آیه ۵۱ سوره شوری

آیه ۵۱ سوره شوری

مشخصات قرآنی
نام سوره	شوری
تعداد آیات سوره	۵۳
شماره آیه	۵۱
شماره جزء	۲۵
شماره حزب	۹۸
اطلاعات دیگر
{{{page}}} آیه قبل	آیه بعد {{{page}}}

آیه ۵۱ سوره شوری پنجاه و یکمین آیه از چهل و دومین سوره قرآن است و از آیات مکی آن به‌شمار می‌آید. موضوع آیه وحی و چگونگی نزول آن بر پیامبران است.

متن

متن آیه را فخر رازی، از مفسران سنی مذهب و محمدحسین طباطبایی، مفسر شیعه، چنین گزارش کرده‌اند:

 وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُكَلِّمَهُ اللَّهُ إِلَّا وَحْيًا أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ يُرْسِلَ رَسُولًا فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ مَا يَشَاءُ ۚ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ  

ترجمه

محمدگل گمشادزهی، مترجم سنی حنفی مذهب در ترجمه آیه آورده است:

«و هیچ انسانی را نسزد که خدا با او سخن بگوید مگر از طریق وحی یا از پس پرده یا اینکه خداوند قاصدی بفرستد و آن (قاصد) به حکم او (=خدا) هرچه را بخواهد نازل می‌کند، بی‌گمان او والای فرزانه است»

بهاءالدین خرمشاهی، مترجم شیعه امامی مذهب در ترجمه این آیه آورده است:

«و هیچ بشری را نرسد که خداوند با او سخن گوید مگر از راه وحی، یا از پشت پرده‌ای، یا فرشته‌ای بفرستد و آنچه می‌خواهد به اذن خویش وحی کند که او بلندمرتبه فرزانه است‌»

محتوا

مکارم شیرازی از مفسران شیعه گزارش می‌کند: قرآن درباره ارتباط پیامبران با خدا از طریق وحی اینگونه سخن گفته است: «شایسته هیچ انسانی نیست كه خدا با او سخن بگوید، مگر از طریق وحی و الهام مخفیانه به قلب او یا شنیدن سخنان پروردگار از پشت حجاب یا از طریق فرستادن رسولی كه پیام الهی را به او ابلاغ کند. در این هنگام فرستاده الهی به فرمان پروردگار آنچه را خدا می‌خواهد به پیامبرش وحی می‌کند. چرا که او بلند مقام و حکیم است.» به گفته مکارم، این آیه پاسخی روشن به افرادی است که توهم می‌کنند پیامبران، خدا را می‌بینند و با او سخن می‌گویند. به گفته او، براساس متن آیه معلوم می‌شود که راه ارتباطی پیامبران با خداوند منحصر به سه راه بوده است: ۱) القای به قلب ۲) از پشت حجاب ۳) از طریق ارسال رسول (فرستاده، فرشته وحی) البته درباره پیامبر اسلام تنها به این طرق منحصر نبوده و از راه‌های دیگری نیز صورت می‌گرفته است. بعضی معتقدند نزول وحی از طریق فرستادن فرشته وحی خود به چهار طریق صورت می‌گرفته: ۱) آنجا که فرشته بی‌آنکه بر پیامبر ظاهر شود، در روح او القاء می‌کرده است، ۲) گاه فرشته به صورت انسانی در می‌آمد و پیامبر را مخاطب می‌ساخت و مطالب را به او می‌گفت. ۳) گاه به صورتی بود که همچون زنگ در گوشش صدا می‌کرد و این سخت‌ترین نوع وحی بر پیامبر بود. ۴) گاه جبرئیل به صورت اصلی‌اش که خدا او را بر آن صورت آفریده بود؛ بر پیامبر ظاهر می‌شد و این در طول عمر پیغمبر اسلام تنها دو بار صورت گرفت.

شأن نزول و ترتیب

به گزارش فرهنگ‌نامه علوم قرآن، سوره شوری، چهل و دومین سوره قرآن است. این سوره را در ترتیب نزول، شصت و دومین سوره نازل شده بر پیامبر اسلام دانسته‌اند که پس از سوره فصلت و پیش از سوره زخرف نازل شد. از مجموع آیات این سوره، چهار آیه (۲۳، ۲۴، ۲۵ و ۲۷) از آن را مدنی و الباقی را مکی دانسته‌اند. در سوره شوری، هشت آیه ناسخ یا منسوخ گزارش کرده‌اند.

پانویس

منابع

• خرمشاهی، بهاءالدین (۱۳۹۳). ترجمه قرآن کریم استاد خرمشاهی (به فارسی-عربی). قم: موسسه تبیان.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۸۸). فرهنگ‌نامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.
• رازی، محمد بن عمر (۱۴۲۰). مفاتیح الغیب، تفسیر کبیر. سوم (به عربی). بیروت: دار إحیاء التراث العربی.نگهداری یادکرد:زبان ناشناخته (رده)
• گمشادزهی، محمدگل (۱۳۹۴). ترجمه معانی قرآن کریم. به کوشش کتابخانه عقیده. مجموعه موحدین.
• طباطبایی، محمدحسین (۱۳۹۵). ترجمه تفسیر المیزان. ترجمهٔ سید محمدباقر موسوی همدانی. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
• مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۷۴). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب اسلامیه.