آیه ۴۰ سوره ق
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | ق | ||||
| تعداد آیات سوره | ۴۵ | ||||
| شماره آیه | ۴۰ | ||||
| شماره جزء | ۲۶ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۴ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۴۰ سوره ق چهلمین آیه از پنجاهمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در ادامه آیه قبل به پیامبر اسلام دستور داده شده است که در دو زمان دیگر از شبانه روز به تسبیح و عبادت خداوند بپردازد.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَمِنَ اللَّيْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و نیز در پارهای از شب و به دنبال نمازها او را به پاکی یاد کن»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و در شب و به دنباله سجده [و نماز واجب] نیز او را نیایش کن»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: به دنبال آیه قبل، در این آیه به پیامبر اسلام اینگونه فرمان داده شده است: «همچنین در قسمتی از شب او را تسبیح كن و بعد از سجدهها.» به گزارش مکارم، درباره اینکه منظور از تسبیح خداوند در مواقع چهارگانه (قبل از طلوع آفتاب، قبل از غروب آن، در شب و بعد از سجدهها) چیست؟ در میان مفسران گفتگو بسیار است. بعضی معتقدند که این تعبیرات اشاره به نمازهای پنجگانه روزانه و بعضی از نوافل پر فضیلت است. به اين ترتیب که «قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ» اشاره به نماز صبح است، زیرا آخر وقت آن طلوع آفتاب میباشد و «قبل غروب الشمس» اشاره به نماز ظهر و عصر است، چراکه آخر وقت هر دو غروب آفتاب است. «وَ مِنَ اللَّیلِ» نماز مغرب و عشا را بیان میکند «و ادبار السجود» نظر به نافلههای مغرب دارد كه بعد از مغرب بجا آورده میشود.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره ق، پنجاهمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، سی و چهارمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره مرسلات و پیش از سوره بلد نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۳۸) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره ق، دو آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۸: ۱۵۲.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۵۳۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۵۲۰.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۵۲۰.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۲: ۲۹۰-۲۹۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره ق»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۳۰۱۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.