنجاهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مرسلات و پیش از سوره بلد نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۳۸) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره ق، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۱۳۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۵۱۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۱۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۱۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۲۵۸-۲۵۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ق»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
