آیه ۸ سوره شوری
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | شوری | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۳ | ||||
| شماره آیه | ۸ | ||||
| شماره جزء | ۲۵ | ||||
| شماره حزب | ۹۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۸ سوره شوری هشتمین آیه از چهل و دومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. در آیه بر اجباری نبودن ایمان تأکید شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَٰكِنْ يُدْخِلُ مَنْ يَشَاءُ فِي رَحْمَتِهِ ۚ وَالظَّالِمُونَ مَا لَهُمْ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«و اگر خدا میخواست آنانرا یک امّت میساخت امّا خدا هرکه را بخواهد به رحمت خویش درخوهد آورد و ستمکاران هیچ دوست و یاوری ندارند»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«و اگر خداوند میخواست آنان را امت یگانهای قرار میداد، ولی هرکس را که بخواهد در جوار رحمتش در میآورد، و ستمکاران [مشرک] یار و یاوری ندارند»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در ادامه آیه قبل که به تقسیم شدن انسانها در روز قیامت اشاره شده بود، در این آیه به این نکته تأکید شده که اگر خدا میخواست همه انسانها را امت واحده قرار میداد و آنان را اجبار به ایمان آوردن میکرد. {اما خدا اینگونه نخواسته} و هر کس که خودش بخواهد را در رحمتش وارد میکند و برای ظالمان هیچ ولی و یاوری وجود ندارد. به گزارش مکارم، با توجه به اینکه قرآن گروه دوزخیان را با وصف «ظلم» مشخص کرده، روشن میشود که منظور از «مَن یشاء» (هر کس را بخواهد) در جمله اول گروهی است که ظالم نیستند. لذا عادلان بهشتیاند و غرق در رحمت خدا و در مقابل ظالمان و ستمکاران دوزخیاند. همچنین او درباره تفاوت میان «ولی» و «نصیر» آورده که «ولی» کسی است که بدون درخواست به انسان کمک کند؛ اما «نصیر» مفهومی گستردهتر دارد. این احتمال نیز وجود دارد که «ولی» اشاره به سرپرستی دارد که به حکم ولایت و بدون درخواست حمایت و یاری میکند و «نصیر» کسی است که بعد از تقاضای کمک، به انسان یاری میرساند.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره شوری، چهل و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره فصلت و پیش از سوره زخرف نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (۲۳، ۲۴، ۲۵ و ۲۷) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره شوری، هشت آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۵۷۹.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۱۸.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۸۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۸۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۰: ۳۵۹-۳۶۱.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره شوری»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۵۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
