آیه ۵ سوره شوری
| مشخصات قرآنی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| نام سوره | شوری | ||||
| تعداد آیات سوره | ۵۳ | ||||
| شماره آیه | ۵ | ||||
| شماره جزء | ۲۵ | ||||
| شماره حزب | ۹۷ | ||||
| اطلاعات دیگر | |||||
|
|
||||
آیه ۵ سوره شوری پنجمین آیه از چهل و دومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن بهشمار میآید. موضوع آیه متلاشی شدن آسمانها از بزرگی و عظمت وحی و سخن الهی و تسبیح و استغفار فرشتگان است. در پایان آیه نیز به دو اسم «غفور» و «رحیم» از اسماء الحسنی خداوند اشاره شده است.
متن
متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کردهاند:[۱][۲]
تَكَادُ السَّمَاوَاتُ يَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ ۚ وَالْمَلَائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِي الْأَرْضِ ۗ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ
ترجمه
محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:[۳]
«نزدیک است که آسمانها از بالایشان در هم بشکافند، و فرشتگان با ستایش پروردگارشان تسبیح میگویند و برای کسانیکه در زمین هستند درخواست آمرزش میکنند بدانکه خداوند آمرزگار مهربان است»
بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:[۴]
«نزدیک است که آسمانها [از ناروایی بهتان آنان] بر فرازشان پاره پاره شود، و فرشتگان سپاسگزارانه پروردگارشان را تسبیح میگویند و برای زمینیان آمرزش میخواهند، هان همانا خداوند است که آمرزگار مهربان است»
محتوا
مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش میکند: در این آیه سخن از متلاشی شدن آسمانهاست که بنابر قول مکارم، برای این مطلب دو تفسیر بیان شده است که با هم قابل جمعند. در تفسیر اول دلیل این شکافتن و متلاشی شدن آنها بزرگی و عظمت وحی الهی است و در تفسیر دوم این امر به سبب نسبتهای ناروای مشرکان و کافران به ذات پاک خداوند است. در ادامه با توجه به این دو تفسیر، تسبیح و استغفار فرشتگان نیز دو حالت خواهد داشت: در تفسیر اول فرشتگان حامل وحی، خداوند را تسبیح و تقدیس میکنند و برای مؤمنانی که دچار لغزش میشوند، استغفار مینمایند. بنابه تفسیر دوم نیز تسبیح آنان برای تنزیه خداوند از نسبت شرک به او و استغفارشان نیز برای مشرکانی است که ایمان آورده و توحید را قبول کردهاند. در انتهای آیه نیز به دو صفت دیگر از صفات خداوند (یعنی غفور و رحیم) اشاره شده که کاملا با محتوای ابتدای آیه ارتباط دارد.[۵]
شأن نزول و ترتیب
به گزارش فرهنگنامه علوم قرآن، سوره شوری، چهل و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانستهاند که پس از سوره فصلت و پیش از سوره زخرف نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (۲۳، ۲۴، ۲۵ و ۲۷) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانستهاند. در سوره شوری، هشت آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کردهاند.[۶]
پانویس
ارجاعات
- ↑ رازی، تفسیر کبیر، ۲۷: ۵۷۵.
- ↑ طباطبایی، تفسیر المیزان، ۱۸: ۲.
- ↑ گمشادزهی، ترجمه معانی قرآن کریم، ۴۸۳.
- ↑ خرمشاهی، ترجمه خرمشاهی، ۴۸۳.
- ↑ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۲۰: ۳۵۰-۳۵۳.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، «سوره شوری»، فرهنگنامه علوم قرآن، ۲۹۵۹.
منابع
- خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
- رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
- گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
- مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.
