آیه ۵ سوره جاثیه
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | جاثیه | ||||
| تعداد آیات سوره | ۳۷ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۵ | ||||
| شماره حزب | ۱۰۰ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره جاثیه پنجمین آیه از چهل و پنجمین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. اشاره آیه به نور، آب و هوا به عنوان سه نعمت و موهبت الهی است که از نشانههای توحید و آیات قدرت و علم خداوند نیز بهشمار میآیند.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ رِزْقٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ آيَاتٌ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و (در) شب و روز و در رزقی که خداوند از آسمان نازل کرده، آنگاه زمین را پس از (پژ) مرده شدنش با آن زنده گردانده، و (نیز) در گرداندن بادها، برای گروهی که خرد میورزند نشانههایی است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و در پی یکدیگر آمدن شب و روز، و هر روزیای [باران] که خداوند از آسمان فرو فرستاده است، و زمین را پس از پژمردنش بدان زنده داشته است، و در گردش بادها مایههای عبرتی برای خردمندان هست»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: قرآن در آیه موردبحث، به سه نعمت بزرگ که نقش حیاتی در زندگی انسان و سایر موجودات زنده دارد، اشاره کرده و چنین آورده است: «در آمد و شد شب و روز و رزقی را که خداوند از آسمان نازل کرده و به وسیله آن زمین را بعد از مرگش حیات بخشیده، و همچنین در وزش بادها، نشانههایی است برای جمعیتی که تعقل و اندیشه میکنند.» به گفته مکارم، در سه آیه اخیر، به سه مرحله در مسیر شناخت خداوند اشاره شده است: نخست تفکر، دوم یقین و سوم ایمان. اما از آنجایی که از نظر شرافت ایمان بالاتر است، در آیات ذکر شده در مرحله اول آمد و پس از آن به یقین و تفکر اشاره گردید.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره جاثیه، چهل و پنجمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و پنجمین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره دخان و پیش از سوره احقاف نازل شد. از مجموع آیات این سوره، یک آیه (آیه ۱۴) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره جاثیه، یک آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۶۶۸.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۲۳۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۹۹.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۹۹.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۱: ۲۳۰-۲۳۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره جاثیه»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۰۰.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
