آیه ۷۳ سوره انبیاء
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | انبیاء | ||||
| تعداد آیات سوره | ۱۱۲ | ||||
| شماره آیه | ۷۳ | ||||
| شماره جزء | ۱۷ | ||||
| شماره حزب | ۶۶ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۷۳ سوره انبیاء، هفتاد و سومین آیه از بیست و یکمین سوره قرآن است. این آیه را از آیات مکی دانستهاند. اشاره آیه به صفات و ویژگیهای ابراهیم و فرزندان صالح اوست.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ ۖ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ
![]()
![]()
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و آنان را پيشواياني قرار داديم که به فرمان ما رهبري ميکردند، و انجام دادن نيکيها و برپا داشتن نماز و پرداخت زکات را به آنان وحي کرديم و آنان تنها ما را ميپرستيدند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و آنان را پیشوایانی که به فرمان ما ره مینمودند، گرداندیم، و به آنان نیکوکاری و برپاداشتن نماز و پرداختن زکات را وحی کردیم، و پرستندگان ما بودند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند که قرآن در آیه موردبحث، شش صفت از صفات ویژه ابراهیم و فرزندانش را نام برده و آنها را چنین توصیف میکند: «ما آنها امام و رهبر مردم قرار دادیم. آنها به فرمان ما هدایت میکردند، به آنها انجام کارهای خیر را وحی کرده، آنان نماز را برپاداشته و زکات را میپرداختند. آنها فقط ما را عبادت میکردند.» در این آیه به اعطای مقام امامت به آنها اشاره شده است که پس از مقام نبوت و رسالت به آن مقام دست یافتند. به گزارش مکارم، فرق نبوت و رسالت با امامت این است که در نبوت تنها فرمان حق را دریافت میکنند و از آن خبر میدهند و به مردم ابلاغ میکنند. اما در مرحله امامت این برنامهها را به مرحله اجرا درمیآورند؛ چه با تشکیل حکومت، چه بدون آن. به گزارش وی، جمله «یهدون بامرنا» در حقیقت وسیله شناخت امامان و پیشوایان حق است در برابر رهبران و پیشوایان باطل که بنابه روایتی از جعفر صادق ، «امام» در قرآن دوگونه است: «ائمة یهدون بامرنا» و «ائمة یدعون الی النار.» یعنی امامی که به امر خدا هدایت میکند (امام حق) و امامی که به آتش و دوزخ دعوت مینماید. (امام باطل)[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره انبیاء، بیست و یکمین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، هفتاد و سومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره ابراهیم و پیش از سوره مومنون نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (آیات ۵۲ تا ۵۵) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره انبیاء، دو یا سه آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۲: ۱۶۰.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۴: ۴۱۳.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۳۲۷.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۳۲۷.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳: ۴۵۴-۴۵۷.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره انبیاء»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۷۳۸.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.