آیه ۵ سوره انبیاء
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انبیاء | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱۲ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۵ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره انبیاء، پنجمین آیه از بیست و یکمین سوره قرآن است. این آیه را از آیات مکی دانستهاند. در این آیه به چهار بهانه دیگر مشرکان و همچنین تهمتهایی که نسبت به پیامبر اسلام روا میداشتند؛ اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
بَلْ قَالُوا أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ بَلِ افْتَرَاهُ بَلْ هُوَ شَاعِرٌ فَلْيَأْتِنَا بِآيَةٍ كَمَا أُرْسِلَ الْأَوَّلُونَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«بلکه گفتند: خوابهاي آشفته و پراکندهاي بيش نيست، بلکه آن را از پيش خود ساخته است بلکه او شاعري است، پس چنان که پيشينيان (با نشانههايي) فرستاده شدند بايد نشانهاي براي ما بياورد»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«یا اینکه گویند [قرآن] خوابهای پریشان است یا [گویند] آن را برساخته است یا [گویند] او شاعری است پس باید مانند آنچه به پیشینیان داده شد معجزهای برای ما بیاورد»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در این آیه به چهار تهمت و بهانه دیگر مشرکان اشاره کرده است. نخست اینکه آنها سخنانی را که پیامبر به عنوان وحی برای مردم بیان میکرد؛ خوابهایی آشفته و پراکنده میدانستند که پیامبر آنها را حقیقت میپندارد. دوم آنان پیامبر را فردی دروغگو خطاب میکردند که این سخنان را به خدا نسبت داده است. گاهی آنها نسبت شاعری به پیامبر میدادند و آیات قرآن را مجموعه تخیلات شاعرانه او میخواندند و در مرحله چهارم، آنان میگفتند اگر او راست میگوید که فرستاده خداست، باید معجزهای مانند معجزات پیامبران پیشین بیاورد. به گفته مکارم، بررسی این سخنان مشرکان نشان میدهد که آنها در طلب و جستجوی حق و حقیقت نبودند و با بهانههای واهی سعی داشتند در برابر پیامبر بایستند و نگذارند مردم به او و سخنانش ایمان بیاورند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انبیاء، بیست و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره ابراهیم و پیش از سوره مومنون نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (آیات ۵۲ تا ۵۵) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره انبیاء، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۲: ۱۲۱.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۳۳۹.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۲۲.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۲۲.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳: ۳۵۶–۳۵۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انبیاء»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۳۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.