جانشینی محمد: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «با مرگ محمد، جامعه اسلامی برای تعیین جانشین او دچار اختلاف شد. به عقیده ریزوی فایزر، این مشکل به جهت عدم صراحت پیامبر اسلام به جانشین خود بودهاست. با این وجود شیعیان بر این باورند که محمد در غدیر خم، به صراحت از علی به عنوان جانشین خویش یاد...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
با مرگ محمد، جامعه اسلامی برای تعیین جانشین او دچار اختلاف شد. به عقیده [[ریزوی فایزر]]، این مشکل به جهت عدم صراحت پیامبر اسلام به جانشین خود | با مرگ محمد، جامعه اسلامی برای تعیین جانشین او دچار اختلاف شد. به عقیده [[ریزوی فایزر]]، این مشکل به جهت عدم صراحت پیامبر اسلام به جانشین خود بوده است. با این وجود شیعیان بر این باورند که محمد در غدیر خم، به صراحت از علی به عنوان جانشین خویش یاد کرده است و در مقابل اهل سنت این مراسم را برای آشتی دادن علی با کسانی میدانست که از علی خوششان نمیآمد.<ref>{{پک|Faizer|۲۰۰۳|ف=MUHAMMAD|ک=Encyclopedia of Islam & the Muslim World|زبان=en}}</ref> | ||
== ماجرای غدیر خم == | == ماجرای غدیر خم == | ||
[[رویداد غدیر خم|رخداد غدیر]] به عقیده شیعیان و در برخی از منابع معتبر [[اهل سنت]]؛ چنین گزارش شده است که پیامبر اسلام، در بازگشت از [[حجة الوداع]] به همه [[مسلمانان|مسلمانانی]] که در [[حج|مراسم حج]] همراه او شرکت داشتند؛ فرمان داد تا در [[غدیر خم]] جمع شوند. او پس از خواندن [[نماز جماعت]] با مسلمانان به ایراد [[ | [[رویداد غدیر خم|رخداد غدیر]] به عقیده شیعیان و در برخی از منابع معتبر [[اهل سنت]]؛ چنین گزارش شده است که پیامبر اسلام، در بازگشت از [[حجة الوداع]] به همه [[مسلمانان|مسلمانانی]] که در [[حج|مراسم حج]] همراه او شرکت داشتند؛ فرمان داد تا در [[غدیر خم]] جمع شوند. او پس از خواندن [[نماز جماعت]] با مسلمانان به ایراد [[خطبه]]<nowiki/>ای در آنجا پرداخت که در طی این خطبه و با گفتن عبارت معروف «مَن کُنتُ مَولاهُ فَهذا علیٌ مَولاه»<ref group="یادداشت">ترجمه: «هرکه من مولای اویم پس این علی مولای اوست.»</ref> پسر عمو و داماد خود را به جانشینی پس از خویش منصوب کرد. بنابه نقل منابع شیعی، محمد از جمعیت حاضر در غدیر که از ۱۲۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ نفر گزارش شدهاند؛ برای [[خلافت علی بن ابیطالب]] [[بیعت]] گرفت.<ref>{{پک|واثقی|۱۳۹۶|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=حجّةالوداع}}</ref> | ||
به گزارش امینی محقق شیعی، بزرگداشت این رویداد و عید قرار گرفتن روز غدیر با عمل پیامبر اسلام از همان روز آغاز شده است. بنابه گفته او، محمد پس از سخنرانیاش به همه مسلمانان حاضر که در میانشان [[ابوبکر]]، [[عمر]] و بزرگان [[قریش]] و [[انصار]] بودند؛ امر کرد که به علی تبریک بگویند. این امر به زنان پیامبر <ref group="یادداشت">امّهات المومنین</ref> نیز بوده است که آنان هم بر علی وارد شده و جانشینیاش را به او تبریک میگویند.<ref>{{پک|امینی|۱۳۷۴|ک= | به گزارش امینی محقق شیعی، بزرگداشت این رویداد و عید قرار گرفتن روز غدیر با عمل پیامبر اسلام از همان روز آغاز شده است. بنابه گفته او، محمد پس از سخنرانیاش به همه مسلمانان حاضر که در میانشان [[ابوبکر]]، [[عمر]] و بزرگان [[قریش]] و [[انصار]] بودند؛ امر کرد که به علی تبریک بگویند. این امر به زنان پیامبر<ref group="یادداشت">امّهات المومنین</ref> نیز بوده است که آنان هم بر علی وارد شده و جانشینیاش را به او تبریک میگویند.<ref>{{پک|امینی|۱۳۷۴|ک=عید الغدیر فی الاسلام والتتویج والقربات یوم الغدیر|ص=۱۹–۲۰|ج=}}</ref> پس از پیامبر، در سخنان [[امام|امامان]] [[شیعه دوازده امامی|شیعه]] به عید بودن روز غدیر تصریح و به تکریم آن تأکید شده است. همچنین آنان در این زمینه پیروانشان را به رعایت آداب و انجام اعمال مخصوصی سفارش کردهاند.<ref>{{پک|امینی|۱۳۷۴|ک=عید الغدیر فی الاسلام والتتویج والقربات یوم الغدیر|ص=۶۶–۷۷|ج=}}</ref> | ||
== پس از درگذشت محمد == | |||
پس از درگذشت [[محمد|پیامبر اسلام]] در سال ۶۳۲ میلادی، نخستین شکافهای جدی در جامعه [[مسلمان|مسلمانان]] بر سر جانشینی او بروز کرد. این شکافها در دو سطح اتفاق افتاد: اول، اختلافات درباره مسائل الهی و [[آخرت]]، و دوم، اختلافات در خصوص چگونگی اداره و شکلدهی جامعه مسلمانان. این مسائل در ابتدا بیشتر جنبه سیاسی داشت، اما در طول زمان به شکافهای مذهبی و ایدئولوژیک تبدیل شد.<ref>{{پک|blankinship|2008|ک=Classical Islamic Theology|ف=The early creed|زبان=en|ص=۴۶-۴۷}}</ref> | |||
== ماجرای سقیفه == | == ماجرای سقیفه == | ||
پس از درگذشت محمد، مهاجرین و انصار در محلی به نام سقیفه بنیساعده در مدینه اجتماع کردند تا راهحلی برای تعیین جانشین محمد پیدا | پس از درگذشت محمد، [[مهاجرین]] و [[انصار]] در محلی به نام [[سقیفه بنیساعده]] در مدینه اجتماع کردند تا راهحلی برای تعیین جانشین محمد پیدا نمایند.<ref>{{پک|1=حشمتی|2=ناجی|3=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلفای راشدین}}</ref><ref>{{پک|Poonawala|Kohlberg|1985|ف=ʿAlī b. Abī Ṭāleb|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> در نهایت و پس از نزاع و اختلاف بر سر جانشین پیامبر اسلام، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت شد. این رویداد به بیعت سقیفه مشهور شد و انتقادهایی را به همراه داشت. بنیاد مشروعیت خلافت ابوبکر از جانب اهل سنت، اجماع اهل حل و عقد در نظر گرفته میشود. در برابر شیعیان نخستین که طرفداران علی بن ابیطالب بودند، بر وصیت محمد برای جانشینی علی تأکید داشتند و قرابت و سبقت او در اسلام را به عنوان اولویت او برای خلافت میدانستند و از همین رو تا مدتها از بیعت با ابوبکر استنکاف کردند.<ref>{{پک|1=حشمتی|2=ناجی|3=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلفای راشدین}}</ref> [[طبری]] در تاریخ خود نقل کرده است که گروهی از مخالفان ابوبکر از جمله زبیر در خانهٔ [[فاطمه زهرا|فاطمه]] گرد آمدند و عمر با تهدید به آتش زدن خانه، آنها را بیرون کشاند. علی بعداً مکرر میگفت که اگر چهل یاور داشت قیام میکرد.<ref>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=43}}</ref> [[لئورا وچا ولیری]] در ''[[دانشنامه اسلام]]'' معتقد است که ماجرای [[رویداد خانه فاطمه زهرا|رویدادهای خانه فاطمه زهرا]]، هرچند ممکن است با توضیحات اضافی همراه باشد، اما از جهت وقوع تاریخی قابل انکار نیست.<ref>{{پک|Veccia Vaglieri|1986|ف=Fatima|ک=Encyclopedia of Islam|زبان=en}}</ref> به نوشته پوناوالا علی و بنیهاشم تا قبل از درگذشت فاطمه — نزدیک به ۶ ماه — از بیعت با ابوبکر سر باز زدند. علی بر روی حقش پافشاری ننمود، چرا که تمایل نداشت امت نوپای اسلام دچار کشمکش گردد.<ref>{{پک|Poonawala|Kohlberg|1985|ف=ʿAlī b. Abī Ṭāleb|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> | ||
به تدریج نهاد [[خلافت]] پدید آمد که در خارج از جهان اسلام معادلی نداشت. خلیفه از منزلت رهبری و حق گزینش زمامداران برخوردار بود. انتصاب به خلافت نوعی قرارداد بود که تعهدات متقابلی را بین خلیفه و اتباع وی پدیدمیآورد.<ref>{{پک|Holt|Lambton|Lewis|1977|ک=Cambridge History of Islam|زبان=en|ص=57-58}}</ref> نظام خلافت با انتخاب ابوبکر به عنوان جانشین محمد در سقیفه، پایهریزی شد و در آن دوران، یک امر ناگهانی و جدید تلقی | به تدریج نهاد [[خلافت]] پدید آمد که در خارج از جهان اسلام معادلی نداشت. خلیفه از منزلت رهبری و حق گزینش زمامداران برخوردار بود. انتصاب به خلافت نوعی قرارداد بود که تعهدات متقابلی را بین خلیفه و اتباع وی پدیدمیآورد.<ref>{{پک|Holt|Lambton|Lewis|1977|ک=Cambridge History of Islam|زبان=en|ص=57-58}}</ref> نظام خلافت با انتخاب ابوبکر به عنوان جانشین محمد در سقیفه، پایهریزی شد و در آن دوران، یک امر ناگهانی و جدید تلقی میشد.<ref>{{پک|1=میرابوالقاسمی|2=۱۳۷۵|ک=دانشنامه جهان اسلام|ف=خلافت}}</ref> | ||
== سازمان خلافت == | |||
=== تاریخچه === | |||
[[ابوبکر]]، که از سوی بیشتر مسلمانان به عنوان جانشین پیامبر پذیرفته شد، توانست خلافت خود را بر اساس حمایت [[قریش]] و به ویژه از سوی خانوادههای برجسته [[مکه]] تثبیت کند. اما علی، شوهر فاطمه، دختر پیامبر اسلام، مخالف این جانشینی بود و طرفداران او از [[مدینه]] به عنوان مدافعان سیاستی فراگیرتر و منطبق با جهانیگرایی قرآن مطرح شدند. این اختلافات سیاسی اولیه در دوران [[خلافت عمر بن خطاب|خلافت عمر]] و [[خلافت عثمان بن عفان|عثمان]] بیشتر نادیده گرفته شد، اما با کند شدن روند گسترش خلافت در دوران [[عثمان بن عفان|عثمان]]، این اختلافات شدت گرفت و نهایتاً به [[قتل عثمان]] و به قدرت رسیدن علی منجر شد.<ref>{{پک|blankinship|2008|ک=Classical Islamic Theology|ف=The early creed|زبان=en|ص=۴۶-۴۷}}</ref> | |||
در نتیجه، جنگ داخلی بزرگی بین طرفداران علی و مخالفانش در گرفت که معروف به فتنه است. این جنگ به سه نبرد مهم منجر شد: نبرد با [[عایشه]] و [[طلحه]] و [[زبیر بن عوام|زبیر]] در [[بصره]] ([[نبرد صفین]] در سال ۶۵۶ م)، نبرد با [[معاویه]] در [[صفین]] ([[نبرد صفین]] ۶۵۷ م)، و نبرد با [[خوارج]] در [[نهروان]] ([[جنگ نهروان|نبرد نهروان]] ۶۵۸ م). علی در این نبردها موفقیتهایی کسب کرد، اما نتوانست تمامی مخالفانش را شکست دهد. در پایان دوران [[خلافت علی بن ابیطالب|خلافت علی]]، چهار گروه اصلی شکل گرفتند: [[سنی|اهل سنت]]، که بیشتر از طرفداران عایشه و گروه قریش تشکیل شد؛ [[شیعه]]، که طرفداران علی بودند؛ خوارج، که خواستار جنگ بیوقفه علیه مخالفان بودند؛ و طرفداران معاویه، که در نهایت سلطنت [[خلافت بنیامیه|امویان]] را تأسیس کردند.<ref>{{پک|blankinship|2008|ک=Classical Islamic Theology|ف=The early creed|زبان=en|ص=۴۶-۴۷}}</ref> | |||
در نهایت، با قدرتیابی امویان و استقرار حکومتشان، آنها موفق شدند تا نه تنها یک امپراتوری عظیم از اقیانوس اطلس تا مرزهای [[چین]] ایجاد کنند، بلکه با استفاده از مشروعیت دینی، حکومت خود را تحکیم کنند. این قدرت سیاسی امویان به تثبیت سلطنتشان کمک شایانی کرد و نشاندهنده پیوند میان اقتدار سیاسی و دینی در آن دوران بود.<ref>{{پک|blankinship|2008|ک=Classical Islamic Theology|ف=The early creed|زبان=en|ص=۴۶-۴۷}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
=== یادداشتها === | |||
{{پانویس|گروه=یادداشت|اندازه=کوچک|۲}} | |||
=== ارجاعات === | |||
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | |||
=== منابع === | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=حشمتی|نام=فریده|مدخل=خلفای راشدین|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام|سال=۱۳۷۵|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد|پیوند مدخل=https://rch.ac.ir/article/Details?id=8725|نام۲=محمدرضا|نام خانوادگی۲=ناجی}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=میرابوالقاسمی|نام=رقیه|مدخل=خلافت|دانشنامه=دانشنامه جهان اسلام|سال=۱۳۷۵|ناشر=[[بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|کوشش=حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد|پیوند مدخل=https://rch.ac.ir/article/Details?id=8697}} | |||
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = Madelung | نام = Wilferd | پیوند نویسنده=ویلفرد مادلونگ| عنوان = The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate | ناشر = Cambridge University Press| سال = ۱۹۹۷| شابک = ۰-۵۲۱-۶۴۶۹۶-۰| زبان = en}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=Faizer|مکان=New York|ناشر=Thomson Gale|سال=۲۰۰۳|دانشنامه=Encyclopedia of Islam & the Muslim World|نام=Rizwi|نام ویراستار۱=Richard C.|نام خانوادگی ویراستار۱=Martin|مقاله=MUHAMMAD|entry-url-access=subscription|زبان=en}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه |نام خانوادگی= Poonawala |نام=I. K|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/ali-b-abi-taleb | عنوان = ʿALĪ B. ABĪ ṬĀLEB |سال=۲۰۱۱ | دانشنامه = [[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]] |بازبینی =19 April 2016|زبان=en|پیوند نویسنده=اسماعیل پوناوالا}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=Poonawala|نام=I. K.|نام خانوادگی۲=Kohlberg|نام۲=E.|مدخل=ʿAli b. Abi Ṭāleb|دانشنامه=[[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopædia Iranica]]|تاریخ بازبینی=22 January 2019|سال=1985|پیوند مدخل=http://www.iranicaonline.org/articles/ali-b-abi-taleb|زبان=en}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Holt|نام=P. M|نام خانوادگی۲=Lambton|نام۲=.Ann K. S|نام خانوادگی۳=Lewis|نام۳=Bernard|عنوان=The Cambridge History of Islam|سال=1977|ناشر=Cambridge University Press|شابک=978-0-521-29135-4|زبان=en}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=blankinship|نام=khalid|پیوند نویسنده=خالد یحیی بلانکنشپ|مقاله=The early creed|دانشنامه=[[راهنمای کمبریج در الهیات اسلامی کلاسیک|The Cambridge Companion to Classical Islamic Theology]]|سال=2008|ناشر=Cambridge University Press|مکان=Cambridge|شابک=9780521785495|زبان=en}} | |||
{{محمد}} | |||
{{علی بن ابیطالب-افقی}} | |||
{{حسن مجتبی-افقی}} | |||
{{مباحث اسلام}} | |||
{{خلفای راشدین}} | |||
{{شیعه-افقی}} | |||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=بله|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:۶۳۲ (میلادی)]] | |||
[[رده:اسلام]] | |||
[[رده:امامت]] | |||
[[رده:انتخاباتهای سده ۷ (میلادی)]] | |||
[[رده:تفرقه در اسلام]] | |||
[[رده:خلافت]] | |||
[[رده:رابطه شیعه و سنی]] | |||
[[رده:محمد]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۹ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۱۶:۵۰
با مرگ محمد، جامعه اسلامی برای تعیین جانشین او دچار اختلاف شد. به عقیده ریزوی فایزر، این مشکل به جهت عدم صراحت پیامبر اسلام به جانشین خود بوده است. با این وجود شیعیان بر این باورند که محمد در غدیر خم، به صراحت از علی به عنوان جانشین خویش یاد کرده است و در مقابل اهل سنت این مراسم را برای آشتی دادن علی با کسانی میدانست که از علی خوششان نمیآمد.[۱]
ماجرای غدیر خم
رخداد غدیر به عقیده شیعیان و در برخی از منابع معتبر اهل سنت؛ چنین گزارش شده است که پیامبر اسلام، در بازگشت از حجة الوداع به همه مسلمانانی که در مراسم حج همراه او شرکت داشتند؛ فرمان داد تا در غدیر خم جمع شوند. او پس از خواندن نماز جماعت با مسلمانان به ایراد خطبهای در آنجا پرداخت که در طی این خطبه و با گفتن عبارت معروف «مَن کُنتُ مَولاهُ فَهذا علیٌ مَولاه»[یادداشت ۱] پسر عمو و داماد خود را به جانشینی پس از خویش منصوب کرد. بنابه نقل منابع شیعی، محمد از جمعیت حاضر در غدیر که از ۱۲۰۰۰۰ تا ۱۵۰۰۰۰ نفر گزارش شدهاند؛ برای خلافت علی بن ابیطالب بیعت گرفت.[۲]
به گزارش امینی محقق شیعی، بزرگداشت این رویداد و عید قرار گرفتن روز غدیر با عمل پیامبر اسلام از همان روز آغاز شده است. بنابه گفته او، محمد پس از سخنرانیاش به همه مسلمانان حاضر که در میانشان ابوبکر، عمر و بزرگان قریش و انصار بودند؛ امر کرد که به علی تبریک بگویند. این امر به زنان پیامبر[یادداشت ۲] نیز بوده است که آنان هم بر علی وارد شده و جانشینیاش را به او تبریک میگویند.[۳] پس از پیامبر، در سخنان امامان شیعه به عید بودن روز غدیر تصریح و به تکریم آن تأکید شده است. همچنین آنان در این زمینه پیروانشان را به رعایت آداب و انجام اعمال مخصوصی سفارش کردهاند.[۴]
پس از درگذشت محمد
پس از درگذشت پیامبر اسلام در سال ۶۳۲ میلادی، نخستین شکافهای جدی در جامعه مسلمانان بر سر جانشینی او بروز کرد. این شکافها در دو سطح اتفاق افتاد: اول، اختلافات درباره مسائل الهی و آخرت، و دوم، اختلافات در خصوص چگونگی اداره و شکلدهی جامعه مسلمانان. این مسائل در ابتدا بیشتر جنبه سیاسی داشت، اما در طول زمان به شکافهای مذهبی و ایدئولوژیک تبدیل شد.[۵]
ماجرای سقیفه
پس از درگذشت محمد، مهاجرین و انصار در محلی به نام سقیفه بنیساعده در مدینه اجتماع کردند تا راهحلی برای تعیین جانشین محمد پیدا نمایند.[۶][۷] در نهایت و پس از نزاع و اختلاف بر سر جانشین پیامبر اسلام، با ابوبکر به عنوان خلیفه بیعت شد. این رویداد به بیعت سقیفه مشهور شد و انتقادهایی را به همراه داشت. بنیاد مشروعیت خلافت ابوبکر از جانب اهل سنت، اجماع اهل حل و عقد در نظر گرفته میشود. در برابر شیعیان نخستین که طرفداران علی بن ابیطالب بودند، بر وصیت محمد برای جانشینی علی تأکید داشتند و قرابت و سبقت او در اسلام را به عنوان اولویت او برای خلافت میدانستند و از همین رو تا مدتها از بیعت با ابوبکر استنکاف کردند.[۸] طبری در تاریخ خود نقل کرده است که گروهی از مخالفان ابوبکر از جمله زبیر در خانهٔ فاطمه گرد آمدند و عمر با تهدید به آتش زدن خانه، آنها را بیرون کشاند. علی بعداً مکرر میگفت که اگر چهل یاور داشت قیام میکرد.[۹] لئورا وچا ولیری در دانشنامه اسلام معتقد است که ماجرای رویدادهای خانه فاطمه زهرا، هرچند ممکن است با توضیحات اضافی همراه باشد، اما از جهت وقوع تاریخی قابل انکار نیست.[۱۰] به نوشته پوناوالا علی و بنیهاشم تا قبل از درگذشت فاطمه — نزدیک به ۶ ماه — از بیعت با ابوبکر سر باز زدند. علی بر روی حقش پافشاری ننمود، چرا که تمایل نداشت امت نوپای اسلام دچار کشمکش گردد.[۱۱]
به تدریج نهاد خلافت پدید آمد که در خارج از جهان اسلام معادلی نداشت. خلیفه از منزلت رهبری و حق گزینش زمامداران برخوردار بود. انتصاب به خلافت نوعی قرارداد بود که تعهدات متقابلی را بین خلیفه و اتباع وی پدیدمیآورد.[۱۲] نظام خلافت با انتخاب ابوبکر به عنوان جانشین محمد در سقیفه، پایهریزی شد و در آن دوران، یک امر ناگهانی و جدید تلقی میشد.[۱۳]
سازمان خلافت
تاریخچه
ابوبکر، که از سوی بیشتر مسلمانان به عنوان جانشین پیامبر پذیرفته شد، توانست خلافت خود را بر اساس حمایت قریش و به ویژه از سوی خانوادههای برجسته مکه تثبیت کند. اما علی، شوهر فاطمه، دختر پیامبر اسلام، مخالف این جانشینی بود و طرفداران او از مدینه به عنوان مدافعان سیاستی فراگیرتر و منطبق با جهانیگرایی قرآن مطرح شدند. این اختلافات سیاسی اولیه در دوران خلافت عمر و عثمان بیشتر نادیده گرفته شد، اما با کند شدن روند گسترش خلافت در دوران عثمان، این اختلافات شدت گرفت و نهایتاً به قتل عثمان و به قدرت رسیدن علی منجر شد.[۱۴]
در نتیجه، جنگ داخلی بزرگی بین طرفداران علی و مخالفانش در گرفت که معروف به فتنه است. این جنگ به سه نبرد مهم منجر شد: نبرد با عایشه و طلحه و زبیر در بصره (نبرد صفین در سال ۶۵۶ م)، نبرد با معاویه در صفین (نبرد صفین ۶۵۷ م)، و نبرد با خوارج در نهروان (نبرد نهروان ۶۵۸ م). علی در این نبردها موفقیتهایی کسب کرد، اما نتوانست تمامی مخالفانش را شکست دهد. در پایان دوران خلافت علی، چهار گروه اصلی شکل گرفتند: اهل سنت، که بیشتر از طرفداران عایشه و گروه قریش تشکیل شد؛ شیعه، که طرفداران علی بودند؛ خوارج، که خواستار جنگ بیوقفه علیه مخالفان بودند؛ و طرفداران معاویه، که در نهایت سلطنت امویان را تأسیس کردند.[۱۵]
در نهایت، با قدرتیابی امویان و استقرار حکومتشان، آنها موفق شدند تا نه تنها یک امپراتوری عظیم از اقیانوس اطلس تا مرزهای چین ایجاد کنند، بلکه با استفاده از مشروعیت دینی، حکومت خود را تحکیم کنند. این قدرت سیاسی امویان به تثبیت سلطنتشان کمک شایانی کرد و نشاندهنده پیوند میان اقتدار سیاسی و دینی در آن دوران بود.[۱۶]
پانویس
یادداشتها
ارجاعات
- ↑ Faizer, “MUHAMMAD”, Encyclopedia of Islam & the Muslim World.
- ↑ واثقی، «حجّةالوداع»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ امینی، عید الغدیر فی الاسلام والتتویج والقربات یوم الغدیر، ۱۹–۲۰.
- ↑ امینی، عید الغدیر فی الاسلام والتتویج والقربات یوم الغدیر، ۶۶–۷۷.
- ↑ blankinship, “The early creed”, Classical Islamic Theology, 46-47.
- ↑ حشمتی و ناجی، «خلفای راشدین»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ Poonawala and Kohlberg, “ʿAlī b. Abī Ṭāleb”, Iranica.
- ↑ حشمتی و ناجی، «خلفای راشدین»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ Madelung, Succession to Muhammad, 43.
- ↑ Veccia Vaglieri, “Fatima”, Encyclopedia of Islam.
- ↑ Poonawala and Kohlberg, “ʿAlī b. Abī Ṭāleb”, Iranica.
- ↑ Holt, Lambton and Lewis, Cambridge History of Islam, 57-58.
- ↑ میرابوالقاسمی، «خلافت»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ blankinship, “The early creed”, Classical Islamic Theology, 46-47.
- ↑ blankinship, “The early creed”, Classical Islamic Theology, 46-47.
- ↑ blankinship, “The early creed”, Classical Islamic Theology, 46-47.
منابع
- حشمتی، فریده؛ ناجی، محمدرضا (۱۳۷۵). «خلفای راشدین». دانشنامه جهان اسلام. به کوشش حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد. تهران: بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- میرابوالقاسمی، رقیه (۱۳۷۵). «خلافت». دانشنامه جهان اسلام. به کوشش حداد عادل، غلامعلی، پور جوادی، نصرالله، میرسلیم، مصطفی، و طاهری عراقی، احمد. تهران: بنیاد دایرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- Madelung, Wilferd (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate (به انگلیسی). Cambridge University Press.
- Faizer, Rizwi (2003). "MUHAMMAD". In Martin, Richard C. (ed.). Encyclopedia of Islam & the Muslim World (به انگلیسی). New York: Thomson Gale.
{{cite encyclopedia}}:|entry-url-access=requires|entry-url=(help) - Poonawala, I. K (2011). "ʿALĪ B. ABĪ ṬĀLEB". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 19 April 2016.
- Poonawala, I. K.; Kohlberg, E. (1985). "ʿAli b. Abi Ṭāleb". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 22 January 2019.
- Holt, P. M; Lambton, .Ann K. S; Lewis, Bernard (1977). The Cambridge History of Islam (به انگلیسی). Cambridge University Press.
- blankinship, khalid (2008). "The early creed". The Cambridge Companion to Classical Islamic Theology (به انگلیسی). Cambridge: Cambridge University Press.
| زندگی | |
|---|---|
| تبار | |
| القاب | |
| آثار | |
| بستگان | |
| اصحاب و شاگردان | |
| در آیات و روایات | |
| هنر و ادبیات |
|
| مرتبط | |
موضوعات اسلام | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| عقاید |  | |||||
| تاریخ | گاهشمار تاریخ اسلام • تاریخنگاری صدر اسلام • امامت (شیعه) • فتوحات • دوران طلایی اسلامی •
خلافت: راشدین • امویان • عباسیان • فاطمیان • عثمانیان • شعوبیه | |||||
| منابع دینی | ||||||
| مذهبها | ||||||
| مسلمانان | مشاهیر: روحانیان شیعه • دانشمندان • فیلسوفان • مراجع تقلید • پزشکان مسلمان
اهل بیت • صحابه • صحابیات • دوازده امام • اصحاب کسا | |||||
| زندگی و فرهنگ | گاهشماری • مناسبتها • مسجد • اذان • زنان • فرزند • کشورهای مسلمان • حیوانات • فهرست کشورها بر پایه جمعیت مسلمان • شب جمعه • بازیها و ورزشها | |||||
| شریعت و فقه | ارتداد • بردهداری • بالغ • بانکداری • تکافل • بهرهکاری • صکوک • تاریخچه اقتصادی • نظافت • ذبیحه • طلاق • رژیم غذایی • اقتصاد • ادب • قمار • تفکیک جنسیتی • غسل • حدود • بهداشت • ارث • جزیه • رهبری • ازدواج • مهریه • محرم (خویشاوند) • خودارضایی • ارتش • مسواک • نجس • ازدواج موقت • اسیران جنگ • ربا • فاتحهخوانی • تمایلات جنسی • تکلف • تیمم • وضو • زنا • حجاب • منابع | |||||
| علوم | هنر: معماری • خطاطی • موسیقی • سفالگری • اسلیمی • آفرینش • بایزیزان
علوم: در کشورهای اسلامی • کیمیاگری • ستارهشناسی • طب • ریاضیات • اقتصاد • روانشناسی • اخلاق • سیاست • | |||||
| رابطه با دیگر ادیان | ||||||
| موضوعات مرتبط | ||||||
| تاریخ |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جغرافیا | |||||||||||
| عقاید |
| ||||||||||
| معارف | |||||||||||
| کسان | |||||||||||
| ساختار |
| ||||||||||
| فرهنگ | |||||||||||
| رسانه | |||||||||||
| مؤسسات و احزاب | |||||||||||
| انجمنها |
| ||||||||||
| میراث |
| ||||||||||